በተለምዶ ‹‹የታህሳስ ግርግር›› ሲባል እንሰማለን:: በ1953 ዓ.ም በቀዳማዊ አጼ ኃይለሥላሴ ሥርዓተ መንግሥት ላይ የተደረገ የመፈንቅለ መንግሥት ሙከራ ነው:: ሙከራው የተደረገው በታህሳስ ወር የመጀመሪያ ቀናት ስለነበርና ግርግሩ ለሳምንት ያህል ቀጥሎ ስለነበር ነው የታህሳስ ግርግር የተባለው::
ከ28 ዓመታት በኋላ ሌላ የመፈንቅለ መንግሥት ሙከራ ግርግር ተፈጠረ:: ይህኛው ግርግር ግን በታህሳስ ሳይሆን በግንቦት ሆነ:: የደርግና ኢህአዴግ፣ የኢህአዴግና ተቃዋሚዎቹ ፖለቲካዊ ክስተቶች የሚበዙበት የግንቦት ወር ባለፈው ሳምንት ጀምረነዋል::
እነሆ ዛሬ ደግሞ ሦስቱን የግንቦት ግርግሮች እናያለን:: ግንቦት 7 ቀን 1997 ዓ.ም በኢትዮጵያ የምርጫ ታሪክ ተቃዋሚ ፓርቲ ከፍተኛ ድምጽ አግኝቶ ገዢ ፓርቲ ያንገዳገደበት፤ በዚህም ምክንያት ግርግር ተፈጥሮ የነበረበት ነው:: ግንቦት 8 ቀን 1981 ዓ.ም በኮሎኔል መንግሥቱ ኃይለማርያም የሚመራው የደርግ መንግሥት ላይ የመፈንቅለ መንግሥት ሙከራ ተደርጎ ግርግር የተፈጠረበት ነው:: ግንቦት 13 ቀን 1983 ዓ.ም ኮሎኔል መንግሥቱ ኃይለማርያም ከኢትዮጵያ ለቀው የወጡበትና ግርግር የተፈጠረበት ነው:: ሦስቱንም በጥቂት በጥቂቱ እናያለን::
ግንቦት 7 ቀን 1997 ዓ.ም
ይህ ቀን ታሪካዊ የሆነበት ምክንያት፤ ከዚያ በፊትም ከዚያ በኋላም ከተደረጉ የኢህአዴግ ምርጫዎች የተሻለ አሳታፊ ስለነበር ነው:: አሳታፊ ሆኖ ጀምሮ በኋላ ወደ ደም አፋሳሽነት በመቀየሩ ነው::
ይቺ ታሪካዊ ቀን በኋላ ደግሞ ‹‹ግንቦት ሰባት›› የሚባል የፖለቲካ ፓርቲ እንዲፈጠር አደረገች::
የ1997ቱ አገር አቀፍ ምርጫ ከመካሄዱ በፊት የፖለቲካ ምህዳሩ የሰፋበት፣ የፖለቲካ ድርጅቶች በከፍተኛ ሁኔታ የተጠናከሩበት፣ ሐሳብን በነጻነት መግለጽ የማይገደብበት፣ የፖለቲካ እስረኞች ያልበዙበት ነበር። ይህ ሁሉ ግን በምርጫው ውጤት አጥቢያ ገዢው ፓርቲና ዋና ዋናዎቹ ተቃዋሚዎች፣ በተለይም ቅንጅት ሲወዛገቡ በአንድ ጊዜ ወደ ተቃራኒው ሁኔታ ተለውጧል። ከ97ቱ ምርጫ በኋላ ቢያንስ ለስምንት እና ዘጠኝ ዓመታት ያህል የአደባባይ የተቃውሞ ሰልፍ አልተካሔደም። የዋነኛዎቹ ተቀናቃኞች የቅንጅት ለአንድነት እና ለፍትሕ አመራሮች፣ የሲቪል ማህበራት አባላት እና ጋዜጠኞች በገፍ እና በግፍ ታሰሩ:: የፖለቲካ ድርጅቶች ተዳከሙ፣ በርካታ ብዙኃን መገናኛዎች ተዘጉ፣ የፖለቲካ ምህዳሩን የሚያጠቡ ሕግጋት ወጡ በሚል በኢህአዴግ ላይ ወቀሳዎች በዙ::
