ወይዘሮ ጌጢቱ ሲሳይ ይባላሉ:: በሕልውናው ዘመቻ ላይ ሴትነት፣ ልጆች እንዲሁም የተሰጣቸው የኮልፌ ቀራኒዮ ክፍለ ከተማ ምክር ቤት አፈ ጉባኤነት ሳይገድባቸው አገራቸውን ከአለችበት ችግር ለመታደግ የተሳተፉ ናቸው:: ይህ ተሳትፎ በእርሳቸው ብቻ ሳይሆን በባለቤታቸው ጭምር የተደገፈ ነው:: ልጆቻቸውን ለቤተሰብ ሰጥተው ሁሉም የሚኖረው ሰላም ሲኖር ነው ብለው ዘምተዋል:: ጦርነቱን ሲቀላቀሉም በቀደመ ልምዳቸው በአማራ ልዩ ኃይል ውስጥ ተመድበው ትልቁን የውትድርና ዘርፍ በመያዝ ኦፕሬተር ሆነው ሲያገለግሉ ቆይተዋል::
ታጋይነትን ከ14 ዓመታቸው ጀምሮ የኖሩበት ስለሆነ የመታገል ጥቅሙንና ውጤቱን ስለሚያውቁት ዛሬም እንደትናንቱ ትልልቅ ኃላፊነታቸውን በመተው እንዲዘምቱ ሆነዋልም:: የውትድርናን ጥቅም የሚያውቅ ሰው ደግሞ ከተቀመጠ ማን ዘምቶ አገርን ያድናል የሚል እሳቤ ስላላቸውም ማቄን ጨርቄን ሳይሉ ገብተውበታል:: የማይቆጩበትን ተግባርም ፈጽመዋል:: አሁንም ልጃቸው ናፍቃ ባታስቸግራቸውና ባያማት ኖሮ እስከፍጻሜው ለመታገል ዝግጁ ነበሩ:: እንደውም ተመልሶ የመሄድና የማገዙን ተግባር እንደሚፈጽሙት አጫውተውናል::
‹‹አገር ዛሬ ላይ ውትድርናውን የቀመሰ ብቻ ሳይሆን ዜጋ ነኝ የሚል ሁሉ ያስፈልጋታል:: ስለዚህም ሁሉም ሰልጥኖ ካለችበት ችግር ማላቀቅ አለበት›› ይላሉም:: እናም የቀደመ ልምዳቸውና ተሞክሯቸው ብዙዎችን ያስተምራልና የውትድርና ጉዟቸው ምን እንደሚመስል፤ የሴቶች ሚና ምን እንደነበረና ዛሬ ያለንበት ቁመና ከሴትነት አንጻር እንዴት ሊብራራ እንደሚችል እንዲሁም በህልውና ዘመቻው በተለይ ሴቶች የነበራቸው ሚና ምን እንደነበር ኖረውበት ስላዩት እንዲያወጉን አነጋግረናቸዋል:: ያሉንንም እንደሚከተለው አቅርበነዋል:: መልካም ንባብ!
አዲስ ዘመን፡- አስተዳደግ ጠንካራም ጀግናም ያደርጋል:: የእርስዎ አስተዳደግ ለዛሬው ማንነትዎ ምን አይነት አስተዋጽኦ ነበረው?
ወይዘሮ ጌጢቱ፡– ተወልጄ ያደኩት በወሎ ከፍለሃገር ላሊበላ ከተማ ነው:: ይህ ቦታ ደግሞ ፈርሃ እግዚአብሔር ያለበትና የኢትዮጵያ ሕዝብ መዝሙር ሳይቀር «አባታችን ሆይ» የነበረበት በመሆኑ በመከባበርና በመሥራት እንዳድግ አድርጎኛል:: አገር ወዳድነትንም ተላብሼ ያደኩበት አካባቢ ነው:: ምክንያቱም የገጠር ልጅነት እንደ አረም፣ ጉልጓሎ፣ ነዶ ሸክም፣ አጨዳ፣ ውቂያ እየተባሉ የሚጠሩት ተግባራት የሚከወንበት በመሆኑ የጥንካሬ ምንጭ ነው:: ወኔን በዚያ ላይ ሲጨመርበት መታገልን ቀላል ያደርገዋል::
አብዝቶ መሥራት አይበገሬነትና ጥንካሬን መላበስ እንደሆነም በአስተዳደጋችን ያየነው ጉዳይ ነው:: ትናንትም ሆነ ዛሬ ስንዘምት ያልተቸገርነው ለዚህ ነው:: ይህ ወኔና ጥንካሬ አገር እንዳትደፈር ለማድረግም መልካም ትጥቅ ሆኖናል:: አሁን ያለው የልጆች አስተዳደግ ግን ከእኛ በተቃራኒ ነው:: መብት እንጂ ግዴታን አያስረዳም:: ነጻነት እንጂ ሥራ ልምድ አልሆነም:: በዚያ ላይ የራሱን ማንነት እንዲያውቅ አልተደረገም:: ተነግሮት የሚያድገውም ጥላቻ ነው:: ስለዚህም የአገርና የሰው ፍቅር እንዳይገባው ሆኗል:: ለዚህ ደግሞ ቤተሰብ ዋነኛ ተጠያቂ ነው:: በዕምነት፣ በልበ ሙሉነትና በአገርና ሰው ፍቅር አላሳደገውም:: አሁንም መንቃት አለበት ብዬ አስባለሁ:: ትውልድ ላይ ካልሰራን ትውልዱን ብንወቅስ ማንም እኛን ከተወቃሽነት ሊታደገን አይችልም:: ስለሆነም በርትተን በልጆቻችን ላይ መስራት አለብን:: ከሁሉም በላይ እናቶች ደግሞ ይህንን ኃላፊነት መውሰድ ይኖርባቸዋል::
በእኔ እና በልጆቼ መካከል ከፍተኛ የሆነ የአስተዳደግ ልዩነቶች አሉ:: በባህሪም ሆነ በጥንካሬ እንለያያለን:: ዛሬ ጭምር እነርሱን እኔ እበልጣቸዋለሁ:: ይህ ደግሞ የሆነው እኛ የተሰጠንና እነርሱ እየተደረገላቸው ያለው ነገር የተመጣጠነ አለመሆኑ ነው:: በባህልና በአገር ፍቅር ማደግ ልበሙሉና ጠንካራ ያደርጋል:: አቅም ሆኖ ችግርንም ያሳልፋል:: ስለሆነም ያንን ማድረግ የእኔ ኃላፊነት እንደሆነ ስለማውቅ ገና ከልጅነታቸው ጀምሮ የሚገጥማቸውን ችግሮች በራሳቸው እንዲፈቱ እድል እሰጣቸዋለሁ:: በአካላዊ እና ስነ ልቦናዊ ጥንካሬ የተሻሉ እንዲሆኑም አግዛቸዋለሁ:: በአለፈው የሚጸጸት ሳይሆን ወደፊት ለሚከሰቱ ችግሮች መፍትሄ አፈላላጊ መሆን ይገባናል:: ለዚህ ደግሞ ባህላችንና አስተዳደጋችን እንዲሁም የቀደመ ታሪካችን ትልቅ አቅም ነው:: ስለዚህ ይህንን እንዲያደርጉም እመክራቸዋለሁ:: እኛ የምንተካው በልጆቻችን እንደሆነ ሁሉም መገንዘብና መሥራት አለበት::
አዲስ ዘመን፡- አስተዳደግዎ ለትግል መሰረትዎ እንደነበር ሰምቻለሁ፤ ለመሆኑ መቼና እንዴት ትግል ውስጥ ገቡ?
