ጠቅላይ ሚኒስትር ዶ/ር ዐቢይ አሕመድ ሰሞኑን በማህበራዊ ትስስር ገጻቸው ፤ የውሸት ጀንበር ሲጠልቅ የሤረኞች ወጥመድ እንደሚበጠስ አመልክተዋል። ይህ መልዕክት ቢተነተንና ቢተረጎም ራሱን የቻለ ዳጎስ ያለ ስንክሳር ይወጣዋል። አሸባሪው ህወሓት ቁጥሩ ቀላል ያልሆ ትግራዋይ ከጎኑ ያሰለፈው በውሸት በተለወሰው የቁጭት ትርክቱና ፖለቲካው ነው። ከተጠያቂነት ለማምለጥ ሊያጠፉህ ነው ፤ ሊውጡህ ነው ፤ ጠላቶችህ ከበቡህ፤ መጡብህ እያለ በውሸት እየቀሰቀሰ ለሰብዓዊ ጋሻነት ከመጠቀም አልፎ ከእነልጆቹ እየማገደው ነው። ከተቀረው ኢትዮጵያዊ አቆራርጦ አግቶ ለማይጠረቃ ፖለቲካዊ ከርሱ ምስ እያደረገው ነው።
ሆኖም ጠቅላይ ሚኒስትሩ እንዳሉት የውሸት ጀምበር በቅርቡ ሲጠልቅ ትግራዋይን ያጠመደው የአሸባሪው የውሸት ወጥመድ ይበጠስና ትግራዋይ አርነት መውጣታቸው ሩቅ አይሆንም። ምዕራባውያን ዓለምአቀፉ ማህበረሰብ ዓለምአቀፍ ሚዲያዎች እነ አምነስቲ ኢንተርናሽናል፤ ሂውማን ራይትስ ዎች ወዘተርፈ ሀገራችንን እንደ ጎን ውጋት ቀስፈው የያዟት አሸባሪው ህወሓት ላለፉት ሶስት ዓመታት በተለይ ላለፉት ስምንት ወራት በጭፍራው በምንደኛው በሎቢስቶችና በታሪካዊ ጠላቶቻችን ሌት ተቀን በተቀናጀና በተናበበ አግባብ በተነዛ የተዛባና ሀሰተኛ መረጃ ስለሆነ የውሸት ጀንበር ሲጠልቅ ምዕራባውያንንና ዓለምአማቀፍ ማህበረሰቡን ያጠመደው የአሸባሪው ህወሓት ወጥመድ ሲበጠስ እውነታው ገሀድ ይወጣል።
ዓለምአቀፉ ሚዲያ ከአሁኑ በአለፍ ጠቀም እውነታውን ለመግለጽ ዳር ዳር እያለ ነው። ከሰሞኑን እንኳ የመንግስታቱ ድርጅት የህጻናት ድርጅት /ዩኒሴፍ/ ፣ የእንግሊዙ ቢቢሲ/ሀርድቶክ ፣ ደይሊ ቴሌግራፍ ፣ ኖርዝ አትላንቲክ ካውንስል ፣ ወዘተርፈ የኢትዮጵያን ሀቅና ፍትሕ በገደምዳሜም ቢሆን ማነሳሳት ጀምረዋል። እኔም ለዚህ ነው የጠቅላይ ሚኒስትርን አባባል ከታላቅ ይቅርታ ጋር ወደራሴ ወስጄ “የህወሓት ጀምበር ስትጠልቅ ፣ የኢትዮጵያ ጸሐይ በምስራቅ ትወጣለች!?” ማለቴ። ያው ውሸትና አሸባሪው ህወሓት ፣አሸበባሪው ህወሓትና ውሸት ፣ የአንድ ሳንቲም ሁለት ገጽታዎች ስለሆኑ። ለማሟሻ ያህል ይሄን ካልሁ አሸባሪው ህወሓት በተነሳ ቁጥር አብሮ ስለሚወሳው ማለቂያ የሌለው ውሸት በነካ እጄ ልቀጥል።