የምርጫውን ዕለት ክስተቶች በዕለቱ አዲስ አበባ ውስጥ የነበሩ ሰዎች ያስታውሱታል:: አንዳንዶችም ራሱን የቻለ መጽሐፍ ጽፈውበታል:: ከእነዚህም አንዱ የኢህአፓ መሥራችና ‹‹ኢትዮጵያ ሆይ›› በሚሉት መጽሐፎቹ የሚታወቀው ክፍሉ ታደሰ ነው:: ክፍሉ ታደሰ ‹‹ግንቦት 7›› በሚለው መጽሐፉ በዕለቱ በአዲስ አበባ የተለያዩ ምርጫ ጣቢያዎች ያስተዋለውንና የታዘበውን ለታሪክ ጽፎ አስቀምጧል::
ክፍሉ ታደሰ ‹‹ግንቦት 7›› በተሰኘው መጽሐፉ፤ ምዕራፍ 5 ‹‹ግንቦት 7 ታሪካዊ ቀን›› በሚል ርዕስ እንዲህ ጽፎታል::
‹‹ግንቦት 7/1997 ዓ.ም 524 የምክር ቤት ወንበሮች ለውድድር ቀረቡ:: 23 የሚሆኑት በነሐሴ ወር በሶማሌ ክልል ለሚደረገው ምርጫ ወደ ጎን ተተው::
ግንቦት 7 በተካሄደው ምርጫ ተሳትፌያለሁ:: ማን ይናገር የነበረ፤ ማን ያርዳ የቀበረ እንደሚባለው፤ ያየሁትን፣ የሰማሁትን፣ የተሳተፍኩበትን ነው የማቀርበው:: እኔ የዚህ መጽሐፍ ደራሲ ታሪኩን በሦስተኛ ሰው አድርጌ ላቀርበው አስቤ ራቀብኝ:: የእኔ መስሎ አልሰማህ አለኝ፤ እናም በቀጥታ ላቀርበው ወሰንኩኝ›› በማለት ደራሲው ግንቦት 7 ቀን 1997 ዓ.ም በአዲስ አበባ ውስጥ የነበረውን ሁነት በቀጥታ በመሳተፍ ያየነውን ነግሮናል::
ማለዳ 12፡00 ተነስቶ መገናኛ ሲደርስ ረጅም ሰልፍ አጋጠመው:: ሰልፉ እየተጠማዘዘ ቢያንስ ከ300 ሜትር በላይ እንደሚሆን ይገምታል:: ደራሲው የዕለቱን እንቅስቃሴ ማየት ፈልጎ ስለነበር ብዙ የምርጫ ጣቢያዎችን እየተዘዋወረ ተመለከተ:: ሁሉም ረጃጅም ሰልፎች ያሉባቸው ናቸው::
ደራሲው ከዚያ በፊት የነበሩ ምርጫዎችንም ያስተዋለ መሆኑን አስታውሶ፣ የዚያን ዕለት የነበረው ተሳትፎ ግን የተለየ እንደነበር ይገልጻል::
የግንቦት 7 ቀን 1997 ዓ.ም ምርጫ የኢትዮጵያ ሕዝብ ከፍተኛ ተስፋ ጥሎበት የነበረ ለመሆኑ፤ የምርጫው እንቅስቃሴ ከተጀመረበት ጊዜ ጀምሮ ያለውን ተሳትፎ አስተውሏል:: የምርጫው ዕለትም እንደሌላ ጊዜ ‹‹ውጣ›› እየተባለ ሳይሆን፤ ሕዝቡ በራሱ ተነሳሽነት በነቂስ ወጣ::