ወይዘሮ ጌጢቱ፡– ወደ ትግል የገባሁት ገና በ14 ዓመቴ ነው:: ከሰባተኛ ክፍል ወደ ስምንተኛ ክፍል እንዳለፍኩ:: በእኛ ዘመን ደርግ ብሔራዊ ውትድርና ብሎ ብዙዎችን ይለቅማል:: ነገር ግን ሥራው ከትግሉ ጋር የማይጣጣምና ብዙዎችን የጨቆነ ነበር:: ያንን ያስተዋልኩት ደግሞ በወንድሜ ነው:: ውትድርና ካልሄደ ተብሎ ቤተሰብ ጭምር ተንገላቷል:: ለእርሱ አለመሄድ ደግሞ መንስኤው ደርግ በአካባቢያችን ላይ የሚፈጽመው አሰቃቂ ተግባር ነው:: ስለሆነም ማሕበረሰቡ ልጁን ለደርግ ለመስጠት አልፈቀደም:: ከዚያ ይልቅ እርሱን ለሚታገለው ወያኔ ምንም ሳያቅማማ ያደርጋል::
ደርግ ሰውን ሲገድል ፊት ለፊት ጭምር ለሕዝቡ ሳያዝን ነው:: ማልቀስ እንኳን እንዳይቻል ያደረጋቸው ብዙ ናቸው:: በዚህም የበረታ ይታገለዋል፤ ያልቻለ ደግሞ ቤተሰቡን ከእርሱ ለማትረፍ ደብቆ ያሳልፋል:: አለፍ ሲል ደግሞ ቤተሰቡን ጭምር ለወያኔ ደጋፊ አድርጎ የሚሰጥ ብዙ ነበር:: እኔና ወንድሜም የገባነው ያንን ተቃውመን ኢህአዴግን ደግፈን ነው:: እስከ መጨረሻው ሌባና ፖሊስ እየተጫወቱ መቆየቱም አስፈላጊ ስላልሆነ በድብቅ የምንሰራውን ትተንም ተጋፈጥነው:: በወቅቱ ወኔ እንጂ ምን እንደሚሠራ እንኳን አናውቅም ነበር:: ግን ከደርግ ጭካኔ እንደማይብስብን አምነናል:: ስለዚህም ደርግን ለመዋጋት በረሃ ገባን::
ትናንት ደርግን ዛሬ ደግሞ ትናንት ስዋጋለት የነበረውን ኢህአዴግን መዋጋቴ እጅግ ያስገርመኛል:: ምክንያቱም የትናንቱ ሴራ ብዙ ቢሆንም አልታየኝም ነበር:: ይህንን ሳስብም ያኔ ልጅ እለሁ የወር አበባ እንኳን ሳላይና ሳላውቅ አንድ ቀን በማሰልጠኛ እያለሁ በተኛሁበት ሲመጣብኝ ከማን ጋር ተኛሁ፣ ተደፍሬያለሁ፤ ብዬ ራሴን በአጨናነኩበት ጊዜ ላይ አብሬው ለምን ታገልኩ ያስብለኛል:: ምክንያቱም ለማይረባና አገሩን ክዶ ለሚዋጋ ድርጅት ልጅነቴን ሰጥቻለሁ:: በጣምም አሁን ድረስ ያመኛል:: በእርግጥ ኢህአዴግን ወግኜ ስዋጋ ብዙ አለመስታዋሎች ነበሩብኝ:: አሁን ላይ እየበሰልኩ ስመጣ ግን ክፉ እደነበር ተረዳሁ:: ከደርግ በላይ እንዳጠፋንም አወቅሁ:: በዚህም እኔም ጭምር ተጠያቂ ነኝ:: አሁን ላይ ወያኔ ከደረሰበት እንዲደርስ ከማድረግ አኳያ በማወቅም ባለማወቅም የሠራሁት ነገር እንዳለ ይሰማኛል:: ያንን ለማረም ደግሞ መታገል ግድ ነው:: ማድረጌን ጀምሬየያለሁም ብዬ አስባለሁ:: እንደምቀጥልበትም እምነት አለኝ::
ወደ ትግል በገባንበት ወቅት የላሊበላ እና አካባቢው ሕዝብ የሕወሓት ተላላኪ እየተባለ ተሰቃይቷል፤ ሕወሓቶችም አዲስ አበባ የሚያስገባቸውን ስንቅ ከሕብረተሰቡ አምጣ እያሉ መከራውን አብዝተውበታል:: እናም በሁለት መልኩ ሲፈተን ነበር የቆየውም:: ግን ሁሉን ነገር አልፎት ነበር:: እንደውም በአማራ ሕዝብ ድጋፍ ባይሆን ኖሮ ኢህአዴግ አንዱንም ህልሙን አያሳካውም ነበር:: ምክንያቱም ወታደር ስለታጠቀ ብቻ ሕዝብ ካልደገፈው የትም እንደማይደርስ በትናንቱ ሳይሆን በዛሬው አይቶታል:: አሁን ላይ ሕዝቡን በማሸበር እና ፕሮፓጋንዳውን በመንዛት አዲስ አበባ እገባለሁ ሲል ነበር:: ነገር ግን አልሆነለትም፤ መቼም አይሳካለትምም::
ያኔ ሕዝቡ ለወያኔ ልጁን ሲሰጥ ጭምር አይሳሳም:: እኔም ምንም እንኳን በእድሜዬ ትንሽ ብሆንም ስላክ ምንም ያልተባልኩት ለዚህ ነው:: እነርሱም ቢሆኑ አቅሜን ሲያዩ ትንሽ ነች ብለው አላባረሩኝም:: መሰረታዊ የውትድርና ስልጠና ላሊበላ ሺምሻ ከሚባል ቦታ ከወሰድኩ በኋላ የእኛ ድርጅት ኢህድን ነበርና በእድሜ እስክጠነክር እንዳገለግል ሆኛለሁ:: ከሰላዮች መረጃ ተቀብሎ ለአለቆች መንገርና ምግብ ማብሰል ዋነኛ ሥራዎቼም ነበሩ:: ከዚያ በተለያዩ የኃላፊነት ቦታዎች ላይ እንዳገለግል ተፈቀደልኝ::
ውትድርና ስሜትን መግቻ ጭምር እንደነበረ በትግል ወቅት ተመልክቻለሁ:: ምክንያቱም እንደ ሕግ ወንድና ሴት ከአምስት ዓመት በፊት ምንም አይነት ግንኙነት እንዲኖራቸው አይፈቀድም:: ያንን ጥሶ ከተገኘ ሞት ጭምር ሊፈረድበት ይችላል:: ስለዚህም ወታደር ለመሆን ሲወሰን የተፈጥሮ ህግ ጭምር ይገደባል:: እናም ያንን ሁሉ ተቋቁሜ ነው ዓመታትን በትግል ላይ ያሳለፍኩት::
በቆየሁበት የትግል ጉዞ ውስጥ ግን ከስሜ ፊት ማዕረግ የለም:: ለዚህ ደግሞ ምክንያቱ ማዕረግ የተጀመረው ሕግመንግሥቱ ጸድቆ መከላከያ ከተዋቀረ በኋላ ሲሆን፤ ከመከላከያ ሥራው ባልወጣም ሲቪል ሆኜ ስለቀጠልኩ ማዕረጉን ማግኘት አልቻልኩም:: ሆኖም በትግሌ ግን ብዙ ልምድ፣ ብዙ ስንቅ ስለያዝኩበት ዛሬም እኮራለሁ:: ወታደር መሆን ምልዑ መሆን እንደሆነ አውቄበታለሁ:: በዚህም አሁንም ድረስ መንግሥት ያደጉ አገራት እንደሚያደርጉት ወጣቶች ትምህርታቸውን ሲጨርሱ ብሔራዊ ውትድርና ውስጥ እንዲገቡ ቢያደርግ ብዙዎችን በብዙ መንገድ ይገነባ ነበር እላለሁ:: ምክንያቱም አለማወቅ እንጂ ማወቅ ማንንም አይጎዳም:: ያወቅሽው ነገር አንድ ቀን ከችግር ያወጣሻልም:: በተለይ ዛሬ ላይ ወታደር በሚፈለግበት ወቅት ይህ ነገር ተጀምሮ ቢሆን ኖሮ ምን ያህል ችግር እንደሚፈታ ማንም ይረዳዋል:: አገርም ሰውም በዚህ ሁኔታ ውስጥ አይሆንም ነበር::
አዲስ ዘመን፡- የትግል ጉዞ ሲነሳ አንዱ ትምህርት ነው:: ከዚህ አንጻር እርስዎ እንዴት ነበር ትግልና ትምህርትን አብረው ያስኬዱት?
