ሐኪሞች ምን አሉ?

በአገራችን የኮሮና ወረርሽኝ እየተባባሰ ነው፡፡ የጤና ባለሙያዎች የሚሉንን ማድረግ የግዴታ ሆኗል፡፡ በዚህ ወቅት የሐኪሞችን የተለያዩ አስተያየቶች መከታተል ጠቃሚ ነው፡፡ እኛም በዚህ ዓምድ ‹‹ሐኪሞች ምን አሉ?›› በሚል በይፋዊ የፌስቡክ ገጻቸው ላይ የሚጽፉትን መልዕክት እናካፍላችኋለን፡፡
‹‹ባይታረም የሚጎዳ ከሆነ ቢታረም ይጠቅመናል››
ዶክተር ዜናዊ ዮሐንስ
የኮረና ቫይረስ ዓለምአቀፍ ወረርሽኝ ከሆነና አገራችን ኢትዮጵያን ከጎበኛት ወራቶችን አስቆጥሯል፤ እንዲሁም በቫይረሱ የሚያዙ ወገኖቻችን ቁጥር ከቀን ወደ ቀን እየጨመረ እንደሆነ አሃዛዊ መረጃዎች ያመለክታሉ፡፡ ነገር ግን ለሥራ በወጣሁባቸው አጋጣሚዎች የታዘብኩትን እና ቢታረም ይጠቅማል ያልኩትን ባካፍላችሁ ወደድኩ።
የጤና ሙያተኞች በቂ የሚባል ራሳቸውን መጠበቂያ ቁሳቁሶች ሳይቀርቡላቸው ህዝባቸውንና ራሳቸውን ለአደጋ በማጋለጥ ጭምር ሲያገለግሉ ተመልክቻለሁ። ይህ ተገቢ ባይሆንም የአገሪቱ የኢኮኖሚ አቅም ውስንነት የሚል ምክንያት ሊሰጥ ቢችል እንኳን ከታች የተስተዋሉት ነገሮች ግን ያለምንም ወጪ ሊስተካከሉ የሚችሉ በመሆናቸው ቢታረሙ ይጠቅሙናል እላለሁ ።

1. ከቫይረሱ አገግመው የሚወጡ ዜጎቻችንን ማግለል እና ማሸማቀቅ የሰፈር ኮሪደሮች ላይ ሆኖ አታልፍም እስከማለት ጭምር
2. ከለይቶ ማቆያ ነፃ ሆነው የወጡትን ከማህበራዊ ጉዳዮች መለየትና በጥርጣሬ ማየት 3. ወገኖቻችንን ወደተለያዩ ተቋማት የሚያመላልሱ አምፑላንሶችን ሲመለከቱ አፍንጫ የሚይዙና ‹‹ኮረና›› ብለው የሚጣሩ ግለሰቦች እየተበራከቱ መምጣታቸው 4. ዋነኛው ይህን መልዕክት እንድጽፍ ያስገደደኝ ምክንያት ግን ቫይረሱ እንዳለባቸው የተነገራቸውን ሰዎች ማግለል ክፉኛ እየተበራከተ በመምጣቱ የተነሳ እነዚህን ወገኖቻችንን ወደ ህክምና ተቋማት (treat¬ment center) ለመውሰድ በተፈለጉ ጊዜ መገለልን በመፍራትና የሰፈር ሰው እንዳያውቅብን በማለት ረጅም መንገዶችን በማህበረሰቡ መሃል ተጉዘው የሚሄዱ ወገኖች አጋጥመውናል። በመሆኑም ይህ የማግለል አባዜ በጊዜው ካልተገታ ጣጣው ለሁላችንም ነውና ብናስተውል ይበጃል ብያለሁ። ልብ እንበል ባጋጣሚ እንጂ ማንም ሰው በፍላጎቱ አይታመምም። ባይታረም ይጎዳናል ቢታረም ግን ይጠቅማል፡፡
   ‹‹ዜናዎቻችን እና መሬት ላይ ያለው እውነት፤ ጥልፍልፍ ሀሳቦች››
   ዶክተር ጋሻው አረጋ
   ‹‹በአዲስ አበባ ለሚገኙ 1750 ለሚሆኑ የጤና ባለሙያዎች ማረፊያ ቦታ ተዘጋጀ›› እንዲህ የሚለው ሀተታ የሚዲያዎች ዋነኛ ትኩረት ሆኖ ሲተነተን ፤ ዜናውን ያበሰረው መስሪያ ቤት ‹‹እሰዬው፣ አበጀህ›› እየተባለ ሲሞካሽ እያያችሁ ፤ ተግባሩን ግን ስትመለከቱት መሬት ላይ ያልወረደ ሀሳብ፣ በተግባር ለመመንዘር ውጣ ውረድ ማለፍ ያለበት ለጋ ሀሳብ መሆኑን ስታውቁ ምን ይሰማችኋል? አሁን የገጠመን ፈተና ይህ ነው፡፡ ሀሳብን ተግባር አድርጎ ማውራት፣ ማስወራት! እንዲህ ያለ ዜና ከማሰራጨት በፊት ማጤንና ተግባራዊነትን በጊዜ ውስንነት ማረጋገጥ ያስፈልጋል፡፡