እንደ አሸባሪው ህወሓት በሕዝብ እና በሀገር ላይ አይን ያወጣ ክህደት የፈፀመ ዋሾና መልቲ ስብስብ በዲያጎን ፋኖስ እግር እስኪቀጥን ከአጽናፍ እስከ አጽናፍ ቢፈለግ አይገኝም፡፡ በውሸት እንደሱ ጥርሱን ነቅሎ የጎለመሰ ድርጅት የለም። ውሸት ሴራ ክህደት ሌብነት ጭካኔና ተንኮል ለህልውናው እንደ ደም ስርና ልብ ናቸው። ያለውሸትና ግጭት ውሎ ማደር አይችልም። ሕዝብን ሀገርን ብቻ አይደለም ራሱን ሳይቀር የሚዋሽ መርህ የሚባል ነገር ያልፈጠረበት መርገም ነው። ገና ከጅምሩ በ1967 ዓ.ም ትግል ሜዳ የወረደው በሀሰተኛና የተሳሳተ ትርክት ድቡሽት ላይ በተቀለሰ ሰቀላ ስር ዶልቶ ነው ። የ47 ዓመታት ባተሌና አጥፍቶ ጠፊ ታሪኩ በውሸት ብዕር የተከተበ ነው። የሕግ የበላይነትን ለማረጋገጥ ከአሸባሪው የትህነግ ጁንታ ጋር ተገደን የገባንበት ትንቅንቅ በአውደ ግንባር ብቻ የተወሰነ አይደለም የሚባለው ከዚህ ታሪካዊ ዳራውና ተፈጥሮአዊ ባህሪው በመነሳት ነው።
አዎ ጦርነቱና ዘመቻው በእፉኝቱ ትህነግ ስፓንሰር ከሚደረገው ተልኮና ስምሪት ከሚሰጠው ዲጂታል ወያኔ ህልቁ መሳፍርት ከሌለው የሀሰት መረጃና የሴራ ኀልዮት ጋር ነው። ይህ የከሀዲና የሌባ ስብስብ ከ27 ዓመታት ፈላጭ ቆራጭ አገዛዝ በኋላ በህዝባዊ አመጽና በለውጥ ኃይሉ ከመንበሩ ከተፈነገለ በኋላ በመማጸኛ ከተማው መቀሌ መሽጎ 24 ሰዓት የውሸት ፣ ሆን ተብሎ የተዛባና የሴራ ኀልዮትን ፍላጻ እያንበለበለ ይገኛል ። ባለፉት ሶስት ዓመታት ብቻ ወደ ሁለት መቶ የሚጠጉ ኦፊሴላዊ ሀሰተኛ መግለጫዎችን አውጥቷል። በዚህም በሀገሪቱ ግጭቶች ተቀስቅሰዋል። ንጹሐን ተገድለዋል። ወልደው ከብደው ከኖሩበት ቀዬ ተፈናቅለዋል።
ጥቅምት 24 ቀን ፣ 2013 ዓ.ም በሰሜን ዕዝ ላይ ለማየት የሚዘገንን ለመስማት የሚሰቀጥጥ ግፍ በስግብግቡ የትህነግ ከሀዲ ቡድን ትውልድና ታሪክ ይቅር የማይለው ክህደት ጭፍጨፋ መፈጸሙን ተከትሎ መንግስት የሕግ የበላይነትን ለማስከበር ሲንቀሳቀስ እና ተገዶ ወደ ጦርነት ሲገባ የትህነግ የፕሮፓጋንዳ ወናፍ በተናበበና በተቀናጀ አግባብ በማህበራዊና መደበኛ ሚዲያ የሀሰትና የተዛባ መረጃውን እያራገበ ይገኛል። ጦርነቱን እራሱ ለኩሶ እያለ የተወረርሁ ድቤውን ይደልቃል። ሶስት ሳምንት ባልሞላ ጊዜ ለዛውም በውድቅት ሌሊት ሰራዊቱ ላይ ክህደት ፈጽሞ አጥቅቶና የሀገሪቱን 80 በመቶ ከባድ መሳሪያ ዘርፎ ድባቅ ተመቶ ከፍተኛ ፖለቲካዊና ወታደራዊ መሪዎቹን አጥቶ ምላሱ ግን የሌለ ግዳይ ከመጣል አትቦዝንም ። እዚህ ላይ አሸባሪውን ህወሓት አበጥረው የሚያውቁት ሌተናል ጀኔራል አበባው ታደሰ “ህወሓት ሞቶም ይዋሻል።”