Itophiyu Lekkate kuwaase kilwae godo`laanote baattannoha aganu baatooshshu bikka ontaa kume ale ikka dinosi yine diru albaanni Itophiyu Lekkate kuwaase Federeeshine widoonni worroonni ittiso Onkeleessa 22/2013 M.dirinni kaayse ka`ano gede gumulote iillinoonni yiino. Itophiyu Pirimeer-Liigete sheere kaampaane sa’u barrubbara assitino xaphoomu songora tenne gumulo gumulinoha ikkanna, xaa geeshsha baatooshshu ittiso ka”a hasiissanna keeshshinoti gara ikkitinoikkita hattenne yannara xawinsoonni; aganu baatooshshi ittiso Pirimeerete Liige Lekkate kuwaase Federeeshiine hondaanni galanno yannara tungoonnita ikke, lowo gungumme kaayisinota kulino.
Baxxinohunni baatooshshu ittiso worri gedenanni kilabba wole widoonni worroonni wodho sa`e godo`laasine malaatisiisanni sa`ino; tennenni ka`anno gungummenni xa`mo shiqqanni keeshshitinoti xawoho. Baatooshshe ittinsi yannara gobbate kilawe baxxinohunni Pirimeerete Liigera beeqqaano ikkitinoti gobbate jironna lekkate kuwaase noo deerra la`nummoro baatooshshu sa”a di-hasiissannosi yine sa`noonni. Haammata kilawe baatooshshe assitannohu Mootimmate kiisenni ikkinota fultanno baajettetenni ikkinohura dagate jiro billaallisatenni gatisate yine assinoonnite.
Piriimeer Liige massagate Liigete Kaampaane uurritu kawa Lekkate kuwaase aana leeltanno soorro dagganni noota kulino. Baatooshshu ittisamano ka`anno gede assa duuchu manni aana adhamooshshe afi`rino. Ikkollana kaayinni, haamata kilawe mootimmate irkonni fultinoikki daafonna konne baatooshsheno baatate lowota qarrantanni noota anfanni hee`ne; tenne worroonnita damoozu ittisa kaaysa di-hasiissanno yite lowori Ispoortete maate gunguntanni nootano xawisino.
Liigete kaampaane Pireezidaante xibbuu roorrichi Feqaade Maammohu isi widoonni “Itophiyu Pirimeere Liige godo`laano baatooshshi aana ittiso wora seeri-weelote; miteekke hexxote gaamonni lophitino godo`laanora baantara dandiinanni; Federaalete Ispoortete komishiinenna Lekkate kuwaase Federeeshine kaayinni kilawensaha ikkinnina ninke gumulo di-ikkitino yiino.
Gumulote aana kilabba hedonsa wortino. Qiduusi Giyorgisinni kalaa Niwayi Beyyenehu “Kaajjinoha godo`laanote maabaru nooikki daafira ikkinninna baatooshshu ittisa seeri weelote; xa ninke widira xiibbe abbitu ikkinnina aleenni noo massagaano ikkanno yite fushshitinnori insaati; baatooshshu ittisama di-hasiissannosi; lawishshaho, Afiriku godo`laano abbineemmo yannara 50 kuminni di-dandiineemmo; yinoonni wodhonni aaleenni saayinse baante malaatisiinseemmo; Federeeshiinete sokkotenni egensiinseemmo; insano affinoikkiha labbe sammi yite sa”anno” yee coyi’rino.
Itophiyu Buni loosu harisaanchi kalaa Gezahinyi Wolde “Anfanni woy anfummoikkinni giwire donganni hee`noommo; mootummate seerano taaynsanni hee`noommo; ikka hasiissannosihu 50 kumi birri yinannihu kapho ikkinota dhukinke fajji garinni calla baanto; hexxotenna lophitanni noo gaamo aana illacha tuga noonke; Kalqete aana hasi`rino godo`laano baala afi`rino qajeelshaanchi dino. Konnira ninke qajeelaano konne halaale adha hasiissannonsa yiino.
Liigete Su`manna televizhiinete fincote qoosso hirroonni daafira, konne diro afi`noonni eo songote aana xawo assinoonni. E’no woxeno hiitto assine miillate beenkoonnirono xawinsoonni. Xibbuu roorrichi Feqaade Maammohu, woxu beehachi gara wole gobbuwa baxxinohunni Ingiliizetenni rosicho adhinoonnita xawise, eotenni 60 anga baalanti kilawe taalo beeqqitanno gede, 25 anga deerrinsanni hattono 15 anga Liigete Kaampaanera looso harisate hosanno gede assinoonnita huwachiishino. Womaashshu soorreeteno beenkoonni gara hala`ladunni xawissino.
Liigete Womaashshu Kifile sooreette Dukko Maastewaal xawishshi garinni, konni dirira su`mahonna fincote qoosso hironni afaminohu 4 miliyoone doolaare lame yanna baatooshshinni Kaampaanete eo assinoonni. Umiti 2 miiliyoone doolaare yannate soorronni 78 miiliyoone 486 kume (vaate lendeenna)hattono suffinoti lame miiliyoone doolaare yannate soorronni 84 miiliyone77 kume 4 xibbe (vaate lendeenna) eo assinoonnita xawissino. Xaphoomunni, 163 miiliyoone 256 kume vaate lendeenna eo assinoota anfoonni. Konni giddo fulotenni gatino woxi 141 miiliyoone 962 kume 434 birra 78 saante ledooti; Mootummate eo assinanni vaatettenni murrannihu qole 21 miilkiyoone 294 kume birra ikkanno. 2 miiliyoone 839 kume 248 birra qole Wiizi Holde (amandoonnita) murroonni.
Beehachoho hosannohu co’ichu birri (141 miiliyoone 962 kume 434 birri) aana 60% taalo, 25% deerrinsa kaiminni, loonse baantoonni. Konninni, Liigete Boowe kaaysinohu Faasili Kanamu 10 miiliyoone 346 kume, Itophiyu Bunu 10 miiliyoone 169 kume424, Qiduusi Giyorgisi 9 miiliyoone 991 kume 971, Hadiyyu Hosaanu 9 miiliyoone 814 kume 518, Sabbatu Kanamu 9 miiliyoone 637 kume 065, Hawaasi Kanami 9 miiliyoone 459 kume 612, Bahir Dare 9 miiliyoone 282 kume 159, Wolytu Dichu 9 miiliyoone 104 kume 706, birra afidhino. Sidaamu Bunu 8 miiliyoone 927 kume 253, Dire Daawu Quchumi 8 miiliyoone 749 kume 800, Wlqixe Quchumi 8 miiliyoone 572 kume 347, JImma Abba Jifaari 8 miiliyoone 394 kume, 893, Adaamu Quchumi 8 miiliyoone 217 kume 440 birra afidhinota qummi assinoonni.
Konni ledo amadaminohunni heewote fulo kilawete mitteenni 16 miiliyoone 761 kume 066 birra xeinsoonniha ikkanna baalante kilawera umo assine mitteenni 24 miiliyoone 188 kume 360 birra baantoonnita xawinsoonni. Batooshunni qoleno 1-3 geeshsha deerunni fultinorira Faasili Kanami, Itophiyu Buninna Qiduusi Giyorgisira calla deerrinsa garinni 1 miiliyoone 700 kume 500 birra baantanninsaha ikkanno. Daanno diro kaayinni kuni afanshi hee`rannokkita xawinsoonni.
Abrahaam Saamueel
Bakkalcho Onkoleessa 26/ 2013
