Abbaa Sa'aa

Kaappitaalli yaaduma ofiiti

— February 29, 2020 317 comments

Yeroo tokko tokko jireenyi addunyaa kanaa baasanii buusanii; akkasumas fageessanii yoo ilaalan waan dhoksaa fakkaatti. Si’a tokko tokko ammoo carraa ykn hiree namni tokko wayita biyya lafaa kanarra jiraatu uumamumaan kennamuuf ta’eetu namatti mul’ata. Garuu jireenyi dhuguma icciitiidhaa? Duroomuufi hiyyoomuun uumama moo namtolcheedha?

Jiruufi jireenya baadiyyaa keessatti namootni muraasni horii manaa baay’inaan kan horatan yoo ta’u, yeroodhaa yeroottis omishaafi omishtummaasaanii guddifatanii wayita durooman mul’atu. Magaalattis akkasuma ogummaafi damee daldalaa addaddaarratti bobba’uun namootni kaappitaalasaanii guddifatan muraasadha. Kunis dhoksaan jireenyaa hiree uumamaan dhala namaaf kennamu osoo hintaanee karooraafi mul’ata jireenyaa yaada ofii keessa jiru gara kaappitaalaatti jijjiiruudhaaf tattaaffii taasifamu ta’uusaati jechuudha.

Obbo Daani’el Fayyeeraa jiraataa magaalaa Finfinnee yoo ta’u, maddi kaappitaalaa ykn qabeenya horachuu yaada ofii keessaa kan burqudha malee carraa ofii akka hintaane dubbata. Naannoo Oromiyaa godina Shawaa Kibba Lixaa, aanaa Ammayyaatti dhalatee kan guddate yoo ta’u, akkuma barnootasaa sadarkaa 1fafi 2fa xumureen miseensa poolisii federaalaa ta’ee waggoota afuriif ummatasaa tajaajiluuf carraa argateera.

Jireenya ofiifi maatiisaa jijjiiruufis sadarkaa barnootasaa fooyyeffachuu waliin hanga bara 2010tti hojiilee teknikaa addaddaarratti bobba’ee tattaafachaa turuusaa hima. Haa ta’u malee akkaataan jireenyaa haala barbaadamuun walqixxaachuu waan hindandeenyeef, gara naannawaasaa ilaalee yaadaan xinxaluuf dirqame.

Yaadota bilchaataa sammuusaa keessa jiran burqisiise, maatiifi hiriyyootasaa waliin irratti mari’ate-dhumarratti  kaappitaala horachuuf sirna daldalaa keessa seenee hojjechuuf murteeffatee itti seene. Hammanuma! jireenya magaalaa Finfinnee waliin wal’aansoo walqabannee jirraa jedha. Yeroo gabaabaa keessattis fooyya’insa hedduu galmeessisaa akka jirus ni hima.

Akka Obbo Daani’el dubbatutti, Kutaa Bulchiinsa Magaalaa Addis Katamaa keessatti erga sirna daldalaa keessa galee reefu waggaa tokko qofa guutuuf deema. Wayita ammaas naannawaa har’aa ‘Kookaa’ jedhamuun yaamamutti daldala meeshaalee jijjiiraa konkolaataarratti(spair parts) bobba’ee ciminaan hojjechaa jira.

Osoo gara hojii daldalaatti hinseeniin dura garuu mindaa ji’aan qarshii 656 argachaa turerraa itti fufiinsaan qusachaa kan ture yoo ta’u, kunis kaka’umsa olaanaa isa keessatti uumuu danda’eera. Kana cinattis hiriyyootasaa waliin huqqubii buufachuutiin qarshii qabu olkaa’achaa akka dhufe hima. Maallaqni adeemsa keessa qusachaa tures kuma saddeetama waan gaheef, firootaafi hiriyootasaarraa liqaatiin itti dabalatee gara daldalaatti seenuu akka danda’es hubachuun danda’ameera.

Akkuma addunyaa daldalaa keessa seeneen dubaree Faantuu Birhaanuu waliin bultii dhaabbachuusaanii kan dubbatu Obbo Daani’el, isheenis akkumasaa jireenyasheefi maatiishee fooyyessuudhaaf kaka’umsaa olaanaa qabaachuushee dubbata. Waggaa tokkoof gara biyya Arabaa deemtee kan deebite yoo ta’u, wayita ammaa akkumasaa naannawaa Daalattiitti(Arat kiiloo har’aa) daldala kitaabilee amantii Ortodoksiifi meeshaalee biroo gurguruurratti argamti.

