Abebech Maatewoos
Efeleqqu kaansere efeleqqu nyogoorenni ka“ano kaansere ikkanna, efeleqqo woriidi salto kifilera badheenni afamanno godowu kifileeti. Efeleqqo sagale daahantanno gede kaa`litanno inzaayme kalaqanno, hattono mundeete giddo sukkaare bikka agarate kaa`litanno hormooneno kalaqanno.
Efeleqqu kaansere:- babbaxxino allaggichu coy efeleqqu giddonni fulara dandaanno, kaanserete akati hee`ransarano hee`ra hoogansarano dandaanno. Lowo geeshsha rosamino kaanserete dani paankriyatik dakitaal adenokarsinooma (Pancreatic Ductal Adenocarcinoma) yaamamanno.
Efeleqqu kaansere batinye yannara hura dandaanno deerrira dileellanno, quuxxi assanno deerra iillanno woyteeti afamannohu. Korkaatuno wole bisu kifillara taraawasira albaanni ay dani malaate dileellishanno.
Xaginaatu taraawote bikki aana gumulamanno. Dare gowa, kemoteraape, cararete xaginate kuri mitteenni uynara dandiinanni.
Malaatta
Aleenni xawinsummo gede kaansere taraabbuikkinni malaate dileellishanno, hakkunni gedensaanni kayinni aantanno malaatta leellishara dandaanno.
- Sagalete hasatto ajisha
- Bisu kee`mille ajisha
- Gogu dani baqqala ikka
- Cilu waajji’ra
- Shumate kolishshira
- Biso hangaarsiisa
- Nooha sukkaarete dhibba agarate mitiimma woy sukkaarete xissamaancho ikkinoikki manchi aana sukkaarete dhibbi afamiro
- Mundeete ge“a
- Daafuro
Xagisaanooywa mamoote ha`ra noo`ne?
Maayra ikkinoro affinoonnikki garinni kuri malaatta leeltu`nero xagisaano amaa`la hasiissanno.
Maay korkaatinni daanno?
Efeleqqu kaansere maay korkaatinni daannoro buunxoonni korkaati dino. Xagisaano mite mite coyibba reqecco leddannota leellishshanno. Kuri giddonnino sijaara wiliishshanna maatetewiinni ragi`nanni jiinete qarra kullanni.
– Reqecci assitanno coyibba:-
- Sijaara wiliishsha
- Sukkaarete xisso
- Seeda yannara keeshshanno efeleqqu rifata
- Maatete efeleqqu kaansere woy wole kaanserete reqeccishshanno jenetiikete qarra
- Bikku alee kee`mille
- Diru lexxa (Addinni 65te diro ale ikka)
Xiinxallubba leellishshanno gede ikkiro kuri reqecci assitanno akatubba mitteenni afama (Addinni sijaara wiliishsha, sukkaarete xissonna fayyitinoikki saga`la) roorenkanni reqecco ledanno.
Maa abbara dandaanno?
Efeleqqu kaansere suutu suutunni lexxanno dhibbaati, amadisiisame aantannori daggara dandiitanno.
- Kee`mille shota
- Gogu baqqala ikka
- Godowu game
- Helleete cufama
Hiitto gargadha dandiinanni?
Aantannori efeleqqu kaanserera reqecco ajishshara dandiitanno:-
- Sijaara wiliishsha uurrisa
- Fayyitino bisu qelpheepho
- Fayyoo`mitino saga`la
Buuxo:- xagisaanchu efeleqqu kaansere ikkara dandaanno yee hediro addi addi mundeete, altrasaawunde, siitiskaanenna wole buuxo hajajanno. Efeleqqu kaansere ikkasi buunxiro hiikko deerri aana noo gede badanno; korkaatuno uynanni xaginaate dana badate lowo geeshsha hasiisanno.
Xagisa:- kaanserete deerri garinni babbaxxino xaginaatu doorshubba no, dare gowa, keemo teeraapenna cararete xagisa kullanni.
Dhibbu huluullisanno deerra iilliro kayinni xagisate hedo hursa ikkituikkinni lubbote noo geeshsha xisso macciishshantannoikki gede assatenna wole malaatta hunate ikkanno.
Bue:- Dokterete fayyimmate facebooke qoolinni
Bakkalcho Woxawaajje 13, 2013