በዚህ ዕለት ሕዝቡ ወደ ምርጫ ጣቢያዎች የሄደው በመንግሥት ካድሬዎች ቅስቀሳ ሳይሆን በተፎካካሪ ፓርቲዎችም ቅስቀሳ ነው:: የምርጫ ካርድ ያላወጡ ዜጎች ተፀፀቱ::
ምርጫው በዕለቱ ፍጹም ሰላማዊ እንደነበር ደራሲው ይገልጻል:: ምንም አይነት አጠራጣሪ እንቅስቃሴ ስላልነበረ ፖሊሶች ደክሟቸው ቁጭ ይላሉ:: ሕዝቡም አዛውንትና አካል ጉዳተኞችን እያስቀደመ ፍጹም ሰላማማዊ በሆነ መንገድ ሲመርጥ ዋለ::
በዕለቱ ከወለደች ገና 15 ቀን የሆናት አራስ፣ ታመው ከአልጋ ላይ የመጡ፣ በሰው ድጋፍ የመጡ… መራጮች እንደነበሩ ደራሲው አስተውሏል::
የደራሲውን ሁለት ገጠመኞች ጠቅሰን የግንቦት ሰባትን ትውስታ እንጨርስ::
አንደኛዋ መራጭ ሴትዮ የዋህ ነገር ናቸው መሰለኝ የውስጣቸውን መደበቅ አልቻሉም:: እናም ወደ ምርጫ ጣቢያው እየገቡ በወቅቱ ከፍተኛ ተፎካካሪ የነበረውን ፓርቲ ስም ጠርተው ‹‹የት ጋ ነው እገሌን መምረጫው?›› ብለው በቦታው የነበረውን ሰው ሁሉ ፈገግ አሰኝተውታል:: ምንም እንኳን የውስጣቸውን ሁሉም ቢሰማውም ለደንቡ ሲባል ‹‹እንደሱ አይደለም ማዘር፤ እዚህ ጋ ይግቡና የፈለጉትን ይምረጡ›› ብለዋቸዋል::
ሁለተኛው የደራሲው ገጠመኝ በወቅቱ የነበረውን የአንድ ወገን የበላይነት ምሬት የሚገልጽ ይመስላል:: አንደኛዋ ሴትዮ ለመምረጥ ተሰልፈው አንዲት ሴት ስለምርጫው ቴክኒካዊ ማብራሪያ ስትሰጥ ይሰማሉ:: ማብራሪያ ሰጭዋ የትግርኛ ቋንቋ ጫና ያለባት ናት:: ደራሲው እንደሚለው ከኋላው ያሉት አንዲት ሴትዮ እየደጋገሙ ‹‹ይቺ ሰላቢ›› እያሉ እግረ መንገድም የአገዛዙን አስከፊነት ይኮንናሉ:: ደራሲው ማብራሪያ ሰጭዋ እና መራጯ የግል መቀያየም ይኑራቸው አይኑራቸው አያውቅም::
ምርጫ 97 ብዙ ነገሮችን ያሳየ ምርጫ ነው:: በዕለቱ አዲስ አበባ የነበረውን ሁነት ያስተዋሉ ሁሉ የተለያየ ገጠመኝ አላቸው:: ይህ ታሪካዊ ቀን እነሆ በበጎም በመጥፎም እየታወሰ ይኖራል::
ግንቦት 8 ቀን 1981 ዓ.ም
ግንቦት 8 ቀን 1981 ዓ.ም ሌተናንት ኮሎኔል መንግሥቱ ኃይለማርያም ለጉብኝት ወደ ምስራቅ ጀርመን ሄዱ:: በዕለቱም መፈንቅለ መንግሥት ለማድረግ የመጨረሻው የአድማ ስብሳባ ቦታ የአገር መከላከያ ሚኒስቴር ግቢ ነበር::