Kitaabileen bittaafi gurgurtaaf suuqiishee keessatti argamanis irra caalaansaanii Afaan Oromootiin kan qophaa’an ta’uusaa hubachuun danda’ameera. Beeksisni karaa alaatiin suuqicha ibsuuf maxxanfames Afaan Oromootiin kan barreeffame yoo ta’u, hojiin bizinasii kamuu eenyummaa ofii kan nama irraanfachiisu ykn namarraa molqu ta’uu akka hinqabne hubachiisa. Namootni akkumasaanii magaalaa Finfinnee keessatti hojii daldalaarratti bobba’anii hojjechaa jiran hedduu waan ta’aniif guutummaatti eenyummaasaanii keessumaa ammoo aadaafi afaansaanii quucarsuu akka hinqabne gorsiteetti.

Qarshii ka’umsaa kuma saddeetaamaatiin waggaa tokko dura daldala meeshaalee jijjiirraa konkolaataarratti bobba’uusaa kan dubbatu Obbo Daani’el, kutannoo olaanaafi hinaaffaatiin hojjechaa waan jiruuf yeroo gabaabaa keessatti jijjiirama guddaa galmeessisuu danda’eera. Kanaanis liqaan namaa isarra yaa jiraatu malee kaappitalasaa gara qarshii miliyoona tokkoofi walakkaatti guddifachuu danda’uusaaa afaan guuttatee dubbata. Kanarra hojii daldalasaa caalaatti babal’ifachuuf ammoo mootummaarraa liqaa qarshii kuma 800 gaafatee eeggachaa kan jiru ta’uus hima.

Garuu imala waggaa tokkoo keessatti akkamiin kaappitaala hanganaa galmeessisuu danda’e?  Obbo Daani’el gaaffii kanaaf deebii yoo kennu, “Ani daa’imummaa koorraa jalqabee yerookoo iddoo hintaanetti dabarsee hinbeeku. Maatiinkoos qonnaan bultoota waan ta’aniif hojii qonnaarratti isaan gargaaruutiin omisha callaa gahaa akka argatan gahee guddaa bahachaan ture. Ergan ofdanda’ees jireenyakoofi maatiikoo bu’uurarraa geddaruudhaaf tattaaffii olaanaa gochuun jira.”

“Inni guddaan garuu qarshii horachuu osoo hintaane yaada qabaachuufi dhabuutu jireenya fulduree ofii murteessa. Jalqabumarraa kaasee kana waanan hubadheef yaada jireenyaa ana keessa ture xinxaluun karoorfadhe. Kunoo isan karoorfadhe ammoo kutannootiin hojiitti hiikeen gara kaappilaatti geddaradhe. Yeroodhaa yeroottis kaappitaalli koo ittuma dabalaa deemti. Kaka’umsiifi kutannoon haadha warraakoo Faantuus akkasuma. Isa ka’umsa keenya bareecheef Waaqayyoonan galateeffadha!” jedha.

Sirna bittaafi gurgurtaa keessa waggoota dheeraaf turuu baatus dameen daldalaa rakkoolee hedduu qabaachuusaas ifatti ni dubbata. Keessumaa ammoo daldaltootni jalqabaa walitti hidhamiinsa gabaa uummachuudhaaf humnaa ol rakkisaa ta’uusaa kaasa. Eeyyama daldalaa baafachuufillee birokiraasiin manneen hojii mootummaa keessa jiru daangaa kan hinqabne; mogolees nama buusee  kan abdii nama kutachiisudha jedha.

Sirni daldalaas magaalota hunda keessatti haala walqixa ta’een si’ataa waan hintaaneef, daldaltoota yeroo jalqabaaf gara damichaatti galanirratti dhiibbaa guddaa uumuu kan danda’udha. Keessumaa ammoo magaalota guguddoo biyyattii kanneen akka Finfinneefaa keessatti daldalli seeraan alaa daran babal’achaa waan jiruuf galiifi baasiinsaanii akka wal hinmadaalle gochaa kan jiruudha. Kanarra darbee ammoo gibraafi taaksiin mootummaa akka hir’atu gochuutiin guddina dinagdee biyyattiirratti dhiibbaa guddaa geessisaa jiraachuusaa fakkeenyaan hima.

Innis erguma damee daldalaarratti bobba’uun hojjechuu jalqabee as bu’aa bahii hedduu keessa darbuun har’a kan gahee yoo ta’u, rakkooleen hedduu isa mudateera. Yeroodhaa yerootti kaappitaala yaadasaa keessaa burqu daran babal’isee namoota biroofis carraa hojii uumuuf liqaa maallaqaa Waajjira Misooma Intarpiraayizii Kutaa Bulchiinsa Magaalaa Addis Katamaarraa gaafatuyyuu argachuu hindandeenye. Kunis hanga tokko yaadakoo qabeeraa jedha.

