ራስ-ፈለቅ መፍትሔዎችን በመጠቀም ከራስ ጋር የመታረቅ መልካም ጅምር

 ኢትዮጵያ የብዙ ሺ ዓመታት የዳበረ ሥጋዊና መንፈሳዊ ሃብት ባለቤት፣ ከሁሉም በፊት የነቃች፣ የሰው ዘር መገኛና የሰው ልጆች ስልጣኔ መነሻ እርሾን የጣለች አኩሪ ታሪክ ያላት ታላቅ ሃገር ብትሆንም ቀድማ ወደፊት መጓዝ ያልቻለች መሆኗ ማስረጃ የማያሻው እና ማንም ሊያስተባብለው የማይችለው የኢትዮጵያውን ሁሉ መራራ ሃቅ ነው። እንዲያውም የቀደምትነቷን ያህል በጀመረችበት ፍጥነት መጓዝ ቢያቅጣት እንኳን የያዘችውን አስጠብቃ መቀጠል አቅቷት በብዙ መልኩ ከነበረችበት ተንሸራታ ጀማሪ ኋላቀሪ ሀገር መሆኗን የአሁኑ ታሪካችን ቁልጭ አድርጎ እያሳየን ነው።

ጉዟችን ወደኋላ መሆኑ እጅግ የሚያሳዝን ቢሆንም መሰረታዊው ነገር ግን “መሆኑ” ሳይሆን “ለምን ሆነ?” የሚለው ጥያቄ ይመስለኛል። መሆኑማ በቃ አንድ ጊዜ ሆነ፤ ደግሞም ”ላለፈ ክረምት ቤት አይሰራም፣የፈሰሰሰ ውሃም አይታፈስምና” ቀድመን ጀምረን ኋላ ቀሪ መሆናችንን እያስታመምን ሁሌም “መሆኑ” ላይ ተሰክቶ መቅረቱ ዋጋ የለውም። የሚሻለው “ለምን ሆነ?” የሚለውን የቀዳሚ ኋላቀርነታችንን መሰረታዊ መንስኤ በጥልቀት በመርመርና ወደፊት እንድንጓዝ የኋልዮሽ አስሮ ጠፍንጎ የያዘን ዋነኛ ችግራችን ምን እንደሆነ ማወቅና ለችግሩ ዘላቂ መፍትሔ በማበጀት ከወደቅንበት ተነስተን ታላቋ ሀገራችን እንደጅማሬዋ ከፊት ቀድማ የምትገኝበትን ብልሃት መዘየድ ነው።

ለዚህም በቅድሚያ የችግሩን መንስኤ ለይተን ማወቅ ይጠበቅብናል። ከዚህ አኳያ ለመሆኑ ታላቋን ሀገር ኢትዮጵያን በጀመረችው ፍጥነት ወደፊት እንዳትጓዝ፤ ባለችበት ቆማ እንድትቀርና ይባስ ብሎ በየጊዜው ወደ ኋላ እየተንሸራተተች ቀድሞ ኋላ ቀሪ እንድትሆን ያደረጓት ችግሮች ምንድናቸው? ብለን የጠየቅን እንደሆን በርካታ ምክንያቶችን እናገኝ ይሆናል። ዋነኛው፣ ኢትዮጵያን ባለችበት እያስረገጠ አንዳንዴም የኋልዮሽ እያስጓዘ ከዓለም ቀድማ ከጀመረችው የመሪነት ጉዞ አሰናክሎ አድርቆ ያሰቀራት ክፉ ጠላት የስልጣኔና የዕድገቷ አቀንጭራ ግን አንድ ነው። እርሱም በመንግስትና በሕዝብ አስተዳደር ሥርዓቷ ውስጥ ሰርፆ የገነገነው፣ ሁልጊዜ የማያድገውና ከዓለም ኋላ ቀርቶ ኋላ የሚያስቀረው ቆሞ ቀሩ የፖለቲካ ባህሏ ነው።

በእኔ ዕምነት ከጥንት ጊዜ ጀምሮ እስከ አሁን ድረስ ከብሉይ እስከ ሐዲስ ታላቂቷ ሀገር ታላቅ መሆን በሚገባት ደረጃ ታላቅ እንዳትሆንና በተነሳችበት ልክ ወደፊት እንዳትጓዝ ከኋላ ሆኖ ሲጎትታት የኖረው የኢትዮጵያ ዋነኛው ችግር በሴራ፣ በጥላቻና በመጠላለፍ ላይ የተመሰረተው ይኸው ኋላ ቀሩ የፖለቲካ ባህላችን ነው። በእርግጥ ይህ የእኔ ብቻ ሳይሆን የሀገሩ “ቀድማ ኋላ ቀሪነት” የሚቆጨውና የወደፊት መጻኢ ዕድሏ የሚያሳስበው ኢትዮጵያዊ ሁሉ የሚጋራው መሰረታዊ እውነታ ነው።