ወይዘሮ ጌጢቱ፡– ከአንድ እስከ ስምንት በዚያው በአካባቢዬ ተምሪያለሁ:: ከዚያ በኋላ ያለውን ግን የተማርኩት ትግል ላይ እያለሁ ታጠቅ እና ጦላይ ነው:: ሁለት ሁለት ዓመታትን በቦታዎቹ ላይ አሳልፌያለሁ:: ይህ የሆነው ደግሞ ከውትድርናው ተቀናሽ ሆነን ነው:: ምንም አይነት ሥራ ሳንሰራ ተምረናል:: ይህንን ያደረገው ደግሞ ከወቀሳ ለመዳን ነበር:: በባላገር እየተመራ የሚለውን ለማጥፋት:: በዚህም እስከ አስራሁለተኛ ክፍል እንድንማር አድርገውናል:: ከዚያ በኋላ የ12ኛ ክፍል ውጤት ቢመጣልንም ቀጥለን እንድንማር አልፈለጉም:: እየሠሩ ይማሩ በሚል ወደ ሥራ ነው የከተቱን:: ይህ በመሆኑ ደግሞ ከዓመታት የሥራ ላይ ቆይታ በኋላ ዳግም ከትምህርት ጋር እንድገናኝ ሆኛለሁ::
ትምህርቴን የጀመርኩት የመከላከያ ኢንጅነሪንግ ኮሌጅ ውስጥ ሲሆን፤ ለዲፕሎማ ተመልምዬ በማኔጅመንት ዘርፍ መማር ችያለሁ:: የዚህን ጊዜ ሦስተኛ ልጄን ነብሰጡር ነበርኩ:: ሆኖም ሁለት ትምህርት ነበር ተምሬ የተመረቅሁት:: የመጀመሪያው ተቋሙ የሰጠኝ እድል ሲሆን፤ በቀን ተምሬ አጠናቅቄዋለሁ:: ሁለተኛው በማታ የምከታተለው ነበር:: ተግባረእድ በሴክረተሪነት የተከታተልኩት ነው:: እናም በአንድ ጉዞ ሁለት ዲፕሎማ ይዤ ወጣሁ:: ይህ ከሆነ በኋላም ሥራ ወደ መሥራቱ እንድገባ ተደረግሁ:: ከዓመታት ቆይታ በኋላም ዲግሪዬን አሁንም በማኔጅመንት የትምህርት መስክ መከላከያ ዩኒቨርቲ በመግባት ተከታተልኩ:: ይህ ጊዜም እንደቀደመው ፈታኝ ነበር:: ወገቤ አካባቢ ተመትቼ ነበርና ህመም እያሰቃየኝ ነው የተማርኩት:: እንደውም ጎብጬ ሁሉ ነበር:: ግን ያም ቢሆን ለሕመሙ ሳልረታ ትምህርቱን ማጠናቀቅ ችያለሁ::
ከዲግሪው በኋላ ደግሞ በሰው ሀብት አመራር ውስጥ ተመድቤ እየሰራሁ ከቆየሁ በኋላ በአክሞኒ ኮሌጅ ሁለተኛ ዲግሪዬን እንድማር ሆኛለሁ:: አሁንም እድሉን ካገኘሁና ሰዓት ካለኝ ሦስተኛ ዲግሪዬን የመማር ፍላጎት አለኝ:: ምክንያቱም ሴቶች የሚልቁት ሲማሩና ማወቅ ሲችሉ ነው:: አቅማቸውን በትምህርት ሲያጎለብቱ አለቃቸውን ይቀንሳሉ:: ስለዚህ ያለማቋረጥ መማር አለብን::
አዲስ ዘመን፡- በትግል ጉዞዎና ከዚያ በኋላ የት የት ቦታ ላይ ሠርተዋል?
ወይዘሮ ጌጢቱ፡- በቀደመው የትግል ወቅት ከቡድን ጀምሮ እግረኛ ወታደር ሁኜ ሰርቼ አውቃለሁ:: በተለያዩ ውጊያዎችም ገብቼ ተዋግቻለሁ:: በጎንደሩ ውጊያ (በጉና ፣ ጋህሳይ፣ ጋይንት ወዘተ) ገብቻለሁ:: በመጨረሻም እኔ ላባደር በምትባል ክፍለ ጦር ኮምቦልቻ ብርጌድ በመግባትም ታግያለሁ:: ከድል በኋላም የብላቴ የጦር ማሰልጠኛ ትምህርት ቤት ውስጥ የኦፕሬተር ሰራተኛ ነበርኩ:: ከዚያም በመጨረሻ የመከላከያ አዛዥ መመሪያ ስታፍ ኮሌጅ የሰው ሃይል ውስጥ በመግባት እንድሠራ ሆኗል::
ቀጣዩ ሥራዬ በሲቪሉ አገልግሎት ሲሆን፤ ረጅም ዓመታት ከመከላከያ ሳልወጣ በተለያዩ ቦታዎች ያገለገልኩበት ነው:: ወታደራዊ ሥልጠና የወሰድኩት በ1982 ዓ.ም ነው:: ከሥልጠና በኋላ ደግሞ መጀመሪያ በደጀንነት፤ ከዚያ በላባደር ክፍለ ጦር እስከ 1987 ዓ.ም ድረስ ሠራሁ:: ከተራ ወታደርነት ጀምሮ በተለያዩ ኃላፊነት ቦታዎች ላይ መከለከያን አገልግያለሁም:: ትግሉ ሲጀምር ደግሞ የላባደር ኪነትም ነበርኩ:: እንደውም ከአምስት ክፍለ ጦሮች ውስጥ በውድድር ላባደር ክፍለጦር አንደኛ ወጥቶ 11 ሺህ ብር በጠቅላይ ሚኒስትር ታምራት ላኔ ተሸላሚ ነበርን። ከዚያ በኦፕሬተርነት እንድሰራ ተደረግሁ:: ኦፕሬተርነትን በስፋት ሰርቼበታለሁ::
