Ee;urdenna olu gobbate dancha ikkinokkita hawinohu dino. Keeru noo yannara rakaso lawannohu hoogino barranna qarru kalaqamino barra hasi’ne di afi’nanni eltooti. Keeru yannara naaxxinanni;keeru hoongi barra kayinni ittanno bale di afi’nanni.
Itophiyu olamanni noohu cancishaanchunna mulqi’raanchu HWHT lido calla dikkino. Galchimi gobba babbaxxitino doogonni Itophiya diigate bobbakkino. Olu Ameerikuu ledooti;olu Gibitsetenna Sudaanetee ledooti. Olu Itophiya gatisate gaadoot. Konne gaado dago assidhino mite mite mite daddalaano shjettino qagara bagu aana bakakka ikkitino.
Heeshsho umisenni ola ikkitino. Cancishaano urdetenni calla olantanni nooha dikkino. Tii”u oli,miinju olinna buqqeete oli itophiyu daga aana uwino. Cancishaanote ola mittimmatenni gaandanni hee’noonni. Loosidhe galtino daga gate loosi’ra agurte horraancho shorrate qae qamattensa agurte gaaddino. Gaadaanote maate hudete ubbanno gede daddalaano waaga barru barrunkunni leddanni afantanno. Fkuru daddalaano cancishaanchu juntinni mayinni baxxitannoya?
Gobba gura qiniiteenni hoxootante heedheenna daga mayinni jifantannoro tittirate Miinju ogeessiwa ha’ra di hasiissanno. Seera agarsiisatenna horritino bissa shorrate xaa geeshsha du’namino miinji konneeti yine kullanniha dikkino. Sai again giddo Mittu widiidi ola uurrinsara albaanni 100 biliyoone birri Tigirayete dagara calla fulinota xaphoomu Ministirchi dr. Abiyi Ahimedihu xawisinoti qaangannite. 100 biliyoone fultinohu olu uduunnenna olantote kokke agurranna Tigirayete Qoqqowa wirro gatamarate callaati. Ikkollana dagano Itophiyu mangiste assitino irko habbe badhe wodhitinoti qaangannite. Tini 100 biliyoone gobbannita me”u diri baajeete dibbannoti mittu qoqqowira gooffu?
Xa gobba xembeelantanni noo yannaati. Tini hembeelamme mooraanchoho dago kalaqqanno yinanninte gede roorimankanni mangistete aana ammanamooshshu hee’rannokki gede loonsoonni miinju sharre shotunni la’nannita dikkitino. Roorimankanni daga barru hurbaate nafa laaxe hosannokki gede iillitanni nooti daddalu sharre “Ga’a “ yinanni qeenfantanna diru harannilla no.
Aliye oli gaado Itophiyu daga qeelteenna qeellete hagiirre macciishshineemmo barri xeerto dikkino. Xiiwi yitanni badheenni kakkayissanno galchimi gobbuwano saalu ba’latto uddidhanno barri di xeerti’ranno. Kayinnilla shotu garinni qeelleemmokki gede bunshetenni gannoonni daddalaanotenni sarraaqamino daddalu amanyooti huluullisannoe. Heeshsho amandanni bikki ale ikkasenni olunni roore daganke dhukunni qeelantino yuummoro kapho di ikkanno. Baadiyyete daganke hude amaddino. Badala 2500-3000 geeshsha martino. Bero noowa noohu kinchoholla. Zayitete Faabrika maassinsannalla televizhiinete la’nanni ikkinniina heeshshote aana abbitino waagu soorro dino. Isonninni barru baala lexxitanni daggino. Maassamino faabrika televizhiinetenni la’ino ama soodo dikko martanno wote “ saa nooe iima;kainnilla adose afe di egennoomma” yitanno yaatto gedeeti.
Daddalu industire Ministeere borro mini komunikeeshiinete hajubba muli yannara odeessaanote uyitino kiirote xawishshi buuxisanno garinni 27kumi 571 seeriweelo daddalaanora borrote qorophishsha uyinoonni. 45kumi 523 daddalu uurrinshuwa cufantanno gede assinoonni. 620 daddalu uurrinshuwara fajjo anganni haa’noonni. Woloottano hattonni qaafo adhinoonnita xawinsoonni. Ministerete loosu mini loososi loosino yinirono, ane garinni tini qaafo gobboomu qarra rumushshunni buqqisse hooltannota dikkitino. Daga rosiisa,huwanyo cu’mishiisha gattino.
Gobbayidinni eanno uduunni dolaare lexxiteennaati lexxinohu yinanni. Tumuna gobbanni daannokka? Xaaxanchu shaaninna timaatimena? Wahenna badala gobbanni dagganni nookka? Hayilaandete wayina mayira lexxi? Baattote giddonni burqito mooltukka? Eecci! Me’ella dandiinanni?
5 kiilo Zayite sa’u lamalara 610 birraati. Daddalu ministere waaga bikkite 470 birra ikkito yituhunni lamalkki barra 670 birra e’u! hoola maganoho! Xaano ola dago assidhine waaga leddinanni daddalaano Itophiyu daga diinaati! Cancishaanchu Juntinni bande la’nannire ikkitinoonnikkita huwatte!
Ilama kaaliiqiwa anga kayissanni no. hudenna moolle barru baala lexxitanni no. gidezayitenna addi addi shaqaxxa mine ataachite dino yaatenni dureeyyete calla fushshite hiratenni woxe ataachidhanni nootto daddalaanchi maganu maganye ikkohena aguri!
Woxe gordo adhite di haratto. Mannu noo daafiraati dadda’lite duree’mmattohu. Gobba heedhurooti ille sunqinannihu;ce’ne qaammannihu;suusa la’nannihu. Tini yanna mimmito halamme Itophiya gatinsanni yanna ikkase mayira gaa’litinohe ate daddalaancho? Kokkete magani la”anniwe no.
Maalu mitte kilo mittu again damooza ikkitu; mismaarenna qorqorro hattono Siminto kandannikkiwa sutantu. Ayi dirrisannoya? Raare ikkinniina woxaratto macciishshe taashshannohu dino. Tini raare maganunniwa iillitino b?arra do’nootu daddalaano waaga baattannota huwata mayira gaa’litu?
Eeggote magano dironke hursi! Mangisteno kuru kakkacha daddalaano Cancishaanchu Juntinni badde la’ukkinni woyyeessinanni doogo malto!
Bakkalcho Woxawaajje 6, 2013 M.D