ይህ ጉዳይ ካሳሰባቸው ኢትዮጵያውን መካከል አንዱ የሆኑት “ሰላማዊ ትግል 101” በሚል ርዕስ በ2006 ዓ.ም መጽሃፍ ያሳተሙት በሞያቸው የኤሌክትሪክ መሃንዲሱ አቶ ግርማ ሞገስ አንዱ ናቸው። ከ1967 ዓም ጀምሮ እስከ 1998 በኢሕአፓ አባልነት መቆየታቸውን እና በቆይታቸው ከተማሯቸው በርካታ ቁም ነገሮች በተጨማሪ በህቡዕ ተደራጅቶ ስለሚደረግ የፖለቲካ ትግል አደገኝነት እንዲያስተውሉና በጠብ-መንጃ ስለሚፈጸም የሀገራችን የመንግስት ሽግግር ባህላችን እንዲመራመሩ ዕድል የፈጠረላቸው መሆኑን ይናገራሉ።

ደራሲው ከረጅም ዘመናት ሕዝባዊ ትግል በኋላ ወደ ዲሞክረሲያዊ ሥርዓት ለመሸጋገር በ1997 ዓ.ም ተገኝቶ የነበረው ታሪካዊ ዕድል ሆን ተብሎ መቀልበሱ ሙሉ ጊዜያቸውን ሰጥተው የኢትዮጵያን የመንግስት ሽግግር የፖለቲካ ባህል እንዲመረምሩ አስገድዷቸዋል። “ኢትዮጵያ ቀድማ ሰልጥና ለምን ወደ ኋላ ቀረች ለሚለው ጥያቄ መልስ ለማግኘት ታሪካችን መመርመር ያስፈልጋል” የሚሉት አቶ ግርማ ፤ “ለኢትዮጵያ ቀድሞ ሰልጥኖ ከኋላ መቅረት ምክንያቶቹ ሁለት ናቸው” እነርሱም አንደኛው ዘመናዊ ትምህርት ቀደም ብሎ ወደ ኢትዮጵያ እንዳይገባ መደረጉ ፤ ሁለተኛው ደግሞ በእርስ በእርስ ጦርነት አንዱ አንዱን በመግደል የሚፈጸም የመንግስት የሽግግር ባህላችን ነው ባይ ናቸው ፡፡

ዘመናዊ ትምህርት ወደ ኢትዮጵያ የገባው በምዕራብ አውሮፓ ከተጀመረና የሕብረተሰቡን ባህል መቀየር ከጀመረ ከዘጠኝ መቶ ዓመታት በኋላ ዘግይቶ መሆኑና ሀገሪቱ እርሱን ተከትሎ ለሚመጣ ዘመናዊነትና ስልጣኔ ጀርባዋን ሰጥታ መቆየቷ በዕድገት ወደ ኋላ ለመቅረቷ አንደኛው ምክንያት ነው። የእኛ ትኩረት ሁለተኛው ስለሆነ ስለ እርሱ በደንብ እንመልከት።

ይህን አስመልክቶ አቶ ግርማ የጥናታቸው ውጤት በሆነው በመጽሐፋቸው ከገጽ 33 ጀምሮ ሲያብራሩ፤ “በእንቅርት ላይ ጆሮ ደግፍ እንዲሉ ደግሞ ቢንስ ቢያንስ ከአክሱም ስልጣኔ መውደቅ በኋላ አምባገነኑ ሕወሓት/ኢህአዴግ ስልጣን እስከጨበጠበት 1983 ዓ.ም ድረስ በእርስ በእርስ ጦርነት አማካኝነት በትጥቅ ትግል ስልጣን መያዝ ጀግና የሚያሰኝ ባህል ነበር/ነው” ይላሉ።