ሜጀር ጀኔራል መርዕድ ንጉሤ (የጦር ኃይሎች ጠቅላይ ኤታማዦር ሹም)፣ ሜጀር ጀኔራል ኃይሉ ገብረሚካኤል (የምድር ጦር ዋና አዛዥ)፣ ሜጀር ጀኔራል አምሃ ደስታ (የአየር ኃይል ዋና አዛዥ)፣ ሪር አድሚራል ተስፋዬ ብርሃኑ (የባሕር ኃይል ዋና አዛዥ)፣ ሜጀር ጀኔራል ወርቁ ዘውዴ (የፖሊስ ሰራዊት ጠቅላይ አዛዥ)፣ ሜጀር ጀኔራል አብዱላሂ ዑመር (የአገር መከላከያ ሚኒስቴር አስተዳደር መምሪያ ኃላፊ)፣ ሜጀር ጀኔራል ፋንታ በላይ (የኢንዱስትሪ ሚኒስትር)፣ ሜጀር ጀኔራል አበራ አበበ (የአገር መከላከያ ሚኒስቴር ዘመቻ መምሪያ ኃላፊ)፣ ብርጋዴር ጀኔራል ተስፋዬ ትርፌ (በአገር መከላከያ ሚኒስቴር ዘመቻ መኮንን)፣ ብርጋዴር ጀኔራል ደሳለኝ አበበ (የጦር ኃይሎች አካዳሚ ዋና አዛዥ)፣ ኮሞዶር ኃይሌ ወልደማርያም (በአገር መከላከያ ሚኒስቴር የእቅድና ፕሮግራም መምሪያ ኃላፊ) እና ሌሎች የጦሩ አባላት ከመከላከያ ሚኒስትሩ ቢሮ አጠገብ ባለው አነስተኛ የመሰብሰቢያ አዳራሽ ውስጥ ተሰበሰቡ::
በስብሰባው ላይ የተገኙት ከላይ ስማቸው የተጠቀሱት የጦሩ ባለስልጣናት ይሁኑ እንጂ ከየጦር ክፍሎቹ የተመለመሉት አዛዦችም የሚሰጣቸውን ትዕዛዝ ለመፈፀም በተለያዩ አካባቢዎች ተዘጋጅተው ነበር:: ለአብነት ያህልም፤ የ603ኛ ኮር መምሪያ ዋና አዛዥ ሜጀር ጀኔራል አውዴ ገብረየስ (ጎንደር)፣ የአየር ኃይል ምክትል ዋና አዛዥ ብርጋዴር ጀኔራል ሰለሞን በጋሻው (ደብረ ዘይት)፣ የሁለተኛው አብዮታዊ ሰራዊት ዋና አዛዥ ሜጀር ጀኔራል ደምሴ ቡልቶ (አስመራ) እና ሌሎች የጦሩ አባላት ተጠቃሽ ናቸው::
እዚህ ላይ አንድ መታወስ ያለበት አስቂኝ ድርጊት አለ:: የመፈንቅለ መንግሥቱ ጠንሳሽና የአድመኞቹ ሰብሳቢ ሜጀር ጀኔራል ፋንታ በላይ ወደስብሰባው የመጡት ዘግይተው ነበር:: ወደ አዳራሹ ሲገቡ የሰብሳቢነቱን ቦታ የጦር ኃይሎች ጠቅላይ ኤታማዦር ሹሙ ሜጀር ጀኔራል መርዕድ ንጉሤ ይዘውታል:: ሜጀር ጀኔራል መርዕድ ቦታውን መልቀቅ ሲገባቸው ዝም አሉ:: ይባስ ብለውም ሜጀር ጀኔራል መርዕድ ቦታውን የመልቀቅ አዝማሚያ ሳያሳዩ ስብሰባውን መምራት ቀጠሉ:: መፈንቅለ መንግሥት ለማድረግ የተሰበሰቡት የጦር አዛዦች እዚያው በዚያው ሌላ መፈንቅለ መንግሥት አደረጉ:: ሜጀር ጀኔራል ፋንታ በሁኔታው ተበሳጭተው ስብሰባውን ጥለው ወጥተው እጃቸውን ኪሳቸው ውስጥ አድርገው መንጎራድ ጀመሩ::