ያሉትን ማስታወስ የተገባ ነው ። ያልታጠቀውን መሳሪያ ታጥቄያለሁ ፤ በሰማዩ እንዳሻው ፈንጭቶ ወታደራዊ ኢላማውን መትቶ የተመለሰን ተዋጊ ጀት መትቼ ጣልሁ ፤ ሰሞኑን ደግሞ አዲስ አበባ ገባሁ ለማለት እየቃጣው ነው።
ሌ/ጄ ባጫን ፤ባለከዘራውን ኮሎኔል ሻምበልንና ሌሎችን ማረኩህ ያለ አይነ ደረቅና ቀጣፊ ነው ። ከሁለት ሳምንት ወዲህ ደግሞ መንግስት በሰብዓዊ ምክንያት የተናጠል ተኩስ አቁም አውጆ በትግራይ አውራ ጎዳናዎች በሺዎች በሚቆጠሩ ኮንቦዮች ታንኩን፤ ከባድ መሳሪያውን፤ ትጥቁን፤ ስንቁንና ሰራዊቱን ይዞ ከወጣ በኋላ ከየተደበቀበት ጎሬ ተጠራርቶ የሌለ ድል የሚያከብር፤ ወልድያን ደባርቅን ተቆጣጥሪያለሁ ፣ ወልቃይት ጠገዴን ሁመራን ልይዝ ነው ፤ የጅቡቲን መንገድ ቆርጬ የሀገሪቱን ጉሮሮ አንቃለሁ ፤ የዐቢይን ሰራዊት ከጥቅም ውጭ አድርጌዋለሁ ፤ ወዘተርፈ አይነት ነጭ ውሸቶችን በፎቶ ሾፕና በቪዲዮ እያቀናበረ በመላው ዓለም በተበተኑ ጭፍራዎቹ አማካኝነት እየነዛና እያራገበ ይገኛል።
ከተለያዩ ጦር ግንባሮች የሚሰማው ተጨባጭ መረጃ ግን ህወሓት ክፉኛ እየተወቃ መሆኑን የሚያረጋግጡ ናቸው። አሜሪካ የአውሮፓ ሕብረትና ዓለምአቀፉ ማህበረሰብ ህወሓት በለስ የቀናው ሲመስላቸው ዝምታን ፤ በጀግናው መከላከያ ሰራዊት በልዩ ኃይሎች ከባድ ምት ሲያርፍበት ያለቅድመ ሁኔታ ተኩስ ይቁምና ድርድር ይደረግ እያሉ ማላዘን ይጀምራሉ። እነ ጋርዲያን ፤ ኒውዮርክ ታይምስ፤ ፋይናንሽያል ታይምስ፤ ዘ ኢኮኖሚስት፤ ሮይተርስ፤ቢቢሲና አልጀዚራ በሚያሳዝንና በሚያሳፍር ሁኔታ ከስር ከስር እንደ ገደል ማሚቶ ያስተጋቡታል ።
በማህበራዊም ሆነ በመደበኛ ሚዲያው ሀሰተኛው፣ የተዛባው ሆነ አሳሳቹ መረጃ የትየለሌ በመሆኑ ሕዝብ በአሰስ ገሰስ የመረጃ አረንቋ መዋጡን ለማረጋገጥ የትህነግ ምንደኛ የፕሮፓጋንዳ ጭፍራ ማህበራዊ ሚዲያውንና ዘርፎ ያቋቋመቸውን መደበኛ ሚዲያውን እንዴት በውሸት እንዳጥለቀለቀው መመልከትና መረዳት ይችላል። ከጦርነቱ ይልቅ የመረጃ አውደ ውጊያው አየሩን፣ ምድሩንና መልካው ብቻ ሳይሆን ቨርቹዋል የሆነውን ዲጂታል ዓለምንም አዳርሶታል፡፡ አብዛኛው ኢትዮጵያዊ የሴረኛውን የትህነግ ወታደራዊ ቡድን ውሸትና ቅጥፈት ጠንቅቆ የሚያውቀው ቢሆንም ጥቂት የዋሆችን ማቄሉና ማሞኘቱ አልቀረም። ከዚህ አልፎ ሽብርና መደናበርን ፈጥሯል ።
