Addis Ababa:- kokkete calla ikkitanno loosu kaayyo ikkikkinni sufattonna isilanchimma noosi loosu kaayyo kalaqatenni lawishsha ikkineemmo yitanni IFDR Loosunna Dandoote Ministere Ministircho Dukko Muferiyat Kaamiil xawissu.
Gumulamihu 2014 baajeetete dirinni 2.7 miliyoone qansootira loosu kaayyo kalaqantinotano egensiissino.
Laynki gobboomu loosu songo “Sufino Loosi Woyyino Ga`ara” yitanno massagote hedonni Addis Ababaho tenne lamalara bare harinsi yannara Loosunna Dandoote Ministere Ministircho Dukko Muferiyat Kaamiil assitino hasaawinni; xaa yannara loosunna loosaasine garunni xaaddanni dino; konne qarra tirate tekiniiketenna ogimmate uurrinshuwara qajeelshu amanyootubba yannate hasatto kaima assitinota ikkitanno gede assinanni. Tenne doogonnino qansootaho kokkete calla ikkannoha loosu kaayyo ikkikkinni sufinonna isilanchimma noosi loosu kaayyo kalaqatenni lawishsha ikkineemmo yitino.
Gobboomu loosu songo, mootimma loosu kaayyo kalaqo lainohunni wortinota istiraateejete raga harunsite albihu loosu kaayyo kalaqo komishiinenni 2012M.D umi yannara qixxaabbino songooti. Konni garinnino songo dikkote harisaano torbitannota; qarrubba bande tirtanni doogo leellinshshannita; mimmitu ledo xaadooshshe kaajjishshanno doogo kalaqatenni loosu kaayyo kalaqo hedora illacha uynanni gede dandiissannote.
Gobbate gede loosu dikko hasi`nanni mannu wolqara ikkadonna heewisamaancho assine shiqisha dandiinoommota buuxa hasiissannonke yitannoti Ministircho Dukko Muferiyaati; kuni hananfoommo gobboomu soorrora jawa tiro noosi yitino. Dikko maa hasidhanno yitannota buunxe qajeelshubba qixxeessate widoonni seeda xeertinye qaanfoommo yitanni xawissino.
Loosu dikko coommishate hajo la`annonsa bissa ledo gutu mixo fushshine hanafote loossa loonsoonnita xawisse; loossano ogimmate keeraanchimma hedote giddo wortinorenna sufino garinnino industirete hobbaate abbitara dandiitannota ikkitanno gede assine loonsanni.
Konninnino gobbate giddonna Afrikaho saeno kalqete deerrinni noo loosu kaayyubba horonsi`rate dandiissanno ragubba worroonnita coyidhino.
Kalqete aana aantanno dirrara 10 miliyoone qansoota hasidhanno loosu dikko no yitannoti Ministircho; Afrikahono hatto miliyoonetenni kiirranni loosu dukkuwa heedhanno. Konni daafirano gobbate giddo Afrikahonna Kalqete derrinni noo loosu kaayyubba horonsi`rate dandiisiissanno ikkado qixxaawo assinanni.
Kuri qixxaawubbano mitteenni ledante qansootaho kokkete calla ikkitanno loosu kaayyo ikkikkinni sufinotanna isilanchimma noonsa loosu kaayyubba kalaqate dandiisiissannota qummi assitino.
Dukko Muferiyati xawishshi garinni; gobbanke loosira haammata qarrubba no. Kuri qarrubba wolqanke gamba assatenni tirate dandiissannonke qixxaawo assinoommo. Uurrinsha tennera kaa`litannosi gede dandoo, loosu kaayyo kalaqonna industirete hobbaate yinannita sase tuuqqa mereersha asse uurrino. Kuri tuuqqa tantanonnita ikkitino loosu qarrubba tira dandiitanno yine ammannanninsareeti.
Loosu budinni, lifinxetenna kalaqote ledo xaaddannori tirama hasiissannonsa haammata hajubba nootano kayissino. Dandoo yinanni woyte angatenni kinse loonsannita calla heda dinonke; surrete aanano loosa xa`mitanno haammata hajubbano no.
Ministirchote xawishshi garinni; tekiniikenna ogimmate uurrinshuwa noonsa jiro fushshite loosu kaayyora injoo kalaqqanno gede agarranni. Qajeelaanono qajeelshu keeshshonsanni loosu kalqe karsamate dandiisiissannonsata ikkado qixxaawo assitanni keeshshitanno yanna ikkitanno gede assate dandiisanno haaro raga amandoonni. Kuni loosu qarrubba tirate soorro abbitanno yine agarranni qara hajubba giddonni mittoho.
Gumulamihu 2014 baajeetete dirinni 3.2 miliyoone qansootira loosu kaayyo kalaqate mixi`ne 2.7 miliyoonera loosu kaayyo kalaqa dandiinoonnita loosunna dandoote ministircho ledde xawissino.
Abbebech Maatewoos
Bakkalcho Woxawaajje 12, 2014 M.D