ይህም ነፍጥንና ጉልበትን መሰረት ያደረገው የመንግስት ሽግግር ፖለቲካ ባህሏ ኢትዮጵያን እጅና እግሯን ተብትቦ ለስልጣኔና ለዕድገት የምታስብበት መተንፈሻ ጊዜ እንኳን እንዳይኖራት አድርጓት ቆይቷል። ምን ያህል ወይም ስንት ዓመታትን? ለሚለው ጥያቄ ትክክለኛ መልስ ለመስጠት እያንዳንዱ የመንግስት ሽግግር ጦርነት ምን ያህል ጊዜ እንደፈጀ አውሮፓውያኑ እንደሚያርጉት አባቶቻችን ጽፈው ያስቀመጡልን ታሪክ የለም።

“…ምን ያህል ስለ ጦርነት እየዘመርንና የጦርነት ነጋሪትን እየጎሰምን አጠቃላይ ግምት ለማግኘት ግን ምርምራችንን እንቀጥል…”። ለጥናቱ እንዲያመቸን ከአፄ ኢዛና(320 ዓ.ም) ለመንግስት ሽግግር(ለስልጣን) የተደረጉትን የእርስ በእርስ ጦርነቶች በሙሉ ከግምት አናስገባም። ለጊዜው ጥናታችንን ይበልጥ ቀላል ለማድረግ ስንል ከአፄ ኢዛና ወዲህ ተሞክረው ያልተሳኩትን ቁጥር ስፍር የሌላቸው የመንግስት ሽግግር ጦርነቶችንም በሙሉ ወደ ጎን እንተዋለን። ጥናታችን ከአፄ ኢዛና ወዲህ በተደረጉትና በተሳኩ የመንግስት ሽግግር ጦርነቶች ላይ ብቻ ያተኩራል።

“በዚህ መልኩ ስናሰላው በ320 ዓ.ም አፄ ኢዛና ከነገሱበት ጊዜ ጀምሮ አምባገነኑ ሕወሓት/ኢህአዴግ ስልጣን እስከያዘበት 1983 ዓ.ም ጊዜ ድረስ በነበሩት 1662 ዓመታት ውስጥ በተደረጉ የተሳኩ የመንግስት ሽግግር ጦርነቶች ሳቢያ በጦርነትና በመገዳደል ላይ የተመሰረተው የመንግስት ሽግግር የፖለቲካ ባህሏ በግምት ከ360 እስከ 400 የሚደርሱ ዓመታትን እንደ እሳት ለብልቦ በልቶ፣ ስልጣኔ ከውስጥም እንዳታበቅል ከውጭም እንዳትቀስም ኢትዮጵያን እጅና እግሯን ተብትቦ፣ ወደ ፊት እንዳትራመድ አስሮ አስቀርቷታል።” በማለት የጥናት ውጤታቸውን ይገልጻሉ ደራሲው። በዚህ ላይ ያልተሳኩት የመንግስት ሽግግር ጦርነቶችና ሀገሪቱ ከውጭ ወራሪዎች ጋር ያደረገቻቸው በርካታ ጦርነቶች ቢቆጠሩ ደግሞ በጦርነት የባከነው ጊዜ በጥቂቱ ከ500 ዓመታት እንደሚበልጥ ያላቸውን ግምትም ያመላክታሉ። አሳዛኝ ነው!

“ትንሽ ሰላም ጊዜና ጥሩ መሪ ተገኝቶ ብልጭ የሚሉ የስልጣኔ ጅማሮዎች ብዙም ሳይቆዩ በስልጣን ሽኩቻ በሚነሱ የእርስ በእርስ ጦርነቶች ይወድማሉ። ሀገሪቱም እንደገና ተመልሳ ብዙ እርምጃ ወደ ኋላ ትሄዳለች” ይህንን የተመራማሪውን ድንቅ ትዝብታዊ ድምዳሜ- የምርም የሚያስደንቅ ጥናታዊ ምልከታ በአዕምሯችሁ እያሰላሰላችሁ ተከተሉኝ።

አዎ! አውዳሚውና ጎታቹ የፖለቲካ ባህላችን እንዲህ ታሪካችንን እያበላሸ እነሆ ዛሬም ተከትሎናል። እንዳለመታደል ሆኖ በረጅሙ አኩሪ ታሪካችን ውስጥ የተሰነቀረው አሳፋሪው የፖለቲካ ባህላችን ከላይ በተገለጸው መንገድ የዕድገታችንና የስልጣኔያችን ዋነኛው ባላንጣ የሆነው ዕድሜ ልካችንን እየተከተለ ኋላ ሲያስቀረን የኖረው አውዳሚው የፖለቲካ ባህላችን ዛሬም የለቀቀን አይመስልም።

