Qoqqowoho badheessu yanna loosi mixotenni amandoonnihu aleenni gumulamanni afamannota Sidaamu qoqqowu Irshunna kalaqamu jiro latishshi biiro xawissu. Xaphooma 112 kume ali hektaare baatto addi addi wixinni diwantinota biiro buuxissino.
Sidaamu qoqqowi Irshunna kalaqamu jiro latishshi biiro layinki sooreessinna irshu handaari sooreessi kalaa Bangu Beqqelehu Itophiyu pireesete uurrinshara xawisanni; tayxe badheessu loosira baxxino illacha tunge loonsanni hee’noonnita kule;olluubbate geeshsha dirrine latishshu mereershi loosaasinera qajeelsha uyine hananfoonni yiino.
Tayxe badheessu loosinni xaphoomunni 112 kumenna 200 hektaare ali baatto addi addi wixinni diwate hendoonniha ikkanna; konninnino 14.5 Miliyoone kuntaala laalcho gamba assate mixo amandoonnitaati kalaa Bangu coyi’rinohu.
Qoqqowu garinni 13 woraddara badheessu looso hala’ladunni loonsannita qummeessinohu handaaru sooreessi; Hawaasi gaangaawi, Borrichu, Booni, Arooseessu,Daalle,Cirrenna Cuukkote woradda kuri qarqarto mereerinni afantannore ikkansa huwachishinno.
Badheessu yannara xaphooma latisate hendoonni 112 kumi ali hektaare baatto mereerinni 68 kume 229 Hektaare ikkitannota Badalatenna Wahetenni diwate hendoonniha ikkanna; laalchonna laalchimma lossate kilaasteretenni latinsannitanna konninnino 3.7 Miliyoone kuntaala badalate laalcho gamba assate mixi’noonnita buuxisino.
Tayxe qoqqowoho baxxinohunni Weese latisate aana illacha tungoonni yiinohu kalaa Bangu; irshu baattora noo Baarzaafe buqqinse weesetenni dimboonnita kule; 40 kume 824 hektaare baatto aana Funta kaasate hende xaa geeshsha 43 hektaare ali baatto funtu kaashshinni dimboonnita egensiisino. Hattono 13 kume 610 hektaare baatto gati muronni dimboonnita xawisino.
Aantino goyirete yanna loosi ledo amadisiise handaaru sooreessi kayisanni; qoqqowoho 20 ikkitanno woradda goyirete loosinni latinsannire ikkansa kul; maatete jireenyi qajeelsha uyinoonnihanna paakeeje qixxeessinoonniha ikkasi tayxe goyirete yanna looso baxxannoha assitannota coyi’rino.
Tayxe goyirete yannanni 98 kume 641 hektaare ali baatto goyirete yannanni latisate mixo amandoonnitanna, konninnino qara qara ikkino gidinni 3.1 Miliyoone kuntaala gamba assate hendoonnita kalaa Bangu uurrinshanke ledo assino hasaawinni xawisino.
Qiddist Gezzaheny
Bakkalcho Onkoleessa 8 / 2016 M.D Hamuse