Hundarra garuu humnaafi beekumsa, akkasumas kaappitaala qabu maraa duguugee akka itti hinfayyadamneef iddoon hojii bal’aafi mijataa ta’e dhabuun gufuu guddaa isatti ta’aa jiraachuusaa ni hima. Kanuma argachuufis bulchiinsa magaalichaaf gaaffii dhiyeessullee hanga har’aatti deebii otoo hinargatiin jiraachuus eera.

Ilaalchiifi deggarsi daldaltoota buleeyyii murteessaa ta’us nama Oromoo ta’eef baay’ee gadaanaadha. Gama tokkoon dhiphummaarraa kan ka’e akkawaan ummatni Oromoo sirna daldalaa keessatti qooda fudhachuu hindandeenyeetti amanu; dhaadatus. Gama biraan ammoo namni Oromoo ta’e tokko Finfinnee keessatti hundee godhannaan akkawaan isaan buqqisuutti fudhatu jedha. Sodaawwan kanarraa kan ka’e ofitti nama siksuu miti gonkumaa akka isaan waliin hojjetamu hinfedhan.

Daldaltootni Oromoo garuu haxxummaafi shira sirna daldalaa keessa tureefi jirus adda kan baafate yoo ta’u, wayita ammaa xiiqiifi abdii guddaadhaan hojjechaa akka jiran dubbata. Kaappitaala galmeessisuu qofaasaatti galtee waan hintaaneef, eenyummaa ofii magaalittii keessatti callaqqisiisuufis ciminaan hojjechaa akka jiru hima. Gurgurtaan kitaabilee hafuuraa Afaan Oromootiin qophaa’aniis jalqabbii gaarii ta’uusaa ibsee, hiriyyootasaas jajjabeessaa jiraachuusaa hubachuun danda’ameera.

Kaappitaala ofharkaa qabu sirnaan walitti qabatee dinagdee ofiifi maatiisaa, akkasumas biyyasaa guddisuudhaaf karoora bal’aa qabaachuusaas ni ibsa. Damee daldalaa bobba’ee jirurratti ciminaan hojjetee babal’isuun, namoota biroof carraa hojii banuun, eenyummaa Oromoo Finfinnee keessatti calaqqisiisuufi ilaalcha dargaggootni hojiif qaban gabbisuun karoorasaa yeroo dheeraa ta’uu hima. Mootummaanis keessumaa iddoo hojii akka mijeessuufiif ni gaafata.

Dimshaashumatti, kaappitaala ykn qabeenya horachuuf tattaaffiifi jalqabbiin Obbo Daani’el Fayyeeraa fakkeenyummaan kan eeramuudha. Kaappitaallis uumamaan  kan argamu osoo hintaane yaaduma ofii keessaa burqisiisanii argachuun kan danda’amu ta’uusaa qabatamaatti hojiitti hiikee mul’isuurratti argama. Namootni kaanis hojii boonsaa jireenya namaa jijjiiru kanarraa barachuu qabu jenna.

Takkaalliny Gabayyootiin

Gaazexaa Bariisaa Guraandhala  21/2012

Recommended For You

 Harka tokkoon sanyii gahe sassaabaa, isa hafeen qonna boneetiif qophaa’uu

 Bu’aafi baay’ina beeyiladaa walsimsiisuun toora xiyyeeffannoo ta’uu qaba

 “Dacheen Baatuu muuzii hinbaatu; ilaalcha jedhu cabsuun inisheetiivii muuziin dursaa jirra” – Qonnaan bulaa adda duree Mahaammad Jamaal

Raawwii hojii guyyoota 100 kan waggaa caalu

317 Comments to “Kaappitaalli yaaduma ofiiti”

  1. Pingback: go88
  2. Pingback: ทรรศนะบอล
  4. Pingback: สล็อต Gem Saviour

  11. semaglutide cost [url=http://rybelsus.shop/#]cheapest rybelsus pills[/url] buy semaglutide online

  60. neurontin tablets uk [url=https://gabapentin.auction/#]neurontin 100 mg[/url] neurontin discount

  64. neurontin 214 [url=https://gabapentin.auction/#]gabapentin for sale[/url] neurontin 500 mg

  68. buy zithromax online fast shipping [url=https://zithromax.company/#]order zithromax[/url] zithromax for sale online

  72. neurontin cap 300mg [url=http://gabapentin.auction/#]gabapentin price[/url] neurontin capsules 600mg

  76. purchase amoxicillin 500 mg [url=https://amoxil.llc/#]how to buy amoxicillin online[/url] amoxicillin without a doctors prescription

  79. neurontin 300 [url=https://gabapentin.auction/#]cheapest gabapentin[/url] neurontin 400