ሌላው ደግሞ በመፈንቅለ መንግሥቱ ሴራ ውስጥ ከተሳተፉ የጦሩ አባላት መካከል አንዳንዶቹ መፈንቅለ መንግሥቱ እንደሚሳካ ቀድመው እርግጠኛ በመሆን ‹‹እዚህ አድማ ውስጥ እኔንም አካፍሉኝ እንጂ ጎበዝ! በ1953ቱ የመፈንቅለ መንግሥት ሙከራ ወቅት ሳይነግሩኝ ቀሩ:: ዛሬም ልትተውኝ ነው እንዴ? …›› ብለው የተናገሩ የጦር መሪዎች እንዳሉ ስለመፈንቅለ መንግሥት ሙከራው የተፃፉ ታሪኮች ያሳያሉ::
የመፈንቅለ መንግሥቱ ሴራ ጠንሳሾች ‹‹ታማኝ ናቸው›› ያሏቸውን የጦሩን አባላት ሰብስበው ሲነጋገሩ ንግግራቸው ጭቅጭቅ የበዛበት ነበር:: የመንግሥቱ ኃይለማርያም አስተዳደር ተወግዶ በምትኩ በጀኔራል መኮንኖች የሚመራ አዲስ መንግሥት የማቋቋም እቅዳቸውን ተናገሩ:: በብዙ ጉዳዮች ላይ መግባባትና መተማመን እያጡ በሄዱ ቁጥር ጊዜ እየመሸባቸው መሆኑን መገንዘብ አቃታቸው::
የደህንነት ሚኒስትሩ ኮሎኔል ተስፋዬ ወልደሥላሴ በሊቀ መንበሩ ሽኝት ላይ ሳይገኙ የቀሩ የጦር አዛዦች ሁኔታ ስላላማራቸው አዛዦቹን የሚከታተል ቡድን አደራጅተው ስለነበር እያንዳንዱን ድርጊት ይከታተሉ ነበር:: ጉዳዩ የመፈንቅለ መንግሥት አድማ መሆኑን ሲያረጋግጡም ነገሩን የሊቀ መንበሩ ቀኝ እጅ ለነበሩት ለሻለቃ መንግሥቱ ገመቹና ለሌተናል ጀኔራል ተስፋዬ ገብረ ኪዳን አሳወቋቸው::
ኮሎኔል አዲስ ተድላ እና ኮሎኔል ደበላ ዲንሳ በሽምግልና ወደ መከላከያ ሚኒስቴር ቢላኩም የመፈንቅለ መንግሥቱ ሴራ ጠንሳሾች ግን ‹‹ያለቀለት ነገር ስለሆነ ሽምግልናና ድርድር አያስፈልግም›› ብለው መነታረካቸውን ቀጠሉ:: ለመንግሥት ታማኝ በነበረው ጦርም ተከበቡ:: በሁኔታው ተስፋ የቆረጡት አንዳንድ የጦር አዛዦችም ራሳቸውን አጠፉ::
የመፈንቅለ መንግሥቱ ጠንሳሾችና መሪዎች በፈፀሙት የእቅድና የአፈፃፀም ስህተት ለአራት ዓመታት ያህል ታቅዶበት ሲውጠነጠን የነበረው መፈንቅለ መንግሥትም ሳይሳካ ቀረ::
ከመፈንቅለ መንግሥት ሙከራው በኋላ በተወደሰው እርምጃ ኢትዮጵያም በርካታና ‹‹በአፍሪካ ደረጃ ምርጥ ነበሩ›› የተባሉ የጦር መሪዎቿን አጣች:: ደርግም የደመ ነፍስ ጉዞውን ቀጠለ:: ሊቀ መንበር ሌተናንት ኮሎኔል መንግሥቱ ኃይለማርያም የግንቦት ጣጣ አለቀቃቸውም፤ ከግንቦት 1981 ቢተርፉም ከግንቦት 1983 ሳይተርፉ ቀሩ::
ግንቦት 13 ቀን 1983 ዓ.ም
