Shawwanni:- Batinye odoo hattono mulinna xeertote bu’’e ikkatenni owaattanni afantannoti Itophiyu Pireesete Uurrinsha umise sumuda ikkase xaphoomu ministrchi Dokter Abiy Ahimedihu coyi’ri. Uurrinsha Badheessa 24 /2010 M.D nni kayise Badheessa 14 /2013 M.D geeshsha noo barrubba giddo xaphoomu ministrchi assino hasaawa ‘’ASHAARA’’ yaanno maxaafinni attamisiisse nabbawaanote shiqishshinno.
Xaphoomu ministrchi Addis Zemeni Gaazeexa 80ki diro ayirrinsi yannaranna maxaafu maasso aana afame assino hasaawinni ‘’Sumuda/Malaate/ wora jawa looso xa’manno; loosa hoongummoro sumudanke /malaatenke/ wora di dandiineemmo. Itophiyu Pireesete Uurrinshano techo geeshsha Itophiyu dhagge giddo jawa sumuda/malaate/ wortanni keeshshitino. Xaano loossanni nooha ikkasenni uurrinsha umise sumudaho yino.
Manna baalanko umisi hedo heedhannosi; hedonsano babbaxxino daninni dagate iillishshanno; kunino wortanni keeshshitino. Xaano loossanni nooha ikkasenni uurrinsha umise sumudaho yino.
Manna baalanko umisi hedo heedhannosi; hedonsano babbaxxino daninni dagate iillishshanno; kunino gattinori aana sumuda ikkannota xawisinohu xaphoomu ministrchi; uurrinsha aneta calla ikkikkinni anenni woyyaawino garinni loossara dandiitanno mannooti hasaawa gobba soorrannoha ikkasinni harunsite nabbawaanote shiqishatenni gobbate owaata sufa hasiissannoseta xawisino. Konni garinni loosa ilama gatisatenna ga’ara hexxo assineemmo gobba gatamarate jawa safo ikkitinota xawisino.
Batinye daga sa’u Sase dirra giddo sayinsoommo qarra jawaricho assite huluullantanno yinohu xaphoomu ministrchi; mitiimma noo gedeenni suffannota di ikkitino, ikkollana keere ikkine sayinsoommo sa’u Tonne dirra ledo heewisiinsanni woyte mitiimmate giddoonni hiitto assine gobba alba qolle reekkisa dandiinanniro la’noommo yanna de’’a dihasiissanno yino.
Sa’u sase dirra giddo darga baalaho luphiima mitiimmanna qarri giddo keeshshinoommoha ikkirono; tayixe Lamalu diri albaanni hanafante gumulama hasiissannonsare Sukkaarete pirojektuwa jeefisate hala’lado looso loonse Tonnete giddonni Lamala 92 Biliyoone Birrinni jeefisa dandiinoommo yino. Agro industrenna Industrete paarkuwa hanafante mereeroho uurrite gata ikkinnina jeefama di ikkino; tenne aana abbinoommo soorrono luphiimate yino.
Xaa yannara batinyu qansooti tenne gumulo huwata hoogginohu illensanna wodanansa ximbii’lansanniiti yinohu xaphoomu ministrchi dokter Abiyi; kunino Itophiya reekkisannoha ikkinokki daafira illeno ikko wodana fa’nine loonsoonnire la’’a, xe’ne heedhurono garunni xa’ma hasiissannota qummi assino.
Loosi’nenni jawaattinanniri motimmate loosu sooreeyye loossinoonni loosinni naaxxanna loossinoonnire kula ikkikkinni roore qeelleranna gobba reekkisate luphiima sharro agarantanno’ne yino.
Itophiyu Pireesete Uurrinsha qaru loosu gumulshaanchi kalaa Geetinnet Taaddeshu isi widoonni; 2010 M.D gobbankera anfe egenninoonnikki garinni dimokraasete doogonni biilloonyu reekko la’noonni. Konnira qoteho Badheessa 24/ 2010 M.D gobbanke dhaggenni jawa bayicho uyinanni hasaawa xaphoomu ministrchi dokter Abiy Ahimedihunni assinoonnita kayisino.
Itophiyu pireesete uurrinshano ‘’ Barru barru odoo loonsanni dhagge tajetenni amandeemmo’’ yaanno massagote qaale amandeeti loonsanni hee’noommohu. Togo ikkasinni 2010 M.D hananfe xaa geeshsha noo ikkito xaphoomu ministrchi hasaawisinni kayisino coye ko garinni dhaggete amande ‘’ASHARA’’ woyi sumuda attamisiinse shiqinshoommo. Harinsho lowo geeshsha daafursitannota ikkiturono jawu gumi leellinoha ikkasi egensiisino.
Uurrinsha tayixe dirinni 80ki diri ayyaana ayirrissannohu kiirotenni calla ikkikkinni konni alba loonsanni afiinni ledote Tigrayete afiinni Wogahta, Sidaamu afiinni Bakkalcho Gaazeexxa ledatenniiti. Maxaafu deerrinnino konni alba xaphoomu ministrchi borro mini ledo attamaminohu noo gedeenni mootimmate tajete Dayirektoreete amadino maxaafano attamisiissino. Techo 80ki diri ayyaani aana uurrite sumuda attamisiisse maassiissino; Konninnino hagiirraammaho yino.
Konne looso gumulsate baxxinohunni dagate riqiwamaano amaale mini assino luphiima kaa’lora galatu hasiisannonsa yinohu kalaa Geetinneti; Birhaaninna Selaami attamote uurrinsha assitino kaa’lora galata shiqishino.
Amanyootu aana xaphoomu ministrcha dokter Abiy Ahimediha lede IFDR Gargarooshshu Olanto Xaphoomu Itaamazhoorshuume Jeneraal Birhaanu Jula,Qoqqowu gashshaano, Addis-abebu quchumi aantaancho kantiiba dukko Adaanech Abeebeti, egennaammu, uurrinshate loosu sooreeyyenna loosaasine hattono koyisantino wosinna afantino.
Qiddist Gezaheny
Ella 3 , 2013 M.D
