Irreechu ayyaani galatu ayyaanaati. Haaroo diro eatenna keeru malaateeti. Diru dirunni ayirrinsanni Oromote daga irreechu ayyaani gobbate keere,lophonna latishsha hattonno mittimmanna araara,rodiimma haa’re daanno ayyaanaati. Daganna dagoomu mimmito xaadanno. Sidaamu,amaaru,Wolayitta ikkito kambaatu mitteenni dagge konne ayyaana mittimma ayirrissanno. Togoo ikkito rodiimma kaajjishshannota ikkase kullanni.
Tayxehu Irreechu ayyaani balchoomasinna budesi agare “Irreechu mittimmatenna rodiimmate malaate” yaanno massagote qaalinni Hora Finfinne (Finfinne quchumira) wocawaaro 26, Hora Arsedera (Bishooftu) wocawaaro 27 ayirrisamanno.
Mannu loosinonna kalaqamu danonni kaaliiqi agare, qeelle oye xawaabbu widira reekkisino Kalaqaanchira lowo galati shiqinshanni ayyaanaati Irreechu.
Oromote daga Gadu amanyootinni ragidhino balchoommanni hawadi yanna sa’e adalchu xawaabbi yannara e’u woyte hawado saysinoha, laalchu mu’ranno gede assinoha, gate latisino Kalaqaancho shama hayisso amadde laga dirrite ‘’Mareho, Mareho, Mareho’’ yitanni galaxxitanno. Irreechu ayyaani tunsicho sa’ne xawaabbu yannara ikkannoha jawa galatu ayyaana ikkasinni baalanti Oromotenna Itophiyu daga mittimmatenni ayirrissanno. Diru dirunkunni duuchunku qoqqowinni wedellunna seennu,geerrunna Abbaagadootu mittimma ayirrisate Hora finfinnenna Hora Arseddi tintanno.
Kuni leellishannoh mitte daga wole dagaha budenna balchooma aneho yite ayirrissannotaati. Sidaamu daga diru soorro ayyaana Fichee Cambalaalla Oromote daga mittimma ayirrissanna,Oromonniha Wolayittu,hadiyyunna duuchanti daganna dagoomi aneho yite ayirrisa rodiimmanna baxille leellishshannote.
Ayyaanu mayimmanna ayirrinsanni amanyoote lainohunni miidiyahonna kominikeeshinete ogeeyyera qixxaawino qajeelsha shiqishinohu Oromiyu komunikeeshinete biiro sooreessi kalaa Haylu Addunya Oromote daga Afriku buudira balaxaanchonna keeshshitinota bayira daga ikkitanna; umiseta ikkitinoti naaxxissanno dhagge, ha`nuru budinna balchoomu, kaaliiqanna kalaqama la`anno fullanke noose dagaati yaanni xawisino. Kuni ayyaani Wocawaaro 26-27/2016 M.D Hora finfinnenna Hora Arseddi ayirrate qixxaawo gooffino.
Kalaa Haylu Oromote daga barrunnita heeshshosi kaaliiqinna kalaqamu mereero noo xaadooshshe, manchu beettinna kaaliiqi mereero noo xaadooshshe massagannota babbaxxitino amanyootubbanna tanatanubba qixxeessite seeda dirrara heedhino daga ikkase qaljeelshisinni kaysino.
Tenne amanyootubba giddonni mittunna qaru Gadu amanyooteeti. Gadu amanyooti gashshootunnita, dagoomitte, miinjitte, poletikunna amma`note hajubba massaggannoho. Oromote daga kume dirra albaanni kalqe mannihimmatenna dimokiraasete qoossubba, taaloonyu daafira ikkado huwanyooti nookki yanna Gadu amanyoote qixxeessite taalloonyunni rodiimmatenni galtanni keeshshitino dagaati.
Ayyaanna rodiimmanna keere lallabbannoha ikkiro kalqete dona ikkite UNESCO borreessanturo baalunkute yaate. Irreechu ayyaanino UNESCO borreessamate harinsho aana noota kullanni keeshshinoonni. Techo mittimmatenni ayirrinsanni ayyaani ga’a kalqete deerrinni borreessamiro Iophiya riqibanno yaate. Konniraati baca daganna dagoomi afidhino budenna balchooma gobboomunniha assatenni mittimma kalaqa hasiissannohu.
Oromote daga kaaliiqinna kalaqamu, manchu beettinna kalaqamu mereero noo xaadooshshe harunsitanninna massagganni keeshshitino amanyootubba mereerinni mittu Irreecha ikkinota kullanni.
Irreechu galatunna araaru ayyaana ikkanna Oromote daga sai diri daafira kaaliiqira galata shiqishannonna daanno dirira dancha halchonna hexxo kaaliiqiwiinni huuccidhanno amanyooteeti. Ikkinohurano Irreechu kaaliiqi hirbiranna bayirroonyisira afamishsha uyinanni amanyootu ayyaanaati.
Irreechu araarunna maarote ayyaana ikkasinnino mittu manchi umisinnino ikko wolootu ledo giwamenna abbooshshe amade Melka/Tullu diha`ranno;keerunna araaru Irreechu balchoommaati. Irreechu miliyoonetenni kiirranni manni babbaxxitino qoqqowubba, gobbanketinna kalqete kifilla dukkisantanno ayyaana ikkanna ayyaanu turizimete ayyaana ikkanni daasinni gobbankeha turizimete handaara luphiimu garinni lossannoha ikkanni daasinni baalunku manni awuutasira hasiisanno.
Tayxe irreechi “Irreechu mittimmatenna rodiimmate malaate” yaanno massagote qaalinni wocawaaro 26ni Hora Finfinnetenna wocawaaro 27/2016 Bishooftu Hora Arsede ayirrinsanniha ikkanno..
Bakkalcho Wocawaaro 24, 2016 M.D
