Hanga ammaatti xaa’oon kuntaala miliyoona 4.6 qonnaan bulaa qaqqabeera

Finfinnee: Hanga ammaatti raabsa xaa’oo taasifameen xaa’oo kuntaalli miliyoona 4.6 qonnaan bulaa qaqqabuu Biiroon Qonnaa Oromiyaa beeksise.

Hogganaa Ittaanaan biirichaa Obbo Bariisoo Fayyisaa addatti ibsa Dhaabbata Pireesii Itoophiyaaf kennaniin akka jedhanitti, bara omishaa 2015/16tti xaa’oo kuntaala miliyoona 4.8 mankuusaa xaa’oo naannicha qaqqabe keessaa kuntaalli miliyoona 4.6 qonnaan bulaaf raabsameera. Raabsaan xaa’oos qonna haala qilleensa baramaa godinaalee (Agro ecology) bu’uura godhachuun gaggeeffamaa jira.

Godinaalee boqqolloo facaasaniif xaa’oon dursee raabsamuu himanii; kunis giddugala haala qabatamaa qilleensaa naanawaaratti hundaa’uun kan raawwatame ta’uu beeksisaniiru.

Akka ibsasaaniitti, ittifayyadamni xaa’oo qonna jallisii bonaa, arfaasaafi ganna baranaa kan bara darbeerra olaanaa waan tureef xaa’oon bule akka hinjirres eeraniiru. Kanaafuu, godinaalee muraasatti ariitiin dhaqqabsiisuurratti akka rakkootti ka’aa tureera.

Dabalataanis, robni baranaa dafee seenee dafee ba’uu akka danda’u ragaa haala qilleensaa Metiworolojii Itophiyaarraa ifa ta’een walqabatee yeroo saammatanii sanyii facaasuuf fedhiin xaa’oo kan bara darbeerra dabaleera jedhaniiru.

Haaluma walfakkaatuun, rakkoo walharkaa fuudhiinsa qonnaan bulaa gidduutti uumamuun yeroo ammaa fedhiin xaa’oo kan duraanii caalaa dabaluun xaa’oon waan saamame fakkeessuun garee rakkoo kana hafarsaniif galtee akka ta’es dubbataniiru.

Arsii lamaan, Shawaa Lixaa, Shawaa Kaabaafi Shawaa Kibba Lixaa ariitiin qaqqabuu dhabuun akka rakkinaatti ka’uu eeranii, innis ammaan tana furamuufi godina Jimmaa, Aanaa Sokorruuttis rakkoo walfakkaataan uumamee turuu yaadachiisaniiru.

Xaa’oo mootummaa qofatu dhiyeessa kan jedhan Obbo Bariisoon, mootummaan gabaa addunyaarraa bitee Yuuniyeenii Waldaalee Hojii Gamtaatti dabarsee kennuun waldaalee bu’uraa qonnaan bulaa biraan akka ga’an taasifamaa jiraachuus ibsaniiru. Qaamolee qaala’iinsa xaa’oo dhaqqabsiisan qaamni hordofu hundeeffamee hordoffiin barbaachisaan taasifamaa akka jirus hubachiisaniiru.

Gammachuu Kadiriin

BARIISAA SANBATAA Waxabajjii 24 Bara 2015