Abbebech Maatewoos
Addis Ababa:- Sidaamu qoqqowira mitte yannanni duuchu dani sagale afi’rate (leemaatete turrufaate) laalchimma aantanno shoole dirrara shoole eronni ale lossate loonsanni hee’noonnita Qoqqowu Saadate Jiro Latishshi Biiro egensiissu.
Biirote sooreessi kalaa Tekile Jomba Itophiyu pireesete uurrinshara xawisino garinni; hanaffunkunni sase agana ikkinoha mitte yannanni duuchu dani sagale afi’rate (leemaatete turrufaate) shoole dirra giddo zoonnatenna woraddate saadatewiinni afinanni laalchonna laalchimma ledate mixi`ne loonsanni hee`noonnita xawisino.
Leemaatete turrufaate aantanno shoole dirrara; adote laalcho 297 miliyoone 152 kume leetirenni 5.5 biliyoone liitirera; malawu laalcho 1 kume 341 toonenni 9 kume toonera; lukkuwu maali laalcho 1.772 toonenni 13 kume 327 toonera; quuphu laalcho 346 miliyoone 636 kume 907 quuphinni 3.2 biliyoone quuphira lossate mixi`ne illachunni loonsanni hee`noonnita coyi`rino.
Leemaatete turrufaate zoonetenni olluubbate geeshsha loosu aana hosinoha ikkanna; wedellu, meentunna baatto loosidhe galtinore gaamatenni ikkado qajeelsha afidhanno gede assatenni hattono adote, malawunna lukkichu qachuwa badatenna tantanate looso loonsoonnita coyi`rino.Baatto loosidhe galtinori laashshitanno laalchi baikkinni dikkote shiqishshanno gedenna hirtanno bayichubba injeessate looso qinaawino garinni loosaminota xawisinohu kalaa Tekile; lawishshahono qinaabbino giwirinnu industirete paarke ledo loosatenni xaaddanno dikkote qarrubba biddi yitanno gede assinoonni yiino.
Lukkuwu latishshinni duuchanta dagoomu kifilla horaameeyye assate mixi`ne loonsanni hee`noonniha ikkirono qoqqowoho mittu barri caacuurri anje noota kule; qarra qoqqowu dhukinni tira dandiinoonnikkihura lukkuwu shiqisho aana qarra kalaqinota lede xawisino.Leemaatete turrufaate sagalete wowe buuxisate gobbaanni gobbaydi dikko eo lossate hattono gobbaydinni eanno laalcho gobbate giddohunni riqiwatenna loosu kaayyo kalaqatenni gobbate miinja lossate luphi yino qeechi noosi yiino.
Qaaqquullu muuxa gargaratenna gobbate gede nooha sagalete amanyoote keeraa`minoha assate leemaatete baraa`ne horose luphiimate yiino.Leemaatete turrufaate shoolu diri mixo gumulate duuchunku hajo la`anno bissa kaa`lante loossara hasiisanno yiino.
Bakkalcho Ammajje 2, 2015 M.D Hamuse
