Saiha seeda diro Itophiyu daganna dagoomi mimmitu ledo baxame, halamenne, hattono ku`u ko`onne duqqe amma`no, budunna balchoomisi hattono ayimmasinni babbadamikkinni keeshshino.
Dagoomittete heeshsho widoonnino lophinanni doogo hayyo kalaqe iddirete, suuqotenni addi addi doogonni dagoomittete xaadooshshesi kaajjishe harisate loosono loosanni dayno. Wi`lanna jilu hee`ranno woyte olluu mitteenni xaade male amaale shii`rihu ledo wi`le, hagiidhihu ledo hagiirresi beeqqe mimmito irkisanni dayno.
Ikkollanna, Muli yanna kawa Itophiyu giddo togoo balchoominna hayyo horoonsi`ne dagoomitte xaadooshshe kaajjinshanni gari ajanni dayno. Daga daganniwa, gosa gosanniwa, gare garenniwa mimmitu aana ka`anno woyte hayi yine araarsatenni roorenkanni coyi iibbanno gedenna gaance lexxitanni hadhanno gede assa rosantanni daggino.
Itophiyaho noonkeha dancha balchoomanna bude hunne, kaaliiqi yannotano waajja agurre, jajjabbu seejjono mullawa hakko gattona yine, mereeronke mimmitu aana huluullo kalaqantara hasidhanno manni hedo calla haa`ne dagate busha wixa winxanni hee`noommo. Keerinkeranna ga`labbonkera baalunku hasiisannosi qeechinni loosa hoogino daafira tenne yannara Itophiyu saaysanni noo qarri baalunkura xawoho.
Itophiyinke jawa gobbaati; dancha dhagge noote. Amma`note, garetenninna gosatenni mimmitu ledo itantanno gobba di-ikkitino. Togoo looso Itophiyu daga effidhe gibbanno. Ikkirono, Itophiyu keere hee`rannota baxxannoikkiri gobbaydi wolquwa, giddo cancishaano ledo shiimaaddu biilloonyeho yite Itophiyu billaalara hasidhannori ledo ikkatenni gobbanke hembeeltanni leeltanno. Konnira, baalisi maa assa hasiissannosi? Itophiyu keerira aja adumenna jajjabbu, amma`note annuwinna uurrinsha hattono mootummate bissa shootti yite ka”a hasiissannonsa.
Amma`note annuwa kaaliiqi kaa`lonna irko wodanninni hasi`rate. Kaaliiqi widira wi`latenna hashsha barra iso xa`mate ka`a wole wolqa noonsa ikki daafira kaaliiqira ammanante harunsitannonsa ammanaanora halaalunni soqqante lawishsha ikka noonsa.
Harunsitanno amma`note miillansara danchu amanyooti roso duucha woyte rosiissanna harunsa hasiissannonsa; danchumma calla qullaawu maxaafi yaannota dagate gatisukkinni wodaninsa giddora co`o yaanno gede assa insawinni agarrannite.
Itophiyu wolambinati kaajjenna luphi yee leellanno gedenna dagoomittete xaadooshshe sufsiisate hattono hornyinkenna budinke ayirranno gede assate amma`note bissanni lowore aga`ranni.
Gobba gashshitannori biiloonyu aana noori dagansa halaalunni massaga hasiissannonsa; Biiloonyu daganniha ikkinota afate; dagate mereero ka`anno gaancera wiinamunni dawaro qolatenni gaance kalaqinorichi aana buuxo assine ikkado farco aate looso mootummate bissanni agarrannireeti.
Wedelluno xa tenne yannara gobbankera ikkanni noo coyee buuxxe affenna huwatte meesaneeti macciishammenni fulle gobbanke daafira mittimmatenni yekkeerama hasiissannonke. Hunote wolqara sa`ne aamammummokkinni halaalenna xara, buranna ra”ado, bushanna dancha bande afate bilchaante uddira hasiissanno.
Amma`note annuwi sa`u lamalara Itophiyu dagara sokka saaysanni “Wedellu, korkaatunni, egennotenni kaajjado Itophiya kalaqatenna uurisate loosate; kaaliiqa waajatenni annuwanke xaa geeshsha agarte konni dirira abbitino gobbanke allagichoho saayinse uynummoikkinni, ga`a dhaggete xa`mamaano ikkatenni gante meessaneeti macciishammenni gumuleemmo gumulonni agadhino” yite wedellaho sokka saayisino. Konnira wedellahono gobbasi daafira jawu qeechi noosita buuxa hasiissannosi.
Dagoomu tuqi xaadooshshi ogeeyeeno insa amaddino uduunnichi jawa qoropho assa hasi`rannohura gobba diigannohanna daga daganniwa gosa gosanniwa gaance kalaqanno mashalaqqe tuqisatenni qoropha hasiissanno. Kaphu mashalaqqe daga cancishanno; gobbanna daga gawajjitanno, qaaqquullunna amuwu aana jaddo abbitanno mashalaqqe tuqisatenni qropha hasiissannonsa.
Itophiyu ka`a ninkera wole gobba di-nonke. Gobbate keeru hoogiro loosi`ne di-lophinanni; tenne yannara nafa mageeshshi miinji goofino, billaalino hunote wolquwanni. Konnira, Itiphiya billaalatenni gatisate, keeru, atootmunna ashilu hattono jireenyu bati`ranno gede assate Itophiyu gidoo baalanti uurrinshate bissanna daga halante sharrama hasiissannose. Ikkinohura, Itophiyu keerira ninke shootti yine mittimmatenni ka”a hasiisannonke. Itophiyinke gotti yoona.
Abrahaam Saamueel
Bakkalcho Fooqa 4/2013 M.D Hamuse
