– Jajjabba Mootimmate Loosu Sooreeyye
Qiddist Gezaheny
Laashshaano industire handaarira laalchonna laalchimma lossate assinanni sharro giddo mootimma hallanyu handaarira assitanno irko kaajjishshe suffannota babbaxxitinori jajjabbu mootimmate loosu sooreeyye coyidhu.
Addis Ababu Miliniyeemete harira fannoonni “Itophiyu laashshona” yitanno leellisho aana umi diro kiirsiisino millimillote bare aana faajjete hasaawa assinoonni.
“Itophiyu laashshona” yitanno millimillo Dotteessa 2014 M.D hananfoonniha ikkanna; millimillotenni afi’noonni guminna mitiimma aana hajo la’annonsa bissanna jajjabbu mootimmate loosu sooreeyye afantinowa hasaawa assinoonni.
Industirete ministirchi kalaa Melaaku Allebelihu; “Itophiyu laashshona” yitanno millimillo laashshaano handaarra laalchonna laalchimma lossatenni heewisamaanonna sufo noore ikkitanno gede assate illacha amande hananfoonnita kayisino. Kunninnino huwanyotenna tantanote loossa, loosu harinsho woyyaambenna illetenni leeltanno irko assatenni kalqoomunna gobboomu qarra dandiite suffanno gede assa dandiinoonnita xawisino.
“Laashshate handaari qarrunni fullanni waalchooti” yinohu ministirchu; “Itophiyu laashshona” millimillo e’’ote riqiwo laalchi ledanno gede, gobbara sonkanni laalchi bikka woyyeessate, laashshate dhuki lexxanno gedenna industirete reekko kalaqantanno gede dandiissinota xawisino. laashshate handaarinni laalchonna laalchimma lossa qara lophote safo ikkase qummi asse; millimillote harinsho sufo nooseta ikkitanno yino.
Womaashshunna gumrukete, safote latishshinna e’’ote, dhuku gatamarshinna xiinxallote, investimentete, federaaletena qoqqowu tantano yitannore Onte kilaasterra bande uurrinshu suude amadde suffanno gede pirojektete borro mine uurrinsoonnita qummi assino. Woxu ministirchi kalaa Ahimed Shidehu isi widoonni; Itophiyu laashshona’ millimillo aana laashshaano industurra mitiimmubba uurrisatenni sufo noo miinju lophora safo ikkitinota qummi assino.
Mootimma kalqoomu mitiimmubbanna xiiwo heedheennanni hallanyu handaarra irkisate sharro assitinnota kayse; gobbayidi baankuwa e’anno gede fajja lede Istraateejikete poolise qaafo adhitanni afantannota kayisino. Mixotenna latishshu ministircho dokter Fitsum Asaffiti ise widoonni; Itophiyu laashshona millimillo 10 diri mixo jeefisate xaaddanno mitiimmubba tiratenni qeechase fultinota qummi assitinno.
Mootimma injeessitannota ikkinnina laashshaano hallanyu handaara ikkansanni noo xiiwo qinaawino garinni tire sufo nooha industirete latishsha buuxisate injiitino poolisetenna loosu harinsho hanqafo diriirsitanno yitinno.
Gobbayidi hajo ministr dieeti Ambaasaadder Misgaanu Argahu; dipploomaase latishshu harinshonni daddalunna miinju Dippiloomaase widira laooshshese soorrite loossanni afantannota xawise; daddalunna miinju dippiloomaase gobbayidi investimente goshooshate, Itophiyu laalcho egensiisate, dikko halashshate qara qeecha afidhinota xawise, Itophiya riqibbino dippiloomaatooti konni garinni qaafa noonsa yino.
Hasaawu beeqqaanono millimillo handaaru illacha afi’ranno gede eewaancho qeecha fulannota xawisino. Aanteteno togoo millimillo suffanno gedenna baxxinohunni gobbayidi soorro shiqisho, gumrukete loosu hayyo qarrinna, gobba giddo laalcho gobbayidi dikkora egensiisate widoonni noo foonqe taashsha hasiissanno yino.
Mootimmanniri jajjabbu loosu sooreeyyeno hallanyu handaarra beeqqo lossatenna handaaru mitiimma tiratenni laashshate handaara sufotenni tirate mootimma qixxaabbinota ikkase buuxisino.
Bakkalcho Onkoleessa 3, 2015 M.D