“በእንቅርት ላይ ጆሮ ደግፍ” እንደሚባለው ወትሮም በመገዳደልና በጦርነት ላይ የተመሰረተው ኋላ ቀሩ የፖለቲካ ባህላችን ከ1950ዎቹ ጀምሮ ባለፉት ሃምሳ ዓመታት በተለይም ባለፉት ሃያ ሰባት ዓመታት ደግሞ “የብሔር ብሔረሰቦች መብት” በሚል ሽፋን በሌላ አስቀያሚ በሽታ ተመርዞ ህመሙ ተባብሶበታል። እናም ባለፉት ሃያ ሰባት ዓመታት ውስጥ ለጆሮ የሚከብዱ፣ ለሰሚ የሚያርዱ፣ ኢትዮጵያና ኢትዮጵያዊነትን የማይመጥኑ፣ በጥቅሉ እጅግ በጣም የሚዘግኑና የሚያሳፍሩ ኢ ሰብዓዊ ድርጊቶችንና ተዘርዝረው የማያልቁ ሌሎች ታህተ ሰብዕ ክንዋኔዎችንም በየፈርጁ ለማስተናገድና የታሪካችን አካል ለማድረግ ተገድደናል።

ከዚህ ሁሉ የቁልቁለት ዘመን በኋላ ደግሞ በርካታ ዓመታትን በፈጀና አያሌ መስዋዕትነትን ባስከፈለ የሕዝብ ትግል ከሁለት ዓመታት በፊት በተደረገ ጥገናዊ ለውጥ የብዙዎችን ተስፋ ያለመለመ ታሪካዊ ሊባል የሚችል ሀገራዊ ለውጥ መጥቶ ለዘመናት አስሮ ከያዘን ፖለቲካዊ አዙሪት የወጣን መስሎን ብንደሰትም ዳሩ ከለውጡ ማግስት ጀምሮ በቆየው ችግራችን በአዲስ መልክ መፈተናችን አልቀረም።

የፖለቲካ ባህላችን የጥፋት መሰሪነት የገባቸው ጠቅላይ ሚኒስትር ዶክተር ዐቢይ አሕመድ “ሀገራዊ አንድነት ማንነታችን እንዳይለያይ ሆኖ የተጋመደ፣ የተሰናሰለና የተዋደደ መሆኑን አመላካች ነው። “የሀገራችን ብሔሮች እጣ ፋንታ በጋራ ለማደግ የተሰራ ብቻ እንጂ ተለያይተን ወይም ተነጣጥለን ሉዓላዊ ሀገር ሆነን፤ የነጠላ ህልውናችንን አስጠብቀን በሰላም መቆየት አንችልም። ሀገራዊ አንድነታችን የምርጫ ብቻ ሳይሆን የህልውና ማስጠበቅ ጉዳይ ጭምር ነው” የሚል መዳኛ መንገድን አመላክተዋል።

ሆኖም ለብሔር ብሔረሰቦች ራስን በራስ የማስተዳደር “መብት” እና ለህዝቦች “እኩልነት” በሚል ሽፋን የራሳቸውን ጥቅም ለማስቀደም በሚታትሩ፣ እነርሱ ብቻ የበላይ ሆነው ለመኖር በሚፈልጉ ጊዜ ያለፈበት “እኔ አውቅልሃለሆች” የሚመራው የድህረ ዋለልኝና መለስ ፖለቲካችን ከእስካሁኑ በባሱ ሁኔታ ሀገሪቱን ክፉኛ ችግር ውስጥ ከቷታል። የፖለቲካችን ፊታውራሪዎች ዛሬም “ጨቋኝ-ተጨቋኝ” የሃሰት ፍረጃ ፖለቲካቸው “ምናባዊ ተጨቋኝ” ፈጥረው የጭቁን ተቆርቋሪ መስለው ለመጨቆን ባላቸው ድብቅ ፍላጎት በለመዱት የጠላትነትና የፍረጃ ትርክታቸው ህዝብን አለያይተው፣ በጠላትነት አቧድነው ተከፋፍሎ የተዳከመ ህዝብን ያለ ተቃውሞ በበላይነት ቀጥቅጦ ለመግዛት አዛኝ መስለው ሕዝብን ለጦርነት በመቀስቀስ ላይ ናቸው።

