Addis Ababa:– Xaphoomu ministirchi Dokiter Abiy Ahimed onte gobbuwa massagaanote songo aana beeqqatenni gumaamo hasaawa assinota xawinsi. Tenne xawinsoonnihu Xaaliyaanu Qaru Quchumira Roomaho harinsoonni Halantino Mootimmuwa Uurrinsha songo aanaati.
Onte gobbuwa massagaanote songora Itophiya lede Xaaliyaanu, Jibuti, Somaaliyunna keeniyu massagaano afantinota xaphoomu ministirchi borro mini mashalaqqe leellishshanno. Songo gobbuwate mereero qinaabbino halamme heedhanno gede mittimmannita ikkitino hajubbanna hasattuwa aana torbate qixxaabbinote.
Tenne songo aana hedosi kayisinohu IFDR xaphoomu ministirichi Abiy Ahimed,Kalqete deerrinni taalonna hegeraamo sagalete amuraate kalaqate haaronna kaajjado giwirinnu fayinanse modele hasiissannota xawisino. Hasaawisinni diilallote gade soorro kalqete aana baxxinohunni giwirinnu laalchinna hattono sagalete shiqo aana luphiima xiiwo assitino yiino.
Diilallote gadi soorro duuchu dani lubbuwa aana dano abbitanni noota xawise; kalqete deerrinni kalaqantino Koroonu fayya qarra leddinotano kaysino. Qoleno, mannunna kalaqamunni dagganno danonni hattono dagate kiiro lexxa qarra roorenkanni ayirrinoha assitinota coyi’rino.
Konninni, kalqete aana miliyoonetenni kiirranni manni sagalete hoongira reqecci yiinota kayisino. Diilallote gade soorro korkaatinni kalaqantanno dano gargarate gobbuwa halante loosa hasiissannotano huwachishino.
Taalinohanna hegeraamu sagalete amuraati hee’ranno gede haaronna kaajjado giwirinnu fayinaase modele kalaqa hasiissannotano kaajjishe worino. Kuni haaru giwirinnu fayinaansete modele kayinni lophitanni noo gobbuwara loosidhe galtino daga hasatto kassi assate dandisiisannoha ikka noosita coyi`rino.
Konni ledo, giwirinnu laalchi dikkote kaayyo afi`ranno gede handaarunni xaadooshshe kalanqe kaajjinshe loosa hasiissannota qaagiissino. Giwirinnu laalchonna laalchimma woyyeessate dandiisiisanno dhuki noonsa wedellinna seenni aana illachiishinoha dijitaale fayinaansete owaantenna giwirinnu wowe amuraati hasiissannota coyi`rino lede qummeessino.
Mootimma sagalete anjenna woloota labbanno qarra gargarate amandoonni mixo irkisate kalqete deerrinni amuraatu hee`ra noosi yiino. Itophiyunna wolootu Afiriku gobbuwa diilallote gade soorro xiiwo gargaratenna sagaletenni umo dandaate assitanno wo`naalsha kalqete dagoomi irkisa noosita kaayisino.
Konni garinni, Itophiyu giwirinu handaari laalchimma lossatenna yanneessate illacha tungoonnita qummeesse; maatete Jireenya lendiro haammata loossa loonsanni hee`noonnita xawisino. Itophiyu sagalete amuraati haaroonsiishsha loosu aana hosiisinota xawise; konninni jawu gumu borreessamanni noota qummeessino.
Lawishshaho, diilallote gade soorro gargarate shoolu dirira albaanni hananfoonniti haanju harumi pirogiraamenni jawa gumi daynota kule; konninni, saiha Maaja 10/2015M.D soodimarunni hawarro geeshsha calla 567 miliyoone chigginye kaansoonnita qummeessino.
Arri qamade latishsha gobbate loosu aana hosiinsoonnita xawisinohu Xaphoomu Ministirichi; gobbannita qamadete hasatto wonshatenni sa`ne gobbaydi dikkora shiqisha dandiinoonnita buuxisino.
Wole widoonni, rosu mine rosaano itisate pirogiraamenni haammata rosaano horaameeyye assa dandiinoonnita kayisino. Maatete Jireenyinni baxxinohunni saadate jiro horoonsi`ne saadatewiinni afi`nanni laalcho ledatenni sagaletenni umo dandaate loosino gummaamoho yiino.
Bakkalcho Maaja 20 , 2015 M.D