ኦፕሬተርነት ደግሞ የአንድ ውጊያ አከርካሪ አጥንት ነው። ተልዕኮዎቹ በምስጢር የሚከወኑበት፤ የሚፈቱበትና የሚታሰሩበት ቦታ ነው:: በሚስጢር ስምና ቁጥር ይቆለፉና የሚፈቱት ወይም የመልዕክቶቹን ትርጉም የሚረዱት በሙያው ዘርፍ የተመረቁ አዋቂዎች ብቻ እንዲሆኑ የሚደረግበት ዘርፍ ነው:: በዚህ ሙያ የራስ ብቻ ሳይሆን የሚጠበቀው የጠላትን መልዕክቶች ጭምር ጠልፎ የሚበረበርበት ነው:: እናም ስትራቴጂ ተቀይሶ ለመንቀሳቀስ የሚያስችል ክፍል ነው:: ስለዚህም በዚህ ዘርፍ ላይ በመስራቴ እጅግ ደስተኛ ነኝ:: በ1992 ዓ.ም በተካሄደው የኢትዮ- ኤርትራ ጦርነት ላይም የኦፕሬተር ባለሙያ ሁኜ እንዳገለግል አድርጎኛልና ሙያውን በጣም እወደዋለሁ::
ኦፕሬተር ከመሆኔ በፊት መጀመሪያ ወደ ትግሉ እንደገባሁ በህክምና ሙያ እንድሠራ ሥልጠና እንድወስድ ሙከራ ተደርጎ ነበር:: ሆኖም የሚሳካ አልሆነም:: ምክንያቱም በሥልጠናው ወደቅሁ:: ሥልጠናው በቆቦ ዘመቻ ላይ የሚሰጥ ሲሆን፤ ሰላም ለትግል የሚባል ኦፕሬሽን ነበርና በእዚያ እንድሳተፍ ሆነ:: ነገር ግን አንድ ሰው ሆዱ ተዘርግፎ ሳይ መርዳት ሳልችል ቀረሁ:: እንደውም ራሴን ስቼ ሁሉ ወድቄያለሁ:: ይህ ደግሞ በህክምናው ትልቅ ክሬዲት የሚሰጠው ነበርና ለዚህ አትሆንም አስባለኝ:: በዚህም ገና ደርግ ሳይደመስ ኦፕሬተርነት እንድሰለጥን ወደ ትግራይ ተላኩ:: ሰልጥኜም ሰፊውን የትግል ጉዞ አደረኩበት:: ሴቶች መማር አለባቸው በሚል ውሳኔ ከውትድርና ሙያ ተቀንሰን ለትምህርት እስክንሄድ ድረስም ያገለገልኩበት ሙያ ነው::
ይማሩ ተብሎ የተሰጠው ውሳኔ ሴራ ነበር:: ምክንያቱም የሕወሓት ታጋዮች ቢቀነሱም የሚማሩበትና የሚሠሩበት እድል ተመቻችቶላቸው ነው:: እንደውም የአማራውን መሬት ጭምር ሰጥተው አስፍረውት ቦታው የአንተ ነው አስብለውታል:: አርቆ አስቦ የዳንሻን መሬት የሰጠውም ለዚህ ነው:: ይህ ግን በወቅቱ ለማንም የኢህድን አባላት አልተገለጠም ነበር:: ሴራ እንደሆነም ማንም አልተረዳውም:: በዚህም የአማራውን ሠራዊት ሜዳ ላይ ሲበትንና ኩንታል ሲሸከም ምንም ሊያግዘው አልቻለም:: በጊዜው ያለውም ባለሥልጣን ሴራውን ተረድቶ ሊሰራ አልወደደም:: እናም ምንም አይታገልም፤ መብትንም አያስከብርም:: ይህ ደግሞ ታጋዩ ብቻ ሳይሆን ሕዝቡም ጭቆና እንዲደርስበትና በችግር ውስጥ እንዲኖር ፈርዶበታል::
ብላቴ መከላከያ ሥልጠናና መምሪያ ውስጥ በኦፕሬተርነት ሠርቻለሁም:: ቦታው በጤና ችግር ምክንያት ሳይመቸኝ ሲቀር ደግሞ ወደ አዲስ አበባ ምድር ኃይል ሥልጠና መምሪያ ውስጥ ተዛወርኩ:: መዝገብ ቤት ኃላፊ ሆኜ ማገልገሌን ቀጠልኩ:: ከትምህርት በኋላ እንዲሁ የሰው ሀብት ውስጥ ገብቼ ጃልሜዳ መከላከያ አዛዥ መምሪያ ኮሌጅ ውስጥ እንድሰራ ሆንኩ:: ከዲፕሎማው ትምህርትም እዲሁ ስታፍ ኮሌጁ ውስጥ በተሻለ የሥራ እድል ሥሰራ ቆይቻለሁ:: እዚህ ላይ ሆኜ ሦስት ጊዜ ሹመት መጥቶልኛል:: የሚመቸኝ ሥራ እስኪመጣም አልተቀበልኩትም::
መሥራት የምችልበት እንደሆነ ሲሰማኝም በስተመጨረሻ ከፌዴራል መስሪያቤት ለቅቄ ወረዳ በመውረድ አገሬን ወደማገልገሉ ገባሁ:: ኮልፌ ቀራኒዮ ወረዳ ሦስት ንግድና ኢንዱስትሪ ጽህፈት ቤት ኃላፊ ሆኜም ነበር ሥራው የተጀመረው:: አራት ዓመት ቆይቼበታለሁ:: ነገር ግን በብዙ መልኩ ተፈትኜበታለሁ:: በተለይ በአንዳንድ አመራሮች ሌብነት ብዙ ችግር ደርሶብኝ ነበር:: አንዱና የማረሳው ወደ ሰባት ሚሊዮን አምስት መቶ ሺህ ብር ለመንግሥት ገቢ ያደረጉበትና ሕዝብን ከችግሩ ያላቀቁበት ነው:: ነገሩ እንዲህ ነበር:: ስኳርና ዘይት እየመጣ ለሕዝቡ በጊዜው ሳይደርስ ይከማቻል:: ከዚያም ከነጋዴዎች ጋር ይሻረኩና ይቸበችቡታል:: ኬንያ ድረስ እየሄደም ይሸጣል::
ተግባሩ የከነከናቸው ሰዎችም እኔ የተግባሩ ተሳታፊ እንደማልሆን ስላመኑብኝ መጥተው ነገሩኝ:: ወሬውን ተመርኩዤም ጥናት አደረግሁ:: አንድ ቀን አጋጣሚውን ተጠቅሜ ራሴ ሽጉጥ ይዤ በመምራት ቦታው አስከበብኩት:: ተያዘናም ለሕዝቡ ወዲያው እንዲከፋፈል ሆነ:: ድርጊቱን ፈጸሚ አካላትም በተወሰነ መልኩ ተቀጡ:: ነገር ግን ይህንን ለምን አደረገችብን በሚል መበቀሉን ተያያዙት:: ለሦስት ወር ከሥራ ከማገድም አልፈው ደሞዜን አስያዙት:: እኔ በቀላሉ የምለቃቸው ሴት አልነበርኩምና መረጃውን በማደራጀት ከስሼ ቦታዬን ያዝኩ:: በክሴ 38 አመራሮችን ከሥራ እንዲባረሩ አድርጌያለሁም::