አሸባሪው ህወሓት በሒትለሩ ጆሴፍ ጎብልስ “ውሸት ሲደጋገም እውነት ይሆናል፤” በሚል ቀመር ለሚነዛው ሀሰተኛ ፕሮፓጋንዳ የሴራ ኀልዮትን ፣ ሚስ ኢንፎርሜሽን እና ዲስኢንፎርሜሽን አንሰላስሎ እየተጠቀመ ይገኛል ። ሚስ_ና_ዲስ ኢንፎርሜሽን ተመሳሳይ ትርጉም ያላቸው ስለሚመስል እየተተካኩ ጥቅም ላይ ሲውሉ ይስተዋላል። ብያኔአቸው ግን ለየቅል ነው ። ሚስ ኢንፎርሜሽን የተሳሳተ ወይም አሳሳች መረጃ ሲሆን ዲስ ኢንፎርሜሽን ደግሞ እውነትን ለመሸፋፈን ወይም የሕዝብ አስተያየት ላይ ተዕጽኖ ለማሳደር ሆን ተብሎ የሚነዛ የሀሰት መረጃ ነው። እፉኝቱ ትህነግ በፕሮፓጋንዳ ጭፍራው አማካኝነት ስልጣን ላይ እያለም ሆነ ከተፈነገለ በኋላ አሳሳች ፣ እውነት የሚያጠየም እና የሴራ ኀልዮትን እያዛነቀ ሌት ተቀን እየባዘነ ይገኛል ።
በተለይ በሰሜን ዕዝ ላይ አረመኔያዊ ክህደት መፈጸሙን ተከትሎ መንግስት ሉዓላዊነትን ለማስከበር ከወሰነበት ደቂቃ አንስቶ እስከዚች ደቂቃ ድረስ ምን አልባት በየዕለቱ በአስር ሺህዎች የሚቆጠሩ ሀሰተኛ ፣ እውነትን የሚበርዙና የደባ መረጃዎችን በተቀናጀና በተናበበ መንገድ በማህበራዊና በመደበኛ ሚዲያ እያንበለበለ ይገኛል ። በጀግናው የመከላከያና የሚሊሻ ኃይሎች በቀናት አውደ ውጊያ ድባቅ ሲመታ ያለ የሌለ ጊዜውን ፣ ጉልበቱንና የዘረፈውን ሀብት ለፕሮፓጋንዳ ማሽነሪው እያዋለው ይገኛል ።
እንደ ማሳሰቢያ
እውነተኛ መረጃን ተደራሽ በማድረግ የተጋነኑና በማህበረሰቡ ዘንድ ሽብር የሚለቁ መረጃዎችን መከላከል ይቻላል፡፡ መንግስትም ሆነ ባለድርሻ አካላት ወቅታዊና እውነተኛ መረጃዎችን ከስር ከስር የማድረስ ኃላፊነት አለባቸው፡፡ እግረ መንገድ ሕዝብን ካልተገባ ፍርሀትና ውዥንብር መከላከል ይቻላል፡፡ ዳሩ ግን ትክክለኛ መረጃን የማድረስ ጉዳይ ለአንድ ወገን የሚተው ጉዳይ ሳይሆን የሁሉንም ኃላፊነት የሚጠይቅ መሆኑ ሊጤን ይገባል፡፡ አንድ መረጃ ከማጋራት ወይም ከመለጠፍ በፊት ትክክለኛነቱን ማረጋገጥ ይሁን ለሌላ ተግባር በምንጭነት ከመጠቀም በፊት ከሌሎች ምንጮች ጋር ማመሳከር የተቀናጀ ጥረትና ቁርጠኝነት ይጠይቃል፡፡ በሀሰተኛ መረጃ መወናበድና መሸበር የለበትም ። ይህ እንዳይሆን ግን መንግስት ወቅታዊ መረጃ የመስጠት ግዴታ አለበት።
