Itophiyaho bacu dinyi loosi noose. Mitte sa’nikkinni wole dagganna “bagu aana bakakka” ikkanna kuneeti techora iillinoonni. Ikkollana hayyotenni sa’nanni keeshshinoonni. Xaano hayyo hasiissanno.
Sa’u lamala giddo Tigirayete qoqqowira seera agarsiisate loosira bobbaansoonni olanto ola uurrinseenna qoqqowu bee’o afi’re gati loosira alba higara ola uurrinse olanto fushshini. Tenne bee’o wolew tire Federaalete gashshooti qeelame fulino yine dudumbi. Dagate giddono huluullo galtu. HWHT Juntu gaamo dukkisaano maaxantinowiinni flute quchumaho hecheemmo kadduta dagate giddo huluullo kalaqantu.
IFDR xaphoomu MInistrchino dagate giddo huluullo kalaqantannokki gede abbaxxino garinni huwanyo kalaqino. Anera dhagge ikkitioe dawaro; dr. Abiy Ahimed 5ki Dagate Riqiwaano Amaale Mini 6ki diri 4ki baxxino gambooshshi aana dawarino dawarooti. “Lukkichu Dhibbira Booto Digorrineemmo; Dhibbu Aleenni Daafuranna Yanna Huna Dihasiissanno” yitanno dawarooti. Tennne yaatto dhaawanni; “Daafurrummo deerrinni guma afi’ra hoogankenni dhibbu aleenni daafurunna yanna huna gara ikkitinokkita huwatatenni olanto Tigirayeetenni fushshate looso loonsoommo”. Eenni Tigirayete qoqqowiraa 8 agani giddo baca olantote wolqa gooffino; 100 biliyoone birri qoqqowu dagaranna irkote goofino. Tini fulo olu uduuira fushshinoonnita lendikkiiiiiti. 100 biliyoone birri settu agani giddo mittu qoqqowira fula yaa kisaarahonna daafuroho. Kuni woxi Itophiyunnita diru bejete erote ero adhinoho. Kageeshshi fulo fushshinanni hee’neennanni Juntu duduwinni dogantino Tigirayete daga mangistete irko di naaddinno. Diino galattino. Isonninni Kaa’lote gide adhate borreessantanno wote maatete kiiro sasehoro,6 borreessiisse,sase irkote gide Juntaho itissanni diinaho hale ikkite keeshshitino. Xa kayinni manngiste wolu dinyi loosi nooe yite Juntu hasatto Hiddaasete hajojoo ledo heewisiinnsiro waa kayissannota di labbanno.
Mixonsa Hiddaasete kofatto gufisatenni gobbayidi gobbuwwanni adhamooshshe afidhe wirro Biilloonyaho 4 kiilo e”ate ikkinota gashshootu huwatinoha lawanno. Konniraati Jutu hajo Hiddaasetee ledo heewisiinsiro hakka mari di yinannite yine Olanto Tigirayete qoqqowinni fushshate qaafo adhinnihu. Xa Tgirayete daga mito Jireenyaho kaa’litinoonni yaatenni juntu dukkisaano barshe assitanni nooti taaga goshshootu olanto fultonke yite xiibbu daga gaabbote tugannoho.
Lukkichu dhibbira booto gorra daafuro ikkitinota huwatino gashshooti alba Hiddaasete kofattora qolasi ilame ille ba’annokki gede Abbayi kofo aana illensa tuggino bissa irraawisateetina dhuka shiimu richira guda di hasiissanno hedo anete. Yaano gashshootu adhino qaafo garaho yitanno hedo nooe.
Hiddaasete kofatto gumulantannokki gede jajjabba kalqete gobbuwa goxxukkinni galtanni afantanno. Mittu mittu mininna annu annu kiise ganganne hiddaasete fulo assinoonniti addaho. Hiddaasete wo’ma Itophiyu daga illensa fushshite agadhitino hajooti. Ikkollana Juntu deisiisanna gede’nituro ga’a woqasamannohu ayeti? Hiddaasete kofatto yinoonni yannanni gooffannokki gede buxanete kiisenni gamba assinoonni woxe hogoofi’re gudinohu HWHT kakkacha gaamo ikkitiota duucha ragaanni buuxinsoonni. Xaano dhuka baala Junta sharramate alba hingeenna Hiddaase gede’nituro ilamate ille huna ikkitinohura, lame lamala a’nantenni soossoorinonke gobbayidi diina saalfachiishate Mangiste adhitanni noo qaafo irkisa doorshu nookki doogoti.
Xa Tigirayete dagano baqqi yite Juntu bunshe huwata hasiissanno yannaati.
Bakkalcho Maaja 1/2013 M.D