በብዙ መንገድ ብፈተንም ብዙ ነገሮችን ለወጥኩ:: በባስ ጭምር እየሄድሁ እሠራ ነበር:: ልጄ ልቧን ያማት ነበርና ጥቁር አንበሳ አስተኝቼ እዚያ አድሬ ሰው ሲተካልኝ ወደ ሥራዬ እሄዳለሁ:: ምሳ ሰዓት ሳልል ጭምር ሕዝብንም አገለግላለሁ:: ይህንን ያየ መንግሥትም በተግባሬ ከአስሩም ክፍለከተማ ተመርጬ በጣም ጥሩ አመራር በሚል ሸልሞኛል:: ነገር ግን በቀጣይነት በቦታዬ የምሰራበት ሁኔታ ሊፈጠር አልቻለም:: ምክንያቱም ሌቦቹ ቢነሱም የእነርሱ አመለካከት የተጠናወታቸው ሰዎች ናቸው የተመደቡት:: በዚያ ላይ የሥራ ሰንሰለታቸው ፌዴራል ድረስ የዘለቀ ነው:: በመሆኑም የፈለጋቸው ቦታ ላይ እያዘዋወሩ ሲመድቡኝ ቆዩ:: ባህልና ቱሪዝም፣ ሴቶችና ሕጻናት እያሉ አንገላቱኝም:: ይህም ቢሆንም ለአገሬ እስከሠራሁበት ድረስ ከፍቶኝ አያውቅም ነበር:: በተመደብኩበት ሁሉ አቅሜን አሟጥጬ የተሻለ ለውጥ በማምጣት አስገርማቸው ነበር:: እናም ከሕዝብ ጎን መቆም የት ላይ እንደሚያደርስ አሳይቻቸዋለሁም ብዬ አስባለሁ:: ምክንያቱም ዛሬ በሕዝብ ምርጫ የክፍለከተማው ምክርቤት አፈጉባኤ ለመሆን ችያለሁ::
ሲያንገላቱኝ ከቆየ በኋላ በመጨረሻ ያስገቡኝ ሴቶች ሊግ ነበር:: የፌዴራል ሴቶች ሊግ ማዕከላዊ ኮሚቴ አማካሪ ነበርኩ:: ሰባት ዓመታት በቦታው ላይ ሠርቻለሁ:: ሥራዎቼን ሳከናውን አንድም ቀን ተራ ጠብቄ አላውቅም:: ባለሙያ ብቻ ይሥራው የምለውም የለም:: ታች መውረድ ካለብኝ ዝቅ ብዬ እሠራለሁ:: ይህ ደግሞ በብዙ መልኩ ከሕዝብ ጋር አዋዶኛል:: በችግሬ ጊዜ ሕዝብ እንዲደርስልኝም እድል ሰጥቶኛል:: ለዚህም ማሳያው በ1997 ዓ.ም በነበረው ተቃውሞ ካምፕ ውስጥ ባለመሆኔ ቤቴ ሊቃጠል ነበር:: ነገር ግን ሕዝቡ ልጆቹን ተቆጥቶና ተከላክሎ ታድጎኛል::
አሁን ያለሁበት ሥራ በማንኛውም መንገድ ጥሩ ነው:: ምቹ ሁኔታም አለው:: ይሁን እንጂ አገርን ማገልገል በሚመችም በማይመቸውም ሁኔታ ውስጥ ሆኖ እንደሆነ አምናለሁ:: ምቾታችን የበለጠ ለእኛም ለሕዝብም ያማረ እንዲሆን ደግሞ ያለንን ሥልጣን በአግባቡ መጠቀም የግድ ነው:: እያደረግሁ እንዳለሁም ይሰማኛል:: ምክንያቱም አሁንም እድሎቼን እየተጠቀምኩ ነው ብዬ አስባለሁ፤ ማንም ቢሆን በሌብነት ከታማ ዛሬም እታገለዋለሁ:: በእርግጥ ትንሽ ሆኖ ብዙን መታገል ሕይወትን ጭምር ሊያጨልም ይችላል:: ሆኖብኝም አይቸዋለሁ:: ይሁን እንጂ በጥቂቱም ቢሆን ካልታገሉ ድል አይመጣምና መቼም ተስፋ ሳልቆርጥ እዋጋዋለሁ::
ልክ እንደ ኢህአዴግ ሁሉ ብልጽግና ላይም ከቀደመው ጋር ባይነጻጸርም ብዙ ፈተና የሚያበዙ አመራሮች አሉ:: ለአገር ሳይሆን ለሥልጣናቸውና ለራሳቸው ነገሮችን የሚያመቻቹ ጥቂት አይደሉም:: እነርሱን ለማጥራት ደግሞ እያንዳንዱ ዜጋ ጠጠር መወርወር አለበት:: ምክንያቱም በየቤቱ ያለውን ሁሉም ካልሆነ በጥቂቶች ሊሸነፍ አይችልምና::
ሲቪል እንደሆንኩ በሹመት ከፌዴራል ወደ ወረዳ ወርጄ ሠርቻለሁ:: ይህም አሁን ያለሁበት ድረስ አድርሶኛል:: አስራ ሁለት ዓመት ሆኖኛልም:: አሁን ባለሁበት ሥራም ክፍለከተማችን ከሁሉም የበለጠ ጎልቶ የሚታይበትን መንገድ ቀይሼያለሁ:: የህልውና ዘመቻው ብቻ ብናነሳ ብዙ አርኣያ የሚሆኑ ተግባራትን ፈጽሜያለሁ:: ከመዝመት እስከ መከላከልና ድጋፍ ማድረግ ድረስ ያሉ ተግባራት ምሳሌ ሆነዋል:: ብዙዎች ተሞክሮ የሚወስዱበት ክፍለከተማ ተደርጓልም:: እናም ከምክርቤቱ የጀመረ መናበብና ሥራ ስላለ በሁሉም መተጋገዝ ውስጥ ብዙ ለውጦች መጥተዋል::
አዲስ ዘመን፡- የሕወሓትን ሴራ ከእርስዎ በላይ በቅርበት የሚረዳው አለ ብሎ ለማሰብ ይከብዳል:: እስኪ ስለዚህ ጉዳይ ጥቂት ይበሉን?
