Haanja haruma bushshunna wayillasote agarooshshi ledo waanxe loonsanni hee’noonni. Tayxehu haanju harumi loosi sa’u arri yannara loosantanni keeshshitinota bushshunna wayillasote agarooshshi loossa roorenka gumaamma assanno garinni gumullanni hee’noonni.
Kuri loossa gobboomu deerrinni hanafisiinseenna qoqqowubbateno deerru deerrunkunni hala’lado dagoomu bissa beeqqitanni afantannoho.
Haanju harumi kaansanni lexxinanni ha’nanniho. Sa’u lamala dirrara loonsoonni loossanni gobbannita diilallote gade woyyeessa dandiinoonni. dubbu agarooshshinna diwattono lexxitanni daggino. Bushshunna wayillasote agarooshshino woyyaawanna laalchimmano lexxitanni dagginota qansootu farcidhanni afantanno.
Gobbankera haammata qooxeessubbara Baarzaafete haqqe hala’lado baatto amaddinoti anfoonnite. Baarzaafe horo noosente gede bushshu shaqqilleno ajishshannohura xaa yannara mootimma wortino ragi garinni haammata qooxeessubbara Baarzaafete haqqe buqqinsanni wolootta gidu sirchubbanni hattono wolootta haqqete chigginyubbanni riqinbanni hee’noonni.
Haanju harumi loosi tenne yanna calla hedote giddo worre loonsanniha ikkikkinni ga’a ilamanna gobba hedote giddo worre gumullaniha ikka noosi. Qansootuno qooxeessinsa akati garinni annimmatenni beeqqanna qansichimmate yawonsa fultara agarranni.
Tayxe dirinni gobboomu deerrinni 3.7 miliyoone hektaare baatto aana bushshunna wayillasote agarooshshi loossa gumulloonnita kulloonni. Konninni, 2 miliyoone hektaare baatto aana haanju harumi loossa harinsanni yinoonni.
Kaasatenni lophanna lexxinanni hara tayxe haanju harumi loosi adawarshaati. Konni dirinni 7.5 biliyoone babbaxxitino horo noonsa chigginyubba kaasate mixi’ne loossa hananfoonnita Gibrinnu ministere xawissinoti qaangannite.
Gobbankera haanju harumi loossa sai 2011M.D Maaju aganira hananfeenna diru dirunkunni sa’u dirrara handaarunni loonsoonniti jawaachishshanno loossa haanju harumi loosi dagoomu giddo bude ikkanni dayno. Kuni loosi techora calla ikkikkinni aantanno ilamano hedote giddo worre loonsanni hee’noonniho.
Tayxehu haanju harumi loosono xaa yannara faajjetenni hanafisiinsoonni. Deerru deerrunkunni afantannori dagoomu bissano konne looso albinte gede kakkaooshshunninna gaadunni jeefissara agarranni.
Chigginye kaasa calla ikkikkinni garunni awuutanna agarooshshe assinanni ciirte agarroonni deerrira iillitanno gede loosa agarranni.
Haanju harumi loossanni daggino soorronni qooxeessubba lattanni afantanno. Diilallote gade soorro taaltanninna woyyaabbanni daggino. Konni albaanni laalcho uytannokki baatto latte laalchimma leddanni noota loosidhe galtinorinna handaaru ogeeyyeno farcidhanni no.
Kuni loosi dagoominke giddo haaro hedo kalaqinoho. Irshu loosira ikkitannokki baatto dubbu latishshira hossanno gede loosidhe galtinori uminsa kakkaooshshinna fajjonni loossanno deerrira iillitino.
Wodaninni loosa dandiiniro tayxe dirinni kaasate mixi’noonnita 7.5 biliyoone chigginyeno kaashshono garunni gumula dandiinanni. Dubbu diwattono lexxitanno gede agarranni qeecha fula dandiinanni. Konne calla dikkino bushshu hoshooshsamme gatisanna shaqqillu lexxanno gede assa dandiinanni.
Qooxeessu agarooshshinni sae dubbu jironkenni roorenkanni horaameeyye ikkate dandiisiisanno loosooti. Dubbu jiro hala’litanni hadhuro handaaru diilallote gadi soorro taashshatennino sae eote buichono ikkanno.
Lattara dandiitanno baattonna latisa dandiitanno daga nooha ikkasinni garunni loonsiro bushshu hoshooshamme gargara dandiinannita la’noonni.
Iophiyaho bire hundanni noore gobbate giddo haqqete sircho halashsha agarranni. Wolootta sagalimmate horora hossannoreno hala’ladunni latinsanni hee’noonni. Moolle gawajjitanno qooxeessubbano lattanno gede hixamanyine loonsiro soorro dagganno.
Haanju harumi ninke baalinkeho. Baalinku qooxeessisira timbiliqe fulatenni haanja haruma woranno gede agarranni.
Bakkalcho Maaja 3, 2017 M.D