የኢትዮጵያ ሕዝባዊ ዲሞክራሲያዊ ሪፐብሊክ (ኢሕዲሪ) ፕሬዚደንትና የኢትዮጵያ ሰራተኞች ፓርቲ (ኢሰፓ) ሊቀመንበር የነበሩት ሌተናል ኮሎኔል መንግሥቱ ኃይለማርያም አገር ለቀው የወጡት ከ32 ዓመታት በፊት በዛሬዋ ቀን ግንቦት 13 ቀን 1983 ዓ.ም ነበር::
የኢትዮጵያ ጦር ኃይሎችና የፖሊስ ሰራዊት አባላትን ይወክላሉ የተባሉና ከተራ ወታደር እስከ ሻለቃ ድረስ ማዕረግ ያላቸው 120 የጦሩ አባላት ሰኔ 21 ቀን 1966 ዓ.ም በአራተኛ ክፍለ ጦር ግቢ ውስጥ ተሰብስበው ያቋቋሙት ‹‹የጦር ኃይሎች፣ የክብር ዘበኛ፣ የፖሊስ ሰራዊትና የብሔራዊ ጦር አስተባባሪ ኮሚቴ›› መስከረም 2 ቀን 1967 ዓ.ም ንጉሰ ነገሥት ቀዳማዊ ኃይለሥላሴን ከዙፋናቸው አውረደው:: ስያሜውንም ‹‹ጊዚያዊ ወታደራዊ አስተዳደር ደርግ›› ብሎ በመለወጥ ስልጣን ይዞ ህብረተሰባዊነት (Socialism)ን የፖለቲካ ኢኮኖሚ መርሁ አድርጎ አገር ማስተዳደር ጀመረ::
የመሰረተ ልማት አውታሮችን በተለይ ደግሞ ትምህርትን ለማስፋፋት ከተደረገው ጥረት ባሻገር የእርስ በእርስ ጦርነት፣ እስራትና ስርዓት አልበኝነት የአገዛዙ መለያዎች ሆኑ:: በሰሜኑ የኢትዮጵያ ክፍል በተለይ ደግሞ ኤርትራ ውስጥ ያለው ጦር ሲሸነፍ ሊቀመንበር መንግሥቱ ኃይለማርያም የሚወስዱት እርምጃ፣ የሊቀመንበሩ የአቋም ግትርነት(ጀግንነት እንጂ ዲፕሎማሲ አይችሉም እየተባሉ ይታማሉ) እንዲሁም ሌሎች ውስጣዊና ውጫዊ ምክንያቶች ተደምረው የጦሩ መሪዎች በሊቀመንበሩ ላይ ጥርሳቸውን ነከሱባቸው::
መፈንቅለ መንግሥት ለማድረግም ሞክረው ሳይሳካ ቀረ:: የአገሪቱ ችግርም ከድጡ ወደ ማጡ ሆነ::
ከዚህ ሁሉ ችግር ለማምለጥ ከአገር መውጣትን ምርጫቸው ያደረጉት የአገሪቱ ፕሬዚደንት ግንቦት 13 ቀን 1983 ዓ.ም ሌተናል ኮሎኔል መንግሥቱ ኃይለማርያም በኬንያ በኩል አድርገው ዚምባብዌ ገቡ:: ኮሎኔል መንግሥቱ ከሚመሩት መንግሥት ጋር ሲዋጉ ከነበሩት አማፂያን መካከል ‹‹ሻዕቢያ›› ኤርትራን ገነጠለ፤ ሕወሓትና አጋሮቹ ደግሞ ግንባር ፈጥረው ግንቦት 20 ቀን 1983 ዓ.ም አዲስ አበባ ገቡ::
