Addis Ababa:- Sidaamu qoqqowira tayxehu laayyote latishhsi loosinni 126 kume ali hekitaare baatto bushshunna wayillasote agarooshshinni latinsannita Qoqqowu Irshunna Kalaqamu Jiro Latishshi Biiro egensiissu.
Biirote Miseessunna Kalaqamu Jironna Baattote Gashshooti Handaari Sooreessi kalaa Fiqreyesuus Ashshennaafi Itophiyu pireesete uurrinshara xawisino garinni; qoqqowoho tayxe bushshunna kalaqamu jiro agarooshshi loossanni 646 cinaancho laayyonni 126 kume 500 hekitaare baatto latinsanni.
Konni loosinni latinsanni baatto badatenna kaarta qixxeessate loosono balanxe loonsoonni yiinohu kalaa Fiqreyesuusi; kuri giddonni 100 haaruudde laayyo ikkitanna 546 laayyo kayinni galo ikkase buuxisino.
Sa’u Sanyote barra hananfoonni laayyote loosira xaphoomunni 1.7 miliyoone daga beeqqitanno yine mixo amande loosu giddora e’noonnitanna aantanno sajjoo barrubbara harinsannitano qummeessino.
Bushshunna way agarooshshi loossa qooxeessu akata kaima assitino garinni loonsanni hee’noonni yiinohu Sooreessu; roorenkanni bushshu agarooshshinna keeraanchimma agarsiisate illachinshoonnita kule; loossa isilanchimma noo garinni gumulate mixi’noonnita xawisino.
Kalaa Fiqreyesuusi xawishshi garinni; laayyote latishshi looso haanju harumi loosinni ledo waanxe loonsanniha ikkasinni xaa yannara qixxeessinanni hee’noonnita 300 miliyoone duuchu handaari horo noonsa chigginyuwa aananno hawadi yannara kaasate balaxote qixxaawo assinanni hee’noonni.
Tayxeha bushshunna wayillasote agarooshshi looso baxxinoha assannohu buna laashshinanni qooxeessubbara xibbuunni 70% buna laashshinanni gate konni loosinni latinsanniha ikkanna; wole widoonni kayinni qoqqowoho laalcho uytanno baatto aana kaansoonni Baarzaafe laalchimmate aana gawajjo iillishshinohu kaiminni lallawa fushshine lattino baattonna Laggate qooxeessinni Baarzaafe buqqinse ajishate loosono mittimmatenni loonsanni hee’noonniha ikkasino kalaa Fiqreyesuusi lede egensiisino.
Qoqqowoho sa’u dirrara loonsoonni laayyote latishshi loossanni bushshu hoshooshamme gargaratenni, taaltino diilallote akati soorro heedhannonna laalchimmano lexxitanno gede duuchugari horo afi’noonnita sooreessu egensiisino.
Tayxeha laayyote latishhsi looso qoqqowu deerrinni Lokka Abbaayyu woradira Jirmaancho olliira faajjetenni hanafisiinsoonniha ikkanna;o llaaho sa’u dirrara loonsoonni bushshunna wayillasote loossanni konni albaanni gawajjante keeshshitino baatto aana bushshu hoshooshamannoki gede assatenni wirro lattinota xawinsoonni.
Gobboomu deerrinni 7 miliyoone hekitaare ale ikkitanno baatto bushshu asiidaa’manno gawajjantinota ikkasenni xaa yannara babbaxxitino qoqqowubbara hananfoonni laayyote latishshi loosinni hattono noorunninna kalaqamu harishsha horoonsi’ratenni baatto xagisate wo’naallanni hee’noonnita Gibrinnu ministere xawissinoti qaangannite.
Amsaalu Felleqe
Bakkalcho Arfaasa 16, 2016 M.D