   ‹‹ለየትኞቹ የጤና ባለሙያዎች ነው? ከመቼስ ጀምሮ? ማረፊያ ቦታ ሲሆን ማሟላት ያለባቸውን ግብዓት ማሟላትስ የማን ኃላፊነት ነው? የሚሉት ሀሳቦች ማጤን ያስፈልጋል! ከላይ በርዕሱ የተገለፀው ዜናን ተግባር ከመናፈቅ የማስተማሪያ ሆስፒታሎች ለቅድመ ምረቃ ተማሪዎች ይጠቀሙባቸው የነበሩትን ዶርሞች ለጤና ባለሙያዎች ማረፊያ ለማድረግ ቢንቀሳቀሱ የተሻለ ነው። ‹‹በአሁኑ ወቅት በኢትዮጵያ የኮሮና ቫይረስ ምርመራ መስጠት የጀመሩ ማዕከላት 46 ደረሱ››እንዲህ የሚለውን ዜና አይታችሁ ዝርዝሩን ስትመለከቱ የመመርመሪያ ማሽኑን ለማግኘት ደፋ ቀና የሚለው ሆስፒታላችሁ መመርመር እንደ ጀመረ ስታነቡ ምን ይሰማችኋል? እውነታችሁን ሀሰት ሲውጣት መጮኽ መጮኽ አላሰኛችሁም? ግን ወዴዬት ትጮኻላችሁ? ማንስ ይሰማችኋል?ለምሳሌ ጥቁር አንበሳ ስፔሻላይዝድ ሆስፒታል (እኔ እስከማውቀው) የኮሮና መመርመሪያ ጣቢያ የለውም፡፡ ምን አልባት የአጥንት ክፍል ህንፃ አጠገብ ከሚገኘው ዛፍ ስር ናሙና የሚወሰድበት እንደ ማዕከል ካልተቆጠር በስተቀር ‹‹…..ሆስፒታል ኮኖና ታካሚዎችን ለማስተናገድ ዝግጁ መሆኑ ተገለፀ። ‹‹እከሌ እንደገለፁት…›› እውነት የትኛው ሆስፒታል ነው የጤና ባለሙያዎች የሚያስፈልጋቸው PPE ያለው? የሆስፒታል አስተዳደሮችና ጤና ጥበቃ በPPE ጉዳይ እየተነታረኩ አይደለም እንዴ ያሉት? PPE ካልተሟላልን ያሉ የሆስፒታል CEDዎችን ጤና ጥበቃ መስሚያ ድፍን ነው ብሏቸው እየተናቆሩ አይደለም እንዴ ያሉት? ሆስፒታሎች ድርቅ ተመተው ግላቭ እንኳ በተማጽኖ አይደለም እንዴ የሚያገኙት? የትኛው የጤና ተቋም ነው ማስክ ለባለሙያተኞች የሚያቀርብ? አንድ ማስክ ለአምስት ቀን እየተጠቀምን እያገለገልን አይደለም እንዴ ያለነው?
   ለምን ይዋሻል? የጤና ባለሙያዎቻችን ጩኸት ለምን አይሰማም? የሚለገሱ ማስኮች የት ነው የሚሸሸጉት? የት ነው የሚሄዱት?
   አሁን በኮሮና የተጠቁ የጤና ባለሙያዎች ቁጥር እያሻቀበ ነው። ለጤና ባለሙያዎች የተዘጋጀው አንድ ማዕከል ሞልቶ ወደ ሌላ ማዕከል እየተወሰዱ እንደሆነ ይታወቃል።
   በህክምና ማዕከሉ የሚገኙት አብዛኞቹ የጤና ባለሙያዎች የመጡት ከኤካ ኮተቤ ሆስፒታል አሊያም ሌላ ኮሮናን ከሚከላከል የPPE ግብዓት ካለበት የጤና ተቋም ሳይሆን PPE ከሌለበት መንግሥት ‹‹ኢ-ቀጥተኛ›› ብሎ ከፈረጃቸው የጤና ተቋማት የመጡ መሆናቸው PPE ቅድሚያ የሚሰጠው አጀንዳ መሆኑን ይመሰክርልናል።
   የጤና ባለሙያዎችን ሳናስታጥቅ እየማገድን መጓዛችን ዋጋ እያስከፈለን ነው! የአንድ ጤና ባለሙያ ዋጋ ስንት ነው?
   አዲስ ዘመን ግንቦት 29/2012