ለዚህ እኩይ ዓላማቸው መሳካት ያመቻቸው ዘንድም አንድ ጊዜ ለሀገራዊ አንድነት ሌላ ስም በመስጠትና ከእውነታው በተቃራኒ ለቃሉ አሉታዊ ትርጉም በመፈብረክ፣ የራስን በራስ የማስተዳደር መብትን የሚነፍግ፣ ህገ መንግስታዊ ሥርዓቱን የሚንድ፣ ፌደራላዊ ሥርዓቱን የሚያጠፋ፣ ወደ አህዳዊ ሥርዓት የሚመልስ፣ ብሔር ብሔረሰቦችንም የሚውጥ…ወዘተ የሚሉ የሃሰት ውንጀላዎችን በስፋት ሲያሰራጩ ከርመዋል።

አሁን ላይ ከራሱ ጥቅም ውጭ ሌላውን ለማዳመጥ የማይፈልገው፤ መግባባት እንዳይኖር ሆን ተብሎ በልዩነቶች ላይ ብቻ ተንጠልጥሎ በጥላቻና በጠላትነት ተረክ የሚመራው የጎራ ፖለቲካ ከዕድገት እንቅፋትነት አልፎ የህልውናዋም ስጋት የመሆን ደረጃ ላይ ደርሷል። ይህም “ትንሽ ሰላም ጊዜና ጥሩ መሪ ተገኝቶ ብልጭ የሚሉ የስልጣኔ ጅማሮዎች ብዙም ሳይቆዩ በስልጣን ሽኩቻ በሚነሱ የእርስ በእርስ ጦርነቶች ይወድማሉ። አገሪቱም እንደገና ተመልሳ ብዙ እርምጃ ወደ ኋላ ትሄዳለች” የሚለውን የፖለቲካ ባህላችን ተመራማሪው አባባል ያስታውሰናል።

በብዙ መከራና መስዋእትነት የተገኘውንና ሀገር ትልቅ ተስፋ የጣለችበት ታሪካዊ ለውጥ ወደፊት ከመራመድ ይልቅ ወደኋላ እንዲመለስ መልካም ነገርን በአጭሩ የመቅጨትና ሁልጊዜ በችጋርና በሃዘን ውስጥ መኖርን የለመደው “የቡዳ ፖለቲካችን” በተቃዋሚነት ቆሞ በእጅጉ እየተዋጋው መሆኑን መታዘብ ይቻላል።

በግለሰቦች ምርጫ ሳይሆን በተፈጥሮ አስገዳጅነት ሰዎች ላይ በተጫነ መንጋ አቧድኖ ጎራ ለይቶ ህዝብን ወደ እርስበእርስ ጦርነት ለማስገባት ላይ ታች እያለ የሚገኘው ከለውጡ ማግስት ጀምሮ በስፋት ሲሰራ የቆየው ይህ ከፍተኛ የጥፋት አጀንዳ በርካታ ማባባያዎች ቢደረጉለትም እጅጉን እየባሰበት ሄዷል። ምክንያቱም ኋላ ቀሩን የመጠፋፋትና የሴራ ፖለቲካ የሚያራምዱ ወገኖች ነጻነትን እንደ ልብ ተንቀሳቅሰው፣ ሃሳባቸውን በነጻ ገልጸው፣ በሃሳብ አሸንፈው የበለጠ ነጻነትንና ዲሞክራሲን ለማምጣት ሳይሆን እየታገሉበት ያለው ያለ ምንም ገደብ የራሳቸውን ርካሽ የፖለቲካ ትርፍ ለማጋበስ ነውና። ያለ ምንም ገደብ አፍራሽ ሃሳባቸውን ለማስፋፋትና በህዝብ ስም የራሳቸውን ጥቅም ለማሳካት ነው ነጻነትን እየተጠቀሙበት ያለው።

በዚህም ያለ ማንም ከልካይ ጥላቻን ይሰብካሉ፣ ህዝብን በህዝብ፣ ሃይማኖትን በሃይማኖት፣ እንዲሁም ህዝብን በመንግስት፣ መንግስትን በህዝብ ላይ ያነሳሳሉ። ከዚህ ድርጊታቸው እንዲታቀቡ ሲነገራቸው “ነጻነታችንን ተገደብን” በማለት ከሳሽ ሆነው ይቀርባሉ። እናም በእኔ ዕይታ ለውጡ ከመጣ ወዲህ እስካሁን ድረስ ባሉት አራት ዓመታት በሀገሪቱ ውስጥ ለተፈጠሩትና እየተፈጠሩ ላሉት ችግሮች ሁሉ ዋነኞቹ ተጠያቂዎች በነጻነት ስም ወንጀል እየፈጸሙ በነጻነት እየኖሩ ያሉት እኒሁ የፖለቲካ ነጋዴዎች ናቸው። በዚህም ለውጡ ያመጣውን ነጻነት በመጠቀም ሀገርን ለማፍረስ በግልጽ ከመፎከር የሀገርን ህልውና አደጋ ላይ እስከጣለ አሳዛኝ ጦርነትና መከራ በሀገር ላይ ተፈጽሟል።