መንግስት የሕግ የበላይነትን ለማስከበር ከወሰነ በኋላ ሁሉም ኢትዮጵያዊ ያለ ልዩነት ከጎኑ ከመቆም ባሻገር በቢሊዮን የሚቆጠር ገንዘብ እና ግምቱ ቀላል ያልሆነ የአይነት ድጋፍ በማድረግ ደጀንነቱን እንዳረጋገጠው ሁሉ በውጭም በአገር ቤት ያሉ ዜጎች በተወሰነ ደረጃ የዲጂታል ወያኔን ፕሮፓጋንዳ እየመከቱ ቢሆንም ፤ እውነትን ይዞና ተገዶ ወደ ጦርነት እንደገባ ሀገርና ሕዝብ ለዛውም ከትህነግ ጋር ለሚደረግ የጸረ ፕሮፓጋንዳ ትግል ሁሉም ዜጋ በተቀናጀና በተናበበ አግባብ ሊንቀሳቀስና ጀግናው የመከላከያ ሰራዊትና ሚሊሻ በጦር ግንባር ያስመዘገበውን አንጸባራቂ ድል እኛ በእሱ መስዋዕትነት በሰላም እየኖርን በእጅ ስልካችንና በኮምፒውተር ቁልፎች የምንደኛውንና የቅጥረኛውን የዲጂታል ወያኔ ጭፍራ ፕሮፓጋንዳ መክተን የፕሮፓጋንዳ አውደ ውጊያውን ማሸነፍና የጀግናው ሰራዊታችንን አኩሪ ድል መደገምና ማህበራዊም ሆነ መደበኛ ሚዲያውን በሀገር ፍቅር ሱናሚና በአርበኝነት ማጥለቅለቅ ይጠበቅብናል። ለሀገራችን ሁላችንም አምባሳደር ፣ ጋዜጠኛና የሕዝብ ግንኙነት አምባሳደር ነንና ።
እዚህ ላይ ሳላነሳ የማላልፈው መንግስት ጊዜ ሳያጠፋ የተጣራ መረጃ ለሀገር ውስጥና ለውጭ ሚዲያዎች የሚያደርስ ፤ “የአስቸኳይ ጊዜ አዋጅ የመረጃ ማጣሪያ ፤ ” ማቋቋሙና ሰው መመደቡ የዲጂታል ወያኔን ፕሮፓጋንዳ በተወሰነ ደረጃ መመከትና በዓለምአቀፍ ማህበረሰቡና በምዕራባውያን ዘንድ የነበረውን ብዥታ ለማጥራት መንቀሳቀሱ ይበል የሚያሰኝ ሆኖ መረጃ የማጣራቱ ተግባራ ለዚህ አካል ብቻ ሳይሆን ሁሉም የመንግስት ሚዲያ መረጃ የማረጋገጫ /ፋክት ቼክ/ ክፍል ሊያደራጅ ይገባል ። በዘመነ ማህበራዊ ሚዲያ ሆን በብለው የሚቀነበባበሩና የተዛቡ መረጃዎችን ተከታትሎ ማምከን የሚቻለው እውነትን የማጣሪያና የማረጋገጫ ራሱን የቻለ ክፍል ሲኖር ነውና ። ዜጋውም የዚህ አካል ሊሆን ይገባል ። ከዚህ ጎን የሕዝቡን የሚዲያ ግንዛቤ media literacy ለማሳደግ የሚያግዙ ስራዎች ሊሰሩ ይገባል ። በመንግስት ሚዲያዎች ላይ አጥቶት የነበረውን አመኔታ ለመመለስ ብዙ ስራ ይፈልጋል።
ሀገራችን ኢትዮጵያ በጀግኖችና እውነተኛ ዜጎች ታፍራና ተከብራ ለዘላለሞ ትኑር !
አሜን።
በቁምላቸው አበበ ይማም (ሞሼ ዳያን)fenote1971@gmail.com
አዲስ ዘመን ነሃሴ 14/2013