Latishshu guficho,lophote dhiiga,gobbate diinaati Mussinnu. Mootimmate widoonni uyinanni owaante aliidi massagaanchinni eela olluu murrichi geeshsha noo sooreessa;aliidinni eeli geeshsha afamanno ogeessa lendanna duuchante mootimmate tantano giddo daga owaatate yine su’minoonni sooreeyyenni ogeessu geeshsha la’’annonsaho.
Gobbanna polotika hembeelsannohu umihunna albisu coy mussinnanna baincho assoote ikkasi reqeccaabbe leeltino hajooti. Dancha owaante aatenni roore loosinoha baincho loosonna moora daheessate assanno harinshonni owaatamaano xiiwe; mittu sooreessi iso labbannore fiixasinna mooru giddo angansa worte xurtinore gamba assi’re insanni huxxamenna mimmito reqecci assa hoogatenni dagate jajja soqqanno kaayyo injiishi’ranno.
Coyinke aana mittu sooressi mitticho ogeessa muishsha adhe loosoho gaamiro hakku ogeessi saasi woy baattosi hire uyino muishsha qo’late assanno moora hiisse gargaranno? Ma afiisinni coyi’ranno yitine heddinanni? Mittu wolunniha daheessanna,isiha reqecci assummoro aneno ledo adhe boono eanno yaatenni beeshshi’ranno yaate. Tenne yannara dagate jajji meexamanno. Loosu hoonge bae ikkitanno.
Xa hananfoonni mussinnunna bainchu assooti gaadi gummaamo ikkanno gede owaatamaanotewiinni agarranni dinyi loosi bacaho. Halaale ikkitino mashalaqqenna taje amandiro hatti taje futakko umme iilla hoongiro balete waa dunneenna iima hige fulannohu gede fushshite reqecci assitannosi.
Mooraanchoho fiixunna gosa hee’ra di hasiissanno. Mooraanchu mooranno woyte umisira;moorasi iillinanni woyte dagasira uurrinohu gede ayiddunna gosate giddo balba’late “Ani eweli gosa ikkoommohura togo assinie;loosunni shorrinie…” yaanni gosate giddo balba’lanno. Ee;tenne yannara daga baqqi yaa hasiissanno. “Ititto woyte callichu anfihe woyte baca gosahu; KKK…. Dee’ni ati di ane gosaati;anera mooraanchu fiixi dinoe” yiisi/yiise! Hanni baqqi yino!
Techo ollaaho,woraddate,zoonnatenna qoqqowubbate,quchummate ikko baadiyyete,saeno Federaalete deerrinni uurritino uurrinshuwara noo bainchu assootira reqeccaawate qarrinni daga kaajjado koffeenya kayissanni nooha ikkanna;owaantete Barcumira ofoltino daga riqibbino sooreeyyenna ogeeyye ogimmansa angatenni ikkinnina lekkatenni dagginoonte yite mereeroho dallaala wodhitinota baca naqaashe naqqassanno halaale ikkino.
Daga teesso buuxisanno ayimmate badooshsssshe “Mattaawoqiya” adhate owaante,Wulatunna tajete owaante,Paaspoorte,Oofate fajjo,Maazzagaajju mini owaante,baattotenna labbeemme, hattono loosoho gaamamatenna basete doyicho afi’rate muishsha aa hoogguro “Ewelo” yaannonsahu nookkita xawissanna la’nanni. Yanna yannatenni uyinanni muishshino waajjishannoha ikkanni dayino.
Sa’u yannara Amaalete mininni ka’ino xa’muwara dawaro qolinohu xaphoomu ministirichi Abiy Ahimed (DR) coyi’ranni “Mooru noowa lophano hee`rano qarrissanno. Korkaatuno mooraano mooransa calla dikkitino. Moortu gedensaanni woxu baanke diha`ranno. Korkaatuno baanke hadhuro moorinsa afamanno; qorichishamanno. Moortu gedensaanni aadi Hoteele hadhe gara ikkino waaginni gara ikkino baatooshshinni ita aga uddirate qarrantanno; baalunku coy maaxansho ikkinohura. Maaxansho qole seerimalu daddali widira massitannosihura mitte hige mooramino woxi seeritte doogora abbate qarrantanno” yaanni giddosi laala xawisino.
Xaphoomu ministirichi techo iibbabbenna luphi yee fulino mussinni xawoho qarra ikke leellasi coyi’rate gobbaanni mussinna sharramanna mussinnu giddo ubbinore aada ikkitanno gede mootimmate aanino illacha ikkinotaati buuxisinohu. Konne afuunni coyi’ra calla ikkikkinni loosunni leellishate mootimma qodhite ka’inota buuxisate Mussinna gargarate gobboomu komite tantanne loosu giddora e’nanni gede daga tenne Komite qote ikkatenni Mooraano reqecci assatenni qaafo adhinanni gede taje Komitete aatenni halantanno gedeeti woshshatto assinohu.
Kuni Mootimmate widoonni hananfoonni kakka’ooshshi kayinni shotunni loosu aana hosannoha dikkino; jawa jifo noosiho;korkaatuno mussinna loossannori albaanni xawoho nooha ikkirono mussinna gumultanno hayyo addintanni tatawantinote. Faojote rooriidi fojooti. Biilto ogeeyyetenni ledo,ogeeyye dureeyyetenni ledo dureeyye kayinni dagatenni ledo tatawantinoreeti. Togo yeemmo woyte,duuchanta biilto,baalanta ogeeyyenna daddalaano dureeyye ikkitinokkita huwata hasiissanno. Duuchanta ikka hooggurono rooru togoorinni angansa xuraabbinoreeti. Mussinnu konni daafiraati tatawo ikkinohu. Konni daafira dagate halimma addintanni hasiissanno yannaati.
Mooramanni noohu dagate jajjaati,meexamanni noohu qansootu woxeeti;mooraanchu ri’’annohuno dagate giddooti. Mooraanchu dagate illenni maaxame dandaannokkihura gobba lophito;jiro duuchunku qansootira taalo iillito yiniro noo doorshi mooraancho reqeccisha latishsha buuxisa callate. Mussinnu rumushsho buqqinse latishshu kaashsho kaasate yanna xaati! Buqqinso!
Yaareed Geetaachew
Bakkalcho Bocaasa 22, 2015 M.D