ይህ እንግዲህ በብልሹው የፖለቲካ ባህላችን ምክንያት የተፈጠረ እና ህልውናችን ላይ የተደቀነ ፈታኝ ችግር ነው። ወደድንም ጠላንም ችግሩ የውጭ ወራሪ ጠላት የፈጠረው ሳይሆን ከላይ ለማመላከት እንደሞከርነው በረጅሙ አኩሪ ታሪካችን መሃል ሲወርድ ሲዋረድ ተከትሎን የመጣ አዋራጅ የታሪካችን ክፍል ነው። እናም የራሳችንን ችግር መፍታት የምንችለው እኛው ራሳችን እንጂ ማንም ሊፈታልን አይችልም።

በመሆኑም የራስን ችግር ለመፍታት ከራሳችን በመጣ ተነሳሽነት ከምስረታው የአፍሪካውያንን ችግር በአፍሪካውያን እስከሚለው ራስ-ፈለቅ መፍትሔ የእኛው የራሳችን በሆነው የአፍሪካ ኅብረት አማካኝነት ችግሩን ለመፍታት እየሄድንበት ያለው መንገድ በረጅሙ ታሪካችን ውስጥ ለዘመናት የራሳችንን ችግር በራሳችን ስንፈታ የኖርንበት አንዱ የታሪካችን አኩሪ ዕሴት እንደመሆኑ መጠን ይበል የሚያሰኝ በመሆኑ ዳር ሊደርስ ይገባል።

ይህ ከሆነ ዘንዳ አስራ አንድ ዓመታት በፊት በራሳችን እጆች ተጽፎ ከሁለት ዓመት ተኩል በፊት ኅዳር 2012 ዓ.ም ላይ ቀርቦ የነበረውን ድንቅ አገር በቀል ችግር ፈች ፕሮጀክትም በማስታወስ “የት ደረሰ” ብለን ለመጠየቅ እንገደዳለን። ምክንያቱም በመግቢያችን ላይ እንዳመለከትነው አንድ ችግር በትክክል እንዲፈታ ከተፈለገ መጀመሪያ የችግሩ ዋነኛ መንስኤ ተለይቶ መታወቅ ያለበት ሲሆን “ኢትዮጵያ ከሁሉ ቀድማ ሰልጥና በዕድገት ወደ ኋላ የቀረችበት ዋነኛ ምክንያት በመጠላለፍና በመጠፋፋት ላይ የተመሰረተው የክፍፍል ፖለቲካ ባህሏ መሆኑን አውቆ ችግሩን ከሥሩ ለመፍታት አልሞ የተነሳ ፕሮጀክት በመሆኑ ነው።

ፕሮጀክቱ ሀገራችንን አስሮ ይዞ ለዘመናት ወደ ኋላ ላስቀረን ለዚህ አሳሳቢ ችግር ዋነኛው መፍትሔም “የዛሬን ችግሮች በውይይትና በመቀራረብ በመፍታት የነገ የጋራ መጻኢ ዕድልን በጋራ መገንባት” መሆኑንም አመላክቷል። በጣም በሚያስደንቅ ሁኔታም በፌደራል መንግስቱና በትግራይ ክልል መካከል የተፈጠረውን ችግርና ሊያስከትል የሚችለውን ከባድ ውድመትም አስቀድሞ በትክክል ተንብዮ የነበረም ድንቅ ፕሮጀክትም ነው።

ከተጀመረው የሰላም መፍትሔ ጎን ለጎን ችግሩን በዘላቂነት ለመፍታት “የምንፈልጋት ኢትዮጵያ” ፕሮጀክትም ጥቅም ላይ እንዲውል አበክሬ እጠይቃለሁ! እናም እንዲህ ዓይነቶችን ሀገር በቀል የችግር መፍቻ ዕሴቶችና መፍትሔዎችን በመጠቀም የራሳችንን ችግር መፍታትና ከራሳችን ጋር መታረቅ ይገባናል በማለት የዛሬውን ምልከታዬን በዚሁ አጠናቀቅሁ። መልካሙን ሁሉ ለሀገራችን ያድርግልን!

ይበል ካሳ

አዲስ ዘመን  ታኅሣሥ 17 /2015