ከቀኑ ስድስት ሰዓት ላይ የኢትዮጵያ ሬዲዮ ከመንግስት ምክር ቤት የሚሰጥ መግለጫ እንዳለ እየደጋገመ ሲገልጽ ከቆየ በኋላ በመጨረሻ «ጦርነቱ ያስከተለው ሁኔታ እንዲለወጥ በልዩ ልዩ ወገኖች በልዩ ልዩ መልክ ጥረት ሲደረግ ቆይቷል። ሆኖም ችግሩ አልተቃለለም:: ይልቁንም ወደ ባሰ ደረጃ እየተሸጋገረ ይገኛል። ስለዚህ ደም መፋሰስ እንዲቀርና ሰላምም እንዲሰፍን በልዩ ልዩ ወገኖች የአገሪቱ ፕሬዚዳንት ከስልጣን መውረዳቸው እንደሚበጅ የታመነበት ስለሆነ ይህንኑ በማመዛዘን ፕሬዚደንት መንግስቱ ኃይለማርያም በዛሬው ዕለት ከስልጣን ወርደው ከኢትዮጵያ ውጪ ሄደዋል። ፕሬዚዳንቱ ከስልጣን በመውረድ አገር ለቀው በመሄዳቸው የሪፐብሊኩ ምክትል ፕሬዚዳንት ሌተናል ጀኔራል ተስፋዬ ገብረኪዳን ተክተው ይሰራሉ» የሚል አጭር መግለጫ ተላለፈ:: በዚያው ኢህአዴግ አገሪቱን ተቆጣጠረ:: የዚህን ዝርዝር በግንቦት 20 ታሪኮች እናየዋለን::
ኮሎኔል መንግሥቱ ኃይለማርያም ግንቦት 13 ቀን ከአገር ከመውጣታቸው ቀደም ብሎ ባሉት ቀናት የነበሩትን ሁነቶች ኮሎኔል ፍስሐ ደስታ ‹‹አብዮቱና ትዝታዬ›› በሚለው መጽሐፋቸው ያስታውሱናል::
ግንቦት 10 ቀን 1983 ዓ.ም ኮሎኔል መንግስቱ ኃይለማሪያም በመኖሪያ ቤታቸው ለከፍተኛ ባለስልጣኖቻቸው የእራት ግብዣ አደረጉ። ግብዣው ሲጠናቀቅ ፕሬዚዳንቱ ከዚህ በፊት ባልተለመደ መልኩ ሁሉንም ተጋባዥ እንግዶች በራፋቸው ላይ በመሆን አንድ በአንድ እየጨበጡ ሸኟቸው።
ግንቦት 12 ቀን 1983 ዓ.ም፤ ፕሬዚዳንት መንግስቱ መሉውን ቀን የተለያዩ ወረቀቶችን ቢሯቸው ውስጥ ሲቀዳድዱ ዋሉ፤ አመሻሽ ላይ ግን ወደ ዘመቻ መምሪያ በማምራት ለከፍተኛ የጦር አዛዦቻቸው ንግግር አደረጉ።
ማክሰኛ ግንቦት 13 የፕሬዚዳንቱ ልዮ ረዳት ሻምበል መንግስቱ፤ ብላቴ ማሰልጠኛ ጣቢያ ደርሶ ከዚያም ወደ አስመራ ደርሶ መልስ የሚበቃ ነዳጅ የሞላ አንድ ዳሽ 5 አውሮፕላን እንዲዘጋጅ ትእዛዝ አስተላለፈ።
በዚያው ዕለት ከጠዋቱ ወደ 2 ሰዓት ገደማ ፕሬዚዳንቱ ከተመረጡ አጃቢዎቻቸው እንዲሁም ከሶስተኛ ክፍለጦር የመጣና የቅርብ አጃቢያቸው ከነበረው ከሻንበል ደመቀ ባንጃው ጋር በመሆን በኮሎኔል ተስፋዬ መሪነት ቦሌ አውሮፕላን ማረፊያ በመድረስ ተዘጋጅታ ትጠብቅ ከነበረችው አውሮፓላን ተሳፈሩ።
ግንቦት 13 ቀን 1983 ዓ.ም ፕሬዚዳንት መንግስቱ የ 17 ዓመት ስልጣናቸውን ለቀው ከኢትዮጵያ ወጡ፤ እነሆ እስከ አሁን ድረስም በዚምባቡዌ ሐራሬ ይኖራሉ፡፡
ዋለልኝ አየለ
አዲስ ዘመን ግንቦት 13/2015