ወይዘሮ ጌጢቱ፡- የሕወሓትን ሴራ የነበረው ትናንት ትግል ላይ ሳለን ጭምር ነው:: ጭካኔውንና አገር ጠልነቱን ቀድመው የተረዱትን በምንም መልኩ አይታገሳቸውም:: በማይታወቅበት ሁኔታ ያስወግዳቸዋል፤ አለያም ዝም ያስብላቸዋል:: በውይይት ላይ ጭምር ሃሳቡን የገለጸ የሚተረጎምበት በተቃራኒው ስለሆነ ጥቁር ነጥብ ይጣልበታል:: በሳል አለመሆንና አለማወቅ ምን ያህል ዋጋ እንደሚያስከፍል ያየሁትም ትናንት የእርሱን ሴራ ማወቅ አለመቻሌን ሳስብ ነው::
አሁን ያለሁበት እድሜ እንደፈለገኝ የምሮጥበት አይደለም ግን ለአገሬ መቼም ቢሆን አልቦዝንምና ሄጄ ሕወሓትን እጋፈጠዋለሁ ያልኩትም ያለምንም ምክንያት አይደለም:: ትናንት የወሰደብኝን ልጅነትና ያሴረብኝን ነገር በሌሎች ላይም እንዳይደግመው ለማድረግ ነው:: በእርግጥ ይህ አልሆነም ልል አልችልም:: ምክንያቱም ሕጻናቱን አሰልፎ አስጨርሷል:: የአካልና የመንፈስ ስብራትም አድርሶባቸዋል::
ወያኔ አራቱ ድርጅት ወደ ብልጽግና ሊታጠፉ ሲል ራሱን ማግለሉ በብዝኃነት የማያምን ድርጅት እንደሆነ አስረድቶናል:: የብዙኃን መብት የሚባል ነገር ለእርሱ አይሆንም:: በዚህም ጦርነት ከፍቶ ዜጎቻችን ከምንላቸው ጋር እንድንፋለም አድርጎናል:: የአገር ንብረትን አንድም በራሱ አንድም በበጀት እንዲጠፋ አድርጓል:: የኢትዮጵያ ሕዝብ እድሜ ዘመኑን እየተረገጠ፣ እኔ አውቅልሃለው እየተባለ ሲያኖረው ቆይቶ አሁን ደግሞ ካረገጥኩህ አትኖርም አለው:: ግን ሊቀበለው አልቻለም:: ድባቅ እየመታውም ይገኛል:: እናም ከቀደመው ስህተት የአሁኑ መንግሥት ብዙ መማር አለበት:: ወጣቱ የሚጠይቀው እና የሚፈልገው ብዙ ነገር አለ:: ያንን ለመመለስ ጊዜ የሚሰጠው ጉዳይ ሊሆን አይገባም:: ሥርዓቱን ሁሉንም ሕዝብ አማክሎ የሚቀጥል ሊያደርገው ይገባል:: ካልሆነ ግን እንደ አንድ ድርጅት ለመቀጠል ይቸገራል::
ሕዝቡ ሕወሓትን ዝም ያለው ፈሪ ሆኖ አይደለም:: የአማራ ሕዘብ አንድም ቀን የክፋት ድርና ማግ ሲደራ ያልታየውም ይህንን ያደርጋል ብሎ ስላልጠበቀ ነው:: በአማራ ሕዝብ እይታ ኢትዮጵያዊነት አንዱ ለአንዱ መኖር ነው፤ መደጋገፍና ችግርን አብሮ ማለፍ ነው:: ይህ ጠላትህ ነው የሚባል ነገር አያውቅም:: እንደውም አሁን ድረስ ጠላት ነው እየተባለ ቁስለኛውን እርጎ እያጠጣ ይንከባከባል:: ከዚህ ጋር በተያያዘ የሕወሓት ቁስለኛ ያለውን ላንሳ:: ‹‹የትግራይ እናት ብትሆን ኖሮ ትገድላችሁ ነበር :: እናንተ ግን ለትግሬ ቁስለኛ እርጎ አጠጣችሁ›› ያለው ነው:: ስለሆነም እንደሕዝብ የአማራ ሕዝብ ጠላቱን ጭምር ይወዳል፤ ይንከባከባልም:: በስነልቦና ልዕለናው በልጦ ነው ያለው:: ሰውኛነቱ ከውስጡ ነው::
ሕወሓት ግን በሰራው ሴራ ትግራውያንን ጠላት አድርጓቸዋል:: እየሆነበት ያለውን ተግባር እንዲፈጽሙም አዕምሯቸውን ቀይሮታል:: ባጎረስኩ እጄን ተነከስኩ የቀጠለውም ለዚህ ነው:: የወያኔ አመራሮች በተንኮል እና በሴራ ቢሞሉም ሕዝብ እንደ ሕዝብ አብሮ የሚኖር ነበር። ሆኖም ከድርጊታቸው አንጻር አብሮ ለመኖር ትንሽ ይከብዳል:: ምክንያቱም በተሰራበት ነገር የትግሬ ሕዝብ አማራ ጠል ሆኗል:: ከፍተኛ የአመለካተት ልዩነትን አስተናግዷል:: ኢትዮጵያን ጭምር ለማፈራረስ ታጥቆ ተነስቷል:: ይህ ተግባራቸው ደግሞ አይደለም ከአማራ እና ከአፋር ሕዝብ ጋር ከሌላውም ሕዝብ ጋር አብሮ ለመኖር ያስቸግራል::
አዲስ ዘመን፡- ከህልውና ዘመቻው ጋር በተያያዘ የሴቶች ሚናን እንዴት ይገልጹታል?
ወይዘሮ ጌጢቱ፡- ዛሬ ብቻ ሳይሆን መቼም ጦርነት ጾታ አይለየውም:: ሁሉም የሚፋለምበትና ከድሉም ከመከራውም የሚቋደስበት ነው:: ሴት ግን በመከራው ከሁሉም በላይ የምትፈተን ነች:: እናም ቀድማ ለሰላም የምትዋጋው እርሷ መሆን እንደምትችል እምነት አለኝ:: ይህንን ደግሞ የአሁኑ የሕልውና ዘመቻ በደንብ አሳይቶናል ብዬ አምናለሁ:: የጦርነትን አውዳሚነት ቀድማ ስለምትረዳም መፍትሄ በማበጀት ማንም አያክላትም:: ለዚህም ጣይቱን ማንሳት በቂ ነው:: ‹‹ጦርነት አልወድም ግን በአገሬ ከመጡ ሞቴን እመርጣለሁ›› ብላ ውጊያ ስትመራና ስትዋጋ ቆይታ ድልን አብስራለች:: የዛሬዎቹ ዳግማዊ ጣይቱዎችም ይህንን እያደረጉ እንደሚገኙ ቦታው ላይ ስለነበርኩ እኔ ምስክር ነኝ::
ሴት ሲኮን ተጨማሪ የሚከፈል መስዋእትነት ይኖራል:: ምክንያቱም በእነደዚህ አይነት ጦርነት ለመሳተፍ ስንወስን መጀመሪያ ላይ ቤተሰብን ልጅን ትቶ መሄድ፤ ቤትን አጉድሎ መጓዝ ያስፈልጋል:: እንዳትመለሺ ልትባል ትችላለችና ያንንም አምና መቀበልም ይኖርባታል:: በተለይም ተጋፋጩ ብዙ ስለሆነ እርሱን ችሎ ለመጓዝ ቁርጠኛ መሆን ግድ ነው:: በዚያ ላይ የተፈጥሮ ጫናው ቀላል አይደለም:: ግን ሁሉንም ለማለፍ መዘጋጀት ካለበት ሁሉም ለአገር ነውና ይሳካል:: አሳክተው ያየናቸውም ብዙ ናቸው:: እኔም ብሆን የዚህ ሰለባ ነበርኩ:: በተለይም ቤተሰብ ልጆቿን እንዴት ትታ ትሄዳለች ጨካኝ ነች ተብዬ ነበር:: አሁን ተመልሼ እንኳን ደስተኛ አይደሉም:: ይሁን እንጂ ለአገሬ ስላደረኩት እኔ ደስተኛ ነኝ፤ እነርሱንም ልወቅሳቸው አልችልም:: በእነርሱ በኩል ትክክል ናቸውና::
