(I P U/Bakkalcho Gaazeexa
Addisi Ababa:- Bushshu maadabari anje korkaatinni balanxe wixa hasiissanno laalcho wixa dandiinoonnikki daafira baattonke qatume galtanno yine yaandanni hee`noommo yite Amaaru Qoqqowi baatto loosidhe galtino daga xawissino. Qoqqowu Giwirinnu Biiro isi widoonni kalaqaminoha bushshu madaabbari anje tirate loonsanni hee`noonnita xawisno.
Amaaru Qoqqowira, Galchimi Goojaame Zoonera Dambacu Woradi teessaanchi Kalaa Gedefi Desaalenyihu Itophiyu Pireesete uurrinshara Xawisinonte gede; Dembaca Woradira Bushshu madaabari anje qarri xaadinonke daafira balanxe wixa hasiissanno laalcho wixa didandiinoommo; Ikkinohura baaattonke qatume galtanni noo yitino.
Woradaho kuunsoonnihu bushshu maadabari nooha ikkirono, olluu maabari widoonni ikkadu garinni iillado assinanni dihee`noonni yiinohu Kalaa Gedefi, kuunsoonniha bushshu maadabara daddalaanote uynanni mittu kuntaala 9-10 kumi geeshsha hidhate gadachantinita coy`rino.
Olluu maabari mitto kuntaala 4200- 4500 geeshshi waaginni bushshu maadabara shiqishanni noota qummeesse, qoqqowu mootumma bushshu maadabara olluu gawarete maabari widoonni iillado asse qarranke rahotenni tira hasiissannonsa yiino.
Soojjaati Goojamete Zoone, Anededi Woradira baatto loosi`re galinohu Kalaa Teshoome Alemaayyohu, woradaho bushshu madaabari shiqqo anje noohura 2015 laalchu diro badala wixate qixxeessinoonni baatto wixunni dinbikkinni gattanni noo yiino.
Wordaho kalaqantinota bushshu maadabari anje baassinota ikkitinohura rahotenni qarra tira hoongeehura loosidhe galtino daga yaaddote aana noo. Konnira hajo la`annonsa bissa konne qarra rahotenni tira noonsata Kalaa Teshoome caakkeessino. ‘
Bushshu maadabari shiqqo anje zoonete ajinohura daga babbaxitino qarrubbara reqecci yitino yiinohu qole Mereerimu Gondorete Zoone baatto loos`re galinohu Kalaa Woxxaati Tekilebirhaaniho.
Zoonete maadabara iibbino waaginni dagate hirtanno daddalaasinu noohura hasiissannokki woxu fulora reqecci yitanni noo yitinoti daga, mootimma madaabara seerimalate daddalaasinu anganni fushshe dagate beeha hasiissannonsata qaagiissino.
Amaaru Qoqqowi Giwirinnu Biiro Layinki Sooreessi Kalaa Ajjebe Siinishaw uyno dawaronni, qoqqowaho madabaru shiqqo anje xaaddinota ammanne, nooha bushshu maadabari anje qarra tirate loonsanni hee`noonnita kulino.
Bushshu maadabari shiqqo yanna agare balaxe ea hoogino korkaatinni, daga koffeenyu giddora essa calla ikkitukkinni balanxe wixa hasiissanno gide wixa hoogate qarrino kalaqamino; konne qarra tirate illachiinshe loonsanni hee`noommo yiino.
Sooreessu xawishshi garinni, qarra tirate 5.2 miloone kuntaala bushshu madaabara hirronni. Konni giddo 1.7 miloone kuntaali qoqqowa eino. Qoqqowa eino madaabara 5 kuminni kayinse 5 kuminna 8 xibbi geeshshi birrinni dagate iillado assinanni hee`nonni.
Ledoteno, lame miliyoone kuntaala madaabara wodebetenni qoqqowu widira eessinanni hee`noonni yiinohu Sooreessu, qoqqowoho yanna saino bushshu madaabara seerimalete doogonni illado assitanni noo mooraanonna seerimalete daddalaano aana qaafo adhate loonsanni hee`noonni yiino.
