Danchummate fajjo owaante qansootu egennonsanna ogimmansa dagoomu horaameessimmanna gobbate lophora baattanno assooteeti.
Gobba lophitannohu mootimmate loosinni calla ikkikkinni daga dancha fajjo owaantenni uminsa qeecha fula dandiiturooti.
Baajeetenna qajeeltino mannu wolqa ajje leeltanno gobbara dagoomu qarrubba tirate danchummate fajjo owaante luphiima qeecha afidhino. Danchummate fajjo owaante qansootu yannansa, woxensa, ogimmansanna egennonsa gobbansa lophora baattanno assooteeti.
Sa’u seeda dirrara hawadi yannara harinsanni keeshshinoonni wedellu dancha fajjo owaantenni haammata dagoomu bissa addi addi handaarranni horaameeyye assinanni sa’noonni. Tayxe hawadi yanna gobboomu danchummate fajjo owaanteno faajjetenni hanafisiisate qixxaawo assinanni hee’noonni.
Sai 2016M.D hawadi yanna dancha fajjo owaante “Danchummanna mittimma Itophiyu lophora” yaanno adawarshinni IFDR Meentunna dagoomitte hajubba ministere, Rosu ministere hattono Keeru ministere qinaabbe qixxeessitenni harinsoonniti qaangannite. Konninni, 34 miliyoone ale ikkitanno qansooti beeqqitinnotanna 49 miliyoone ali dagoomu bissa horaameeyye ikkitinoti qaangannite.
Kunino, deerru deerrunkunni noo uurrinshubba handaaraho uytino illachi luphiima ikkasi leellishanno.
Hawadi yannara harinsanni danchummate loossa woxu widira soorriniro luphiima woxu fulo gatissannote.
Babbaxxitino owaantubba dagoomaho uynanni assoote ikkasinni danchummate fajjo owaante millimillo agarranni bikkinni gumulama hasiissanno. Kaajjado mixonni massagama hasiissanno hajooti.
Danchummate owaante baxxinohunni Ella aganinni hananfe dagoomaho uynanni owaantubba ikkasenni bude ikkitanni dagginote. Wedellu calla ikkikkinni dagoomuno quqquxamanni agadhanno owaanteeti.
Danchummate fajjo owaante kaajjado gobboomitte mittimma kalaqqannote. Wedellunna dagoomu mereero noo xaadooshshino kaajjado ikkanno. qanootu gobbansa roorenkanni baxxannorenna dagoominsara noonsa ayirrinye loosunni leellishshanno harinshooti. Roorenkanni jiroo’mitino Itophiya ijaarate luphiimu deerrinni irko assitannote.
Owaante loossa ha’nura kaa’lamate rosicho kaajjishatenni haammata dagoomitte qarrubba tirantanno. Danchummate fajjo loossa dagoomitte qarrubba tirtanni noota ikkase dagoomuno farci’ranni dayno.
Tayxeno hawadi yanna danchummate fajjo owaante loossa babbaxxitino qoqqowubbara harinsanni. Handaaru owaantenni dhuku noonsakkirira mine gatamaratenna chigginye kaasatenni, mundee hasiissannonsari dagoomu bissara mundee aatenna woloottano addi addi loossa gumullanni yannaati.
Sa’u dirrara danchummate fajjo owaantenni gobbate babbaxxitino qooxeessubbara minnate gatamarshanna ijaarsha loonsanni sa’noonni. Hananfoonni loossa harancho yanna giddo isilanchimma noo garinni loosantannonna dagoomu kasseenya lossitannota ikka noose.
Danchummate fajjo owaante loossa dagoominke giddo ha’nura ikkinoha mimmito irkisatenna kaa’lamate rosicho kaajjishshanno. Qoleno, duuchu handaarinni xaaddannota dagoomitte qarrubba tirannote.
Hawadi yanna danchummate fajjo owaante loossa wedellunni sa’e baalanti dagoomu bissa beeqqaano ikkitanni dagginoti anfoonnite.
Wedellu hawadi yanna dancha fajjo owaantenni haanja harumansa woratenni, dagoomaho fayyimmate, rosu handaarranni huwanyoote kalaqatenni hattono quchummanna qooxeessuawa biifisatenninna mundee aatenni hawadi yannansa sayissanno.
Wedellu dagoomaho assitanno kaa’lonna uytanno owaantera deerru deerrunkunni afantanno mootimmatenna hallanya uurrinshubbano hasiissanno irkonna halammensa leellishshara agarranni.
Wedellu egennonsa, ogimmansanna dhukansa horonsidhe dagoomaho dancha owaante aate rosichi bude ikkanni dayno. Konne bude kaajjinshe sufisiisa agarranni.
Bakkalcho Ella 5, 2017 M.D