ከመዝመቴ በፊት ለመከላከያ የሚደረገው ድጋፍ ጋር ተያይዞ እኔና መሰሎቼ በተለይም ሴቶቹ በአዲስ አበባ ከሚገኙ አስር ክፍለ ከተሞች ምርጥ ተብለን ነበር:: የኮልፌ ቀራንዮ ከፍለ ከተማ አንደኛ ደረጃ ወጥቶ እስከመሸለም ደርሷልም:: በህልውና ዘመቻው የቆሰሉ እና ጦር ሃይሎች የተኙ ቁስለኞችንና የመከላከያ አባላትን ከመርዳት አንጻር ክፍለ ከተማው ከፍተኛ አስተዋጾ ነበረውም:: ከሁሉም በላይ በኮልፌ ክፍለ ከተማ መጀመሪያ ሠራዊቱን ለመርዳት ንቅናቄ የጀመረው ምክር ቤቱ ሲሆን፤ እኔ የምመራው ነው:: ስለዚህም ሴቶች በተሰጣቸው ኃላፊነት ጭምር ዘመቻውን ደግፈዋል::
የጠላት ኃይል ወደ ቆቦ እየገፋ ሲመጣ ደግሞ ጦር ሜዳ ላይ እንዳሉ ሴት ጓዶቼ ለመታገል ወጥቻለሁ:: ይህም ሴቶች በአገራቸው ጉዳይ ለውሳኔ ወደኋላ የማይሉ መሆኑን ያረጋገጠ ነው:: እንደውም አርብ ተነግሮኝ ነበር ቅዳሜ ወደ ግንባር ያቀናሁት:: ይህ ደግሞ አይደለም በሴት ልጅ በወንድም የማይወሰን ነገር ነው:: ምክንያቱም ሴት ልጅ ብዙ ቤት ውስጥ የምታስተካክለው ነገር አለባት:: ባለቤቷ ዘማች የሆነች ሴት ስትኮን ደግሞ ልጆቿን የት ማድረግ እንዳለባት ጭምር ማሰላሰልና ጊዜ መውሰድ ይኖርባታል:: ነገር ግን በቤተሰቦቼ ስለምተማመን ለእነርሱ ሁሉንም አደራ ሰጥቼ አድርጌዋለሁ:: ስለዚህም እነርሱ ቤት ቢሆኑም አብረውኝ እንደዘመቱ አስባለሁ::
ስምንት ወራትን በዚያ ሳሳልፍ ምንም ችግር ነግረውኝ አያውቁም:: ስለዚህም ጦርሜዳ ባይሄዱም አብረውኝ የዘመቱ ነበሩ:: እናም የሴት ልጅ ዘመቻ በቤትም በጦር ግንባር እንደሆነ በዚህ መረዳት ይቻላል:: ግንባር ስገባ በቆቦ እና ወልድያ በኩል ውጊያውን በመቀላቀል ነው:: ነገሮች ሁሉ ከባድ ነበሩ:: በተለይ በጦርነት የወገንን ኃይል መርታት ያልቻለው የጠላት ኃይል በፕሮፓጋንዳ የበላይነት ለመውሰድ የሚያደርገው ጉዞ ብዙዎችን ሲያሰቃይ ማየት እጅጉን ያማል:: ጦርነቱ ላይ ከጎንሽ ማን እንዳለ አታውቂም:: በዚህም ከወገንም ከጠላትም ጥቃት የሚደርስባቸው እጅግ በርካታ ናቸው::
በውጊያም በጣም ብዙ ሴቶች ዋጋ ከፍለዋል:: የአካልና የሥነልቦና ጉዳት ደርሶባቸዋልም:: ነገር ግን ያም ሆኖ በጣም ጀግና እና አገር ወዳድ ሴቶችን አይቻለሁ:: ተከበው፣ ታፍነው እንኳን ሳይፈሩ ራሳቸውን ብቻ ሳይሆን ሌሎችን መታደግ የቻሉ ጥቂት አልነበሩም:: አለቃቸው ሲሞት አለያም ሲማረክ መገናኛውን አንስተው ከመምራት እስከ መዋጋትና ማዋጋት የደረሱ ብዙ ነበሩ:: የወትድርናን ሕግ ለማክበር እጅ አልሰጥም ብለው ራሳቸውን ያጠፉ፣ ገደል የገቡ ጥቂት ሴቶችም አይደሉም:: አንዷ በቅርቡ የገጠመችኝ ሴት ነበረች:: እጇን ላለመስጠት ስትል ራሷን ገደል ውስጥ ከታለች:: በአምላክ ቸርነት ተርፋ አካሏ ቢጎልም ባህር ዳር ላይ የክፍለ ጦሩ ስታፍ ሆና እያገለገለች ትገኛለች:: እናም በዚህ ዘመቻ የሴቶች ሚና እንዲህ በቀላሉ ተዘርዝሮ የሚያልቅ አይደለም::
ይህ ልምድ ዛሬ የመጣ ነው የሚል እምነት የለኝም:: ትናንትም የኢትዮጵያ እናቶች የእውቀት ጥግ ቀላል አይደለም:: ሁሉን ነገር በጥበብ ሲያደርጉት ታይተዋል:: እንደውም ዛሬ ላይ ቢኖሩና ቢማሩ ማንም የማይችላቸው እንደሚሆኑ አምናለሁ:: ስለዚህም የኢትዮጵያ ሴቶችን ሊዘከር እና ሊወደስ የሚገባው ገድል ባለቤት ናቸው ብሎ መውሰድ ይቻላል:: አጋጣሚ ሆኖ አማራና አፋር ክልሎች በጦርነቱ አካባቢ መገኘታቸው እንጂ በርካታ ኢትዮጵያውያን ሴቶች ጀብድ መፈጸም የግላቸው ነው:: በዚህም ህልውና ዘመቻው ዋና ዓላማው ኢትዮጵያን ከሚጠሉ እኩይ ምግባር ካላቸው ሰዎች መጠበቅ ነውና ሁሉም ተረባርበው አድርገውታል:: የእነርሱ ተጋድሎ ባይጨመርበት ኖሮ ከውጭም ሆነ ከውስጥ በነበሩ ሴራዎች የጥፋት ቡድኑ አዲስ አበባ ይገባም እንደነበር ማንም የሚያውቀው ነው:: በወንዱ ብቻ ሳይሆን በሴቱም እልህ አስጨራሽ ትግል ኃይልና ጥበብ የዛሬውን ድል አይተናል::
ትግል መስመር የሚይዘው ጥሩ መሪ ሲያገኝ ነው:: መምራት ደግሞ እንደሴት የሚዋጣለት የለም:: ምክንያቱም መሪነት ቤቷ ላይ ጭምር ተምራ የምትወጣው ነው:: በአገር ላይ ሲሆን ደግሞ ምን ያህል ውጤት እንደሚያመጣ እድሉን ያገኙ ሴቶች ምስክር ናቸው:: ቦታ ሲሰጣቸው ማንነታቸውን በተግባር አስመስክረዋልና:: በተሰማሩበት ሁሉ ብዙ ለውጥ አምጥተዋልም:: በሕልውና ዘመቻውም ከቤት እስከ ግንባር አቅማቸውን አሳይተዋልም:: ብዙ ባንጠብቅም ብዙ ጀግና የምናይበትን እድል ሰጥተውናል፤ በጀብዳቸው ምክንያት ዛሬም ጣይቱዎች አሉ እንድንልም አድርገውናል::