  82. medicine amoxicillin 500 [url=http://amoxil.llc/#]amoxicillin cheapest price[/url] amoxicillin 500mg prescription

  89. generic zithromax medicine [url=https://zithromax.company/#]buy zithromax z-pak online[/url] zithromax 600 mg tablets

  95. neurontin 2400 mg [url=https://gabapentin.auction/#]gabapentin price[/url] neurontin 10 mg

  99. online drugs [url=https://drugs24.pro/#]erectile dysfunction treatment[/url] treating ed

  103. reputable mexican pharmacies online [url=https://mexicanpharm24.pro/#]buying prescription drugs in mexico online[/url] mexican drugstore online

  107. best online pharmacy india [url=https://indianpharmdelivery.com/#]buy medicines online in india[/url] buy prescription drugs from india

  108. Pingback: โคมไฟ

  110. mexican online pharmacies prescription drugs [url=http://mexicanpharm24.pro/#]mexican online pharmacies prescription drugs[/url] mexican drugstore online

  114. indian pharmacies safe [url=http://indianpharmdelivery.com/#]buy prescription drugs from india[/url] pharmacy website india

  121. ed help [url=https://drugs24.pro/#]pet meds without vet prescription canada[/url] canadian online drugstore

  129. plavix medication [url=http://clopidogrel.pro/#]plavix price[/url] Cost of Plavix on Medicare

  142. plavix best price [url=https://clopidogrel.pro/#]best price on generic[/url] plavix best price

  151. minocycline 100 mg tabs [url=http://stromectol1st.shop/#]stromectol 1st[/url] ivermectin topical

  159. antiplatelet drug [url=http://clopidogrel.pro/#]clopidogrel pills[/url] clopidogrel bisulfate 75 mg

  162. clopidogrel bisulfate 75 mg [url=https://clopidogrel.pro/#]plavix price[/url] Cost of Plavix without insurance

  166. generic ivermectin cream [url=http://stromectol1st.shop/#]stromectol shop[/url] stromectol over the counter

  172. canl? casino [url=http://1wintr.fun/#]en iyi casino siteleri[/url] guvenilir casino siteleri

  175. 1xbet зеркало [url=https://1winrussia.online/#]1xbet скачать[/url] 1хбет

  182. пин ап официальный сайт [url=http://1winci.icu/#]пинап зеркало[/url] пин ап зеркало

  187. пин ап казино [url=http://1winindia.tech/#]пинап кз[/url] пин ап казино

  190. пин ап зеркало [url=https://1winci.icu/#]пин ап зеркало[/url] пин ап вход

  193. 1xbet официальный сайт [url=http://1winrussia.online/#]1хбет[/url] 1хставка

  197. mexican drugstore online [url=http://mexicanpharm1st.com/#]best online pharmacies in mexico[/url] mexican mail order pharmacies

  208. mexico pharmacies prescription drugs [url=https://mexicanpharm1st.com/#]mexican pharmaceuticals online[/url] pharmacies in mexico that ship to usa

  220. Пин Ап Казахстан [url=http://biznes-fabrika.kz/#]пин ап кз[/url] пин ап 634

  251. indian pharmacy [url=http://indianpharm24.pro/#]medicines from India[/url] top 10 online pharmacy in india

  255. best online pharmacy india [url=https://indianpharm24.pro/#]Indian pharmacy to USA[/url] п»їlegitimate online pharmacies india

  256. mexico drug stores pharmacies [url=http://mexicanpharm24.cheap/#]mexico pharmacy[/url] best online pharmacies in mexico

  259. prescription drugs without doctor approval [url=https://pharm24.pro/#]cheap drugs[/url] natural ed treatments

  262. ed causes and treatment [url=http://pharm24.pro/#]low cost prescription[/url] buy medication online

  266. mexico drug stores pharmacies [url=https://mexicanpharm24.cheap/#]Legit online Mexican pharmacy[/url] purple pharmacy mexico price list

  267. reputable mexican pharmacies online [url=https://mexicanpharm24.cheap/#]mexican pharm 24[/url] buying prescription drugs in mexico

  271. erectile dysfunction [url=http://pharm24.pro/#]cheaper medications[/url] medicine erectile dysfunction

  272. reputable indian pharmacies [url=http://indianpharm24.pro/#]indian pharmacy purchase online[/url] india pharmacy mail order

  312. Online medicine home delivery [url=https://indianpharmacyeasy.com/#]indianpharmacyeasy[/url] buy medicines online in india

  314. mexican mail order pharmacies [url=http://mexicanpharmgate.com/#]mexican pharmacy online medications[/url] mexican rx online

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *