Egenno halaalu giddo afantanno. Halaalu egenno halchanno. Halaale hasi’rannohu egenno cibbi’ranno. Kaphu kaphoho. Ha’re ha’re reqecci yaasi digattanno. Afuunni kaphinanniri sae ba’anno;kayinnilla “Ronsoommo” yine kaphinanni kaphi buuxame leella geeshsha me’’e ilama ciiggishikka? Me’’e lubbo xoqolikka? Egenno nooe yine ronsoonnikki ogimmanni loosu giddora ea me’’e ilama duqulsitanni nooro hedeemmo woyte afalchu be’e yaannoe.
Kaphu rosu taje shiqisha iimira cubbu sinqe cibbitanno; baattote aana kayinni jawa manna shitanni no. Konne cubbo loosse dagate giddo balba’litannore reqecceessa kayinni techora leella hooggurono ciiggitanni noo ilamara xagichoho. Kaphu taje qorranni yini kiiro hembeelamannohu, hembeelsannohu, dagate giddo maaxamannohu,amma’nosi kulannohu,sirchunni fule gosate giddo maaxamanni daga hembeelsannohu kaphunni hembeelame hembeelsannoho.
Goxichu hiikke adhannosi? Egenno noosikkire woraqatunni calla leellishe dagate owaante aara maranno woyte tii’u dixamasikka? Eecci hooloe! Tii’’u hee’roommesiro adhino kaphu rosu taje!
Kaphu rosu taje amadde addi addi mootimmate loosi minnaranna hallanyoota uurrinshuwara gaamante damooza ittanni keeshshitinori diru dirunni “Kaphu rosu taje qorranni” yinanni woyte “cancisha mooraanote injiitanno” yinanninte gede mitte hembeelamme kalaqanteenna hakkonne barra sa’a hasidhanno. Insa kaphu tajenni dirunni diro loossanni sa’anno woyte jawa ilama reyitannotanna duqultannota huwata ilama gatisate. Kore reqeccisha kayinni qullaambete.
Sidaamu qoqqowira sai 2015 baajeettete dirinni assinoonni buuxonni 114 rosu tajubba kaphunnita ikkase buunxoonnita Qoqqowu Pabilik Serviisetenna Mannu Jiro Latishshi Biiro sooreessi kalaa Asaffi gurraachihu xawisinonketi qaangannite. Tayixena yinannita odoonkenni shiqinsheemmoha ikkirono; kuri kaphaancho taje annuwira maqaafo adhini? yinannitino huluullissannote.
Biirote sooreessi kalaa Asaffi Gurraachihu niro togoo yannara uurrinshankera xawisino garinni; qoqqowoho gumulamihu 2015M.D assinoonni buuxonni 88 rosu hattono 26 COC xaphoomunni 114 rosunna qajeelshu tajubba kaphunnita ikkitinotaati buunxoonnihu. Kuri aana adhinanni qaafo woxu hafanfarrenni calla ikkikkinni ilama shaate jaddonni ikka noose.
Rosu isilanchimma badhera goshooshatenni,rosate ajuuja noonsa qansootira hexxo mursiisatenni,halaalunni rose Digirenna dipilooma amaddino qansootira loosu kaayyo ruukkisatenni sae owaatamaano tultaambetenna gawajjote reqecceessitino kaphu rosu taje techo gobbate jifo ikkite suffino.
Kaphu rosu taje tii’a kalaqinonsakkiri, “Tii’’a kalaqinonsakkiri” yuummo! Sao! Kaaliiqi tii’a kalaqensa hee’reenna godowaho hirantinori mite mite kolleejuwa fa’nitinorinna ogeeyye rosinokki manchira Digire aa ganyete loosonsa assidhinori afanshu gede beekkanna dirra kiirantu.
Digire Suuqete beenkanni shaqaxi gede ikkitu. Bacu manni rosatenni roore hidhate dallaaloota wodhi. Dhagge ikkannoeri hakku kaphu rosu woraqatinni gaamaminohu huuccattote minira mare “Meexxooti, kaphitooti, soorritooti…” yaanni daga rosiisanna huwatate. Eecci;hooloe! Yitanno ama’ya!
Mite mite biirotenni borrote mini geeshsha kaphu rosu tajenni kuttuwantinori eelaanni kaphu taje abbitannore qorqorate ma afii noosiyya hige sammi yee la’’anno. “kissootie dikiseemmohena” ikkanno coy. Giwe kisihu fojosi fultanno daafira mimmito amadante bale e’annoyya. Mitootu waajjishiishshanni heedhanno. Mayi xaadie lawi’ne; barru baala “Awalle/barru hoshsho” malaatisie yaanni gadachanno ogeessi. Kuni ogeessi massagaanchisita fojo afino. Hattenne fojo kulanniwe diro wo’ma waajjishiishanni hee’ranno. Togoori hembeelamme hembeelsate,cancanamme cancishate. Konne assoote kayinni hige higannokki gede assate murci’ra hasiissanno.
Wodancha hasiissannori mootimmatenna dagate birra seerimale itasi calla ikkikkinni; kaphu tajenni hakime ikkinohu lubbo shaasi,kaphu rosu tajenni rosiisaancho ikkinohu ilama diqulse shaasinna kaphu oofate fajjo adhinohu qae keerunni iillishannoe yee kaameela giddino qansicha doogo gatisasi jaddono cubbono ikkinotaati.
Kaphu rosu tajenni Yooaancho ikkinohu halaale gorse,jaddaaleessa keeraancho assatenni ku’laato shiqishi’rinoha keeraancho qorichishanno. Tii’u dinosiyya! Rose dafurenna dafe Digire adhoommero halaalu leellannosinkanni. Kuni gobba hembeelsanno amaleetina kaphu taje buqqinse halaalaancho kaanso! Konnira kayinni mootimma calla ikkikkinni mittu mittinke yawonke fullo.
Konnira mite mite maateno beeqqaano ikkitanno. saadansa hirte kaphunni abbi’rino digirera birra baattannonna ji’litanno.
Mootimma qaafo adha hanaffinoti naandannite. Hananfoonni kaphu rosu taje buuxo gufisate wo’naaltannori handaaru handaarunkunni afantanno. Kaphu taje uyitanno kolleejubbanna loosiisidhu bissara buunxe anfi bikkini qaafo adhine dagate gawajjantu bikkini harafa mootimmate jawiidi dinyi looso ikko! Kaphu difooliishshi’ranno difooliishshiishanno. Jajjaranna amandannisina wodanchine harunsino!
Yaareed Geetaachew
Bakkalcho Onkoleessa 8 / 2016 M.D Hamuse
