Addis Ababa:- Giddo eo mootimmate jawa dhuka kalaqqannota ikkasenni eo lexxitu bikkinni womaashshu gashshoote woyyeessatenni dagoomaho hasiisanno latishsha halashshate loonsanni hee’noonnita Sidaamu Qoqqowi Fayinaansete Biiro egensiissu.
Biirote sooreessi Araarso Gerremew (Dr.) Itophiyu Pireesete uurrinsha ledo assino keeshshonni xawisino garinni; qoqqowunni 2016 baajeette diri eo mixo xaphooma 22.6 biliyoone birra ikkanna; konni giddonni 13 biliyoone birri giddo eonni gamba assinanniho.
Tenne jiro garunni gamba assine murci’raanchimmatenni gashshatenni hasiisanno latishshi aana hosiisa agarrannita xawisino.
Womaashshu gashshoote yannitte hayyonni irkisatenninna xawadimmatenni massagatenni dagoomaho hasiisanno latishsha halashshate jawa illacha tunge loosu giddora e’noonnita huwachishino.
Biirote sooreessi xawishshi garinni; qoqqowunniha miinju gashshoote xaa yannara deerru deerrunkunni noo uurrinshuwara hananfoonni yannitte hayyonni irkisatenni jirote hafanfarrenna moora gargaratenni yinoonni illachira hosiisate murci’ne loonsanni hee’noonni.
Qoqqowunniti giddo eo diru dirunkunni lexxitanni daggino yiinohu Araarso Gerremew (Dr); eote bikki sai 2013M.D 1 biliyoone sainokkitanna 2014 kawa kayinni eo lowohunni lexxitanni dagginota kayse; tayxe baajeettete dirinnino luphiima eo gamba assate mixi’noonnita egensiisino.
Eo gamba assate loosi kaajjado sharro xa’mannoha ikkasi kayse; eo gamba assinanni hayyono yannittenna tekinolojetenni irkisantinota ikka nooseta huwachishino.
Sidaamu qoqqowo ikkara albaanni 2012M.D woxu fulo dhuki xibbuunni 23% calla ikkinota qaagiissinohu Biirote sooreessi Araarso (Dr); qoqqowu tantanami kawa kawa illacha tunge loosatenni 2015M.D woxu fulo dhuka 44% giddo eonni diwate deerra iillinoonni yiino.
Konni dirinnino, qoqqowunniha woxu fulo dhuka 55% ale giddo eonni diwate illachinshoonnita coyi’rino.
Qoqqowunniti xaphooma jiro giddonni 61% ale ikkitanno jiro buxima ajishshanno handaarrara gaammannitanna kuri handaarra qoqqowohonna gobboomu deerrinnino ikko kalqoomu Baankenni jawa illacha tunge luphiima jiro gaammanninsare lede egensiisino.
Amsaalu Felleqe
Bakkalcho Birra 8, 2016 M.D