በዚህ ዘመቻ ሥልጣን መውደድ ሳይሆን በሥልጣኑ ውስጥ የሚመጣውን የሥራ ለውጥ መውደድ እንደሚያስፈልግልም አስተምረዋል:: በተለይ በተፈጥሮ ሴትነት ለውሳኔ አለመቸኮል የታደለት ነችና በውሳኔዋ ብዙ ነገሮችን ለውጣ ማሳየቷ ብዙዎች እንዲያደንቋት ያደረገችበት ቅጽበት ነው:: ለአገሯ የምትሰስተው ነገር አለመኖሩን፤ ቆራጥና ነገሮችን አገናዝባ የምትተገብር መሆኑንም ለብዙዎች አሳይታለች:: ሕግንም አክባሪነቷን በተክባር ያስመሰከረች ናት:: ለዚህም ራሴን ማንሳት እችላለሁ:: መንግሥት ምንም እንኳን ፈቃድ ቢሰጥም በሁለት ፔሮል ደሞዝ መቀበል አልፈልግም በማለት ማመልከቻ አስገብቼ ጥቅማጥቅሙን ሳልቀበል ስምንት ወር ሙሉ አገሬን አገልግያለሁ:: ይህ ደግሞ ለአገር ታማኝ መሆን ነው::
ሴቶች ለወሰኑት ነገር ሟችም ናቸው:: አገሬን መታደግ ቅድሚያ የምሰጠው ነው በማለታቸው ብዙዎች ከቤተሰባቸው ጭምር ይለያሉ:: ደሞዛቸው የሚያዝባቸውም ሊኖሩ ይችላሉ:: እኔም ማስፈራሪያ ይደርሰኝ ነበር:: ነገር ግን ውሰዱት በማለት የገበባሁለትን ዓላማ ሳሳካ ቆይቻለሁ:: ውጊያ ውስጥ የጨመረኝ የወገኔና የአገሬ ጉዳት ስለሆነ ከሰላም በኋላ እንደማገኘው አምናለሁ:: እናም የሴቶች ቁርጠኝነት የት ድረስ እንደሚሄድ ከራሴ በመነሳት መናገር እችላለሁ::
ሌላው የሴቶች ሚና በህልውናው ዘመቻ ላይ ሲታይ አንድ ሥራ ብቻ ይዘው አለመቆየታቸው ነው:: ምግብ ማብሰሉ፣ መዋጋቱ፣ ልብስ ማጠቡና ቁስለኛ እያከሙ ጭምር መጓዙ ደከመኝ አያሰኛቸውም:: ከዋናው ተግባራቸው ተጨማሪ ሌላ ሥራ ቢይዙ ያከናውኑታል:: ለዚህም ደግሞ ተፈጥሮ ያደላቸው ይመስለኛል:: ምክንያቱም ብዙ ነገር እየሰሙ እንኳን የመሥራት አቅም አላቸው:: እናም እኔም በነበርኩበት የስምንት ወር ቆይታ ይህንን ተግባር አይቼዋለሁ:: በአማራ ልዩ ኃይል ውስጥ ተመድቤ የኦፕሬተርነት ተግባሬን እየፈጸምኩ በተደራቢነት ኢንዶክትሬኔሽን ሕዝብ ግንኙነት ሥራ ላይ ተሳትፌ ነበር::
ይህም በአማራ ልዩ ኃይል በኩል ሴት ወታደሮች ሴቶች ጉዳይ የሚባል ነገር አልተቋቋመላቸውምና ብዙ ሴቶቹ ጉዳት ይደርስባቸዋል:: ድጋፍም አያገኙም:: በተለይ ከወገናቸውና ከጠላት ኃይል የሚደርስባቸው ጉዳት አሰቃቂ ቢሆንም ማንም አይደርስላቸውም:: ህክምና ጭምር ሲያገኙ እንደማንኛውም ወታደር ነው:: በዚህም በሥነልቦናም በአካልም ችግር ውስጥ ይገባሉ:: እናም ችግሩን ለመፍታት በተፈጠረው 12 ክፍለጦር ውስጥ ሁሉም ላይ የሴቶች ጉዳይ እንዲቋቋም አድርጌያለሁ:: በቅርቡም በይፋ ይመረቃል::
ሴትነት ክሬዲት ተሰጥቶት የሚበላበት ማባበያ አይደለም:: ሠርቶ ማሳያ እንጂ:: እናም ሴት ልጅ አቅሟን የምታጎለብተው ማለፍ ያለባትን ነገር ተፈትናና ታግላ ስትዘለው በመሆኑ አሁን ያሉ ጀግኖች ለታሪክ መቅረብ አለባቸው:: በራስ መተማመንም እንዳላቸው ሕዝብ ሊያውቅላቸው ይገባል:: ሴቶች አይችሉም የሚለውን የሚያስተው ገድል ፈጽመዋል:: በእርግጥ ይህንን ሲያደርጉ ከተፈጥሮ ጋር ጭምር ታግለው እንደሆነ እሙን ነው:: እናም ያንን ከግምት ውስጥ በማስገባት ታሪካቸውን መንገር ላይ መሥራት ያስፈልጋል::
የስኳር በሽተኛ በመሆኔ መድሃኒት ጭምር ይዤ እየተንቀሳቀስኩ ጋሸና ላይ ታፍኜ፣ ኪሎ እስከ መቀነስ ደርሼ ብኖርም ማስተዋሌ የበዛ በመሆኑ ያለ ምቾት ችግሮቹን አልፌያቸዋለሁ:: ሁሉንም ተጋፍጬም ኦፕሬተር ሆኜ አገልግያለሁ:: ከእኔ የባሰ ችግር ያሳለፉ ሴቶችም እንደነበሩ አምናለሁ:: ነገር ግን ሴትነት መረጋጋት፣ ማስተዋል፣ ራስን ብቁ ማድረግና መማር በመሆኑ ይህ ሁሉ በተሰጠን ጸጋ ታልፏል:: ለአገር የሚከፈል ዋጋ ተመን አይወጣለትም፤ ደስታውም አይገመትምና አድርገነዋል::
አዲስ ዘመን፡- እስካሁን ከሠራሁት በጣም ደስተኛ ያደረገኝ ነገር አለ የሚሉት ምንድነው፤ ለምን ?
ወይዘሮ ጌጢቱ፡- ከሕልውና ዘመቻው ውጪ ከሆነ የገና እለት ያደረኩት ነው:: ይህ ተግባር በክፍለ ከተማው ዘጠኝ ልጆችን ይዛ አንድ እናት ከነበረችበት ቤት አስወጥተው ቤቷን አፍርሰው ጎዳና ላይ ጥለዋት ያየሁበትና መልሳ የቤት ባለቤት እንድትሆን ያደረኩበት ቅጽበት ነው:: አንዳንድ አመራሮች የዚህ ችግር ፈጣሪ ነበሩ:: እናም ያን ጊዜ ነገሩን ስሰማ የቤቱን በዓል ማክበር ትቼ ሙሉ ቀኑን ሌሊቱን ጭምር ችግሩን ለመፍታት አሳለፍኩት:: ከዋና ስራ አስፈጻሚው ጋር በመሆን ያላንኳኳነው በር አልነበረም:: የነገሩ መነሻ ሴትየዋ ስለነበረች ብዙ መረጃዎችን ከእርሷ በመሰብሰብም ነበር ለመፍትሄው መስራት የጀመርነው::
ድርጊቱን ፈጻሚዎቹ ነገሩን ለመሸፋፈን ሞክረዋል:: ነገር ግን አልበገርም ስንላቸው ብዙ ነገሮችን ፈቃድ ሰጥተው ቤቱ የሚሰራበትን መንገድ ፈጠሩ:: በዚህ ጊዜ ባለሀብቶችንና የአካባቢውን ሰው በማስተባበር ቤት ተሠርቶላትም በአንድ ቀን ውስጥ ሴቲቱን ከእነልጆቿ እፎይ እንድትል አድርገናታል:: እውነትም የልደት በዓልን አክብሪያለሁ ያልኩትም እርሷ እረፍት ስታገኝ ነው::
አዲስ ዘመን፡- ስለሰጡን ማብራሪያ እጅግ አድርገን እናመሰግናለን::
ወይዘሮ ጌጢቱ፡- እኔም በጣም አመሰግናለሁ::
ጽጌረዳ ጫንያለው
አዲስ ዘመን የካቲት 29/2014
