“Giiramikkinni shamu darchi hee’reenna” yaanno maammaashshu. Techo Wocawaaro agani e’’eenna daaimu rosu mine mite yite hanaffino. Rosu isilanchimmarano techonni illacha tuga hasiissannota deama dihasiissanno. Konnira ayewiinni maa agarranni? Gobba luphi yitino lophote guunxo aana uurrisate hexxo adda assate rosoho luphi yiino illacha tunge loosate wo’naalloonni. Rosu woyyaawino ga’a kalaqate dandiisanno dhuka ikkasi huwatatenni; meessaneete rosunni ikkado assate; konninnino gobba gobbate gede woxxate seedu xeertinyi hasiisanno.
Sa’u 27 dirra giddo rosu islanchimma de’’amino garinni roso hala’ladunni qansootaho iillishate calla ; rosu iillora illacha tunge ha’noonni doogo xaa yannara gobba hasiisannokki waaga baattanno gede gadachishanni afamanno. alba xeerto ha’ne ronsanni amanyooti gateenna techo rosu minna olluu olluunni minanteenna ilammoonni qaera rosa tashshi assitannota ikkiturono;rosu isilanchimma kayinni addintanni huluullissanno deerra iillitino.
Gobbate gede xaadanni afamanno keerunna danchu gashshooti qarrira badheenni qarru jawimma luphiima ikkase addi addi xiinxalluwa garunni buuxissanni afantanno halaaleeti. Kunino rosu isilanchimma xe’ne huwachishanno.
Rosu hajo gobbate gede hananfoonni jireenyu harinshora jawa dhuka ikkase, konni aleenni xaa yannara handaaraho leellanni noo qarri kalaqanni noohano ikko albillitte kalaqamara dandaanno qarra huwattinoti mootimma baxxinohunni rosu islanchimmara illacha tugge millisa hanaffunkunni yanna kiirantino. Ikkollana rosaanote gumi aana xaano foonqe leeltanno.
Qarru gobbate gede noo jawimma garinni xaa yannara gumu daafira coyi’rate dandiisanno coyi hoogirono; hexxo uyitanno hanafo no. Kuri giddonni qarru hee’rasi huwante malaho meessaneete qixxeessa qarunni kayisanna afamishsha uyinara hasiissanno hajooti.
Rosu islanchimma danote aana tuginoha fonqolu moori bude soorrate hananfoonni harinsho; rosiisaanote deerra afate ha’noonni doogo; rosu minna deerra woyyeessate adhinanni hee’noonni qaafo; rosu poolise anawarsate assinanni hee’noonni sharro; baalunkuri aleenni qansootu rosu daafira woyyaawino huwanyooti hee’rannonsa gede gumullanni hee’noonni loossa kullannireeti.
Tini loossa mitte yanna loossa ikkitukkinni, gummaa’mansara yanna yannatenni keenantanni; woyyaabbino doogonni gumulantanno uurrinshu harinsho hasidhannoreeti.
Yanna yannatenni noo ilama jiroo’mitino gobba kalaqanteenna la’’ate noonsa halchora; rosoho noonsa waagi tiro noo guma laalanno gede tenne ilama yawo luphiimate. Tenne yawo fulate kayinni nooha gobboomu baqqeenya dancha hedeweelcho gede la’’a hasiissannonsa.
Batinyu qarri giddo afantannota gobbannita rosu islanchimma woyyeessate sa’u lame dirra giddo hala’lado looso loonsoonni. Hexxo aanno gumino borreessamanni afamanno. Kuri giddonni rosu ministere uurrinshu soorro abbate dandiissanno haaroonsote loossa hanafatenni kayise; rosu poolise anawarsate loossa gumulloonni.
Gobboomu rosu islanchimmara qarunni kullanniha mooru bude gatisate 12 kifile gobboomu fonqolo Yuniversituwate uyinanni gede, Yuniversitetenni maassantanno rosaano fultanno fonqolo adhitanno gede assinoonni. Mootimmate Yuniversituwano umonsa gashshitannota seeru hanqafo gumulloonni. Gobbate afantannori baalanti rosu minna rosatenna rosiisate harinsho gummaa’mitanno gede dandiissate gobboomu dagate millimillo kalaqate deerransa woyyeessate jawa looso loonsoonni. Maatete rosaanotenna rosiisaanote mittimma haaro yawonni loosu giddora eessinoonni akati kalaqamino.
Rosu ministere rosu islanchimma buuxisatenni danchu akatoominni dhaabbattinota, gobbatenna dagate dancha ga’anna hexxo tunganni ilama kalaqate illacha tugge loossanni afantannohu haammatu loosi hexxo aannoha ikkasi illetenni la’nanni hee’noonni. Garanko Itophiyu rosu amanyooti aana iillitino umbe gobbate keeru hajonni ajinshe la’nannita di ikkitino.
Tenne jawa gobboomu hiiqaamme dhaawate rosu ministere uurrinshate gede hanaffino sharro wo’mante daga sumimme afidhinote. Tenne dagate halamme mucci assine horonsi’ra dandiiniro handaaru aana dhagge loosa dandiineemmota ammannanni. Itophiyu rosu amanyooti aana leeltanno hiiqqammera mittu rosaanote aana huwantanni meessi sharronna daafurinni roore wolootu qotinni woraqata afi’rate assinanni dodanshooti.
Kuni bushu rosichi rumuxxanni ha’rannokki gede mootimma hanaffino jawaachishshanno qaafonni ledote rosaanotenna maatete hattono rosiisaanote qeechi luphiimaho. Rosu ministereno qarra gatisate fonqolo uyinanni hayyo woyyeessatenni hanaffe woloota mooru doogga cufate hanaffino loossa haaru rosu dirinni kaajjishshe sufa agarantannose.
Rosu islanchimma agarsiisate assinanni hee’noonnita gobboomu sharro gummaame assate; rosu tantano ammansiissannota ikkitanno gede jawaatte tantanante loosu giddora e’inore rosaanote maatetenna rosiisaanote mittimma jawaachisha hasiissanno. Maate oosonsa isilancho roso afidhanno gede leellishshanno hasatto adda assate rosu loosi aana beeqqitanno gede assa hasiissanno.
Qiddist Gezzaheny
Bakkalcho Wocawaaro 24, 2016 M.D
