Addis Ababa;- Qoqqowoho dooramino sircho qixxeessitanno qooxeessubbara yanna yannatenni kalaqamanno ga’labbote qarri korkaatinni tayixe dirinni dooramino sircho loosidhe galtino dagara shiqishate aana anje kalaqantinota Sidaamu qoqqowi irshunna kalaqamu jiro latishshi biiro egensiissu.
Biirote sooreessi kalaa Mesfin Qarrehu Itophiyu pireesete uurrinsha ledo bilbilunni assino hasaawinni; Sidaamu qoqqowira dooramino sircho qixxeessa hananfoonnikkihura xaa geeshshano Wodiidi qoqqowira dooramino wixa shiqishshanno uurrinshanni horonsi’nanni keeshshinoonnita xawisino.
Konninnino gobbate deerrinni dooramino sircho qixxeessitanno Wollaggunna Beenishaangul Gumuzete qoxeessubbara yanna yannatenni kalaqamanno ga’labbote qarri korkaatinni tayixe laalchu dirira wixu sircho bandikkinni kalaqantino gaancenni wixu ba’’asinni Wodiidi qoqqowi dooramino sircho batissanno uurrinsha hasi’nanni geeshshi wixa afi’ra didandiitino yino.
Kalaa Mesfini xawishshi garinni; konni alba Wodiidi qoqqowira qixxeessinannihu dooramino sirchi 40 kume kuntaala ikkanna tayixe diro kayinni 7 kume kuntaala calla ikkinota kayise; konni giddonnino Sidaamu qoqqowira 1,368 kuntaala calla uynoonni.
Konninnino dagate hasattonna afi’noonni sirchi bikki taalinokki daafira luphiima wixu anje kalaqantinota xawise, ninke biirote garinni Oromiyu qoqqowinna Itophiyu dooramino sircho qixxeessitanno uurrinshanni 6,900 kuntaala afi’noommo; xaano xa’minanni hee’noommo yino.
Konni garinni tayixe diro kalaqantinoti wixu anjenni laalchunna laalchimmate aana akkimale foonqe kalaqantannokki gede daga qoqqowoho baalunku qooxeessira diilallote gade ledo sumuu yaannoha addi addi gati kaashsho kaasidhanno gede faasho worroonnita qummi assino.
Harishshu widoonni noo anje lainohunni xawisanni; harishshu gobbayidinni eanno laalcho ikkasinni harishsha laashshitanno uurrinshuwa koroonu fayya korkaatinni albi gede laashshitanni nookkihuranna doolaarete waagi lexxasinni kalaqantino anje ikkase kayise; sai diro galinoha 50 kume kuntaala ikkanno harishsha tayixe afi’nooonnihu ledo karsine mereerimu waaginni hiratenni kalaqantino anje gamunni gama ajishate sharro assinanni hee’noonnita kalaa Mesfini uurrinshankera xawisino.
Aantete tini mitiimma suffannokki gede aanino dirira sircho batisate looso qoqqowoho hananfannita qummi assino.
Tayixe diro gorsu loosinni 57 hektaare baatto latisatenni 13.8 miliyoone kuntaala gati muro gamba assate mixo amandoonnitanna bedheessu loosinni 63 kume ali baatto qaru qaru gidinni diwatenni 3.2 miliyoone kuntaala laalcho gamba assate hendoonnita egensiisino.
Jeefoteno dooramino sircho ikkinokkiha lawisiisse dana soorrite dikko fushshitannori noo daafira dagoomu hidhanno woyte buuxe hidhanno gede huwachishinno.
Qiddist Gezaheny
Bakalcho Badheessa 15, 2014 M.D
