– Uurrinshu komite Sa’u 8 agannara 2 miliyoone ale ikkannoha loosu kaayyo kalanqoonni Loosunna Dandoote Ministere
Amsaalu Felleqe
Addis Ababa፡– Qansootaho loosu kaayyo kalaqate ragaanni illachiinshe loosa hasiissannota IFDR Dagate riqiwamaano amaale mini Mannu jiro latishshi, loosu bobbankenna tekinolojete hajubba uurrinshu komite huwachishshu. Sa’u 8 agannara 2 miliyoone 84 kume 702 qansootira loosu kaayyo kalanqoonnita Loosunna Dandoote ministere xawissu.
Loosunna dandoote ministere shiqishshinohu sa’u sette aganna loossate mixo gumulshi ripoorte aana xawishsha uynohu IFDR Dagate riqiwamaano amaale mini manu jiro latishshi, loosu bobbankennna tekinolojete hajubba uurrinshu komite gambisaanchi Negeri Leenco (Dr) xawisanni; qansootaho loosu kaayyo kalaqate ragaanni hala’lado illacha tunge loosa hasiissanno.
Qansootu loosse umonsa lossate noonsa qoosso dimokiraasete xa’monni ledono amadisiisantanno yiinohu gambiisaanchu; loosu kaayyo kalaqo lossate hajo qansootu qoosso ayirrisate hajo ikkasenni gumaamimma lossa agarrannita coyi’rino.
Negeri Leenco (Dr) xawishshi garinni; Itophiyaho baca qansooti maassante looso hoogansa hajo addi laooshshenna illacha hasidhanno. Ikkinohura, loosu hoonge qarri mageeshshaatiro badatenna gobbate keerinna ga’labbo aana kalaqara dandaannore hedote giddo woratenni seekkine la’’a hasiissanno yiino.
Keeru kaayyubba horoonsi’ratenni investimente kaajjishanna wedellaho loosu kaayyo kalaqa hasiissanno. Xaa yannara noohu woyyaawu keeri investimentete injiinoha ikkasinni amandoonnihu baajeettete yanna giddo loosu kaayyo ledotenni kaajjinshe loosa hasiissannota coyi’rino.
Loosu dandoote ministere handaarunni noo qarrubba badatenni Federaalete deerrinni calla huxxantukkinni qoqqowubbatenni woraddate geeshsha noo tantanubbanni ledo qinaawatenni loosate assitino wo’naalshi jawaachinshanniha ikkasi kule; uurrinshu komite loosu kaayyo kalaqo pirojekitubbanna gumaamimmara agarrannise qeecha fulate qixxaabbinota ikkase xawisino.
Uurrinshu komite laynki gambisaancho Dr Beeteliheem Laaqew ise widoonni; daa’’attote handaarino baca loosu kaayyo kalaqate ragaanni luphiima dhuka afi’rinoha ikkasinni garunni horoonsi’ra hasiissannota coyidhino.
Gobbate gede ‘’Hurbaate Ilamate’’ labbino pirojekituwa dagganni nooha ikkasinni daa’’attote handaari loossanni ledo amadisiisame qajeelshunni ikkado ikkitino ogeeyye kalaqatenna loosu kaayyo halashshate illachinshe loonsara agarrannitano huwachishshino.
Gobboomu deerrinni loosu kaayyo halashshate loossa kaajjishate ragaanni babbaxxitino injo horoonsi’ne loonsanni dangoonnita Loosunna dandoote ministeritte dukko Muferiyat Kaamil xawissino. Sa’u sette agannara 2.6 miliyoone qansootira loosu kaayyo kalaqate mixi’ne 2 miliyoone 84 kume 702 qansootira loosu kaayyo kalanqoonniha ikkanna; kunino gumulshu xibbuunni 82% ikkasi coyidhino.
amandoonnihu baajeettete dirinni sa’u sette aganna giddo kalanqoonnihu loosu kaayyo mereerinni xibbuunni 41% ikkannohu owaantete handaarinni; 39.2% giwirinnu handaarinni ikkanna; 19.7% ikkannohu kayinni Industirete handaarinni ikkinotano xawissino.
Loosu kayo kalaqo baadeyyetenna quchummate la’nanni woyte xibbuunni 53.9% baadiyyete hattono xibbuunni 46.1% kayinni quchummate qooxeessuwara kalanqoonniha ikkasino qummeessitino.
Ministirchote xawishshi garinni; xaphoomunni Itophiyu giddo 6 miliyoone qansooti looso hoogginoreeti. Tenne kiiro ajishateno gobboomunna qoqqowubbate deerrinni babbaxxitino pirojekitubba qixxeessine loonsanni hee’noonni yitino.
Bakkalcho Badheessa 28, 2015 M.D Hamuse
