Yaareed Geetaachew
Daganna dagoomu barra ayirrisa hananfinkunni 16ki diri kiiramino. Barranso daga ayirrinsanni keeshshinoonniro kaaliiqi yoo aannona;aannino afamanno.
Anera konni ayirrinsanni barra yinanni wote dhagge ikkannoeri no. Daga awaawurre mimmito itantannonna huluullantanno gede assinanni “Daganna dagoomu barra” bocaasa 29ni ayirrinsanni wote xiwanni keeshshinoe. Ee! Xiwanni keeshshinoe halaaleeti. Barra,barra,barra! Hakka marona1 barra ikkikkinni dagatero daga, ayirrinso.
Meento mine mare kade gashshanno kaadirichi “Meentu barra/March 8?/ ayirrisannano la’noommo. TPLF daganna dagoomu qoosso kadenna fuge amade; daganna dagoomu barra ayirrisanni keeshshino; fugino kadino. Daganna dagoomu barra ayirrinsanni yaatenni jawa woxu fulo asse babbaxxitino daa”e qixxeesse dagano barru hoshshonni macca beeshshanni saino.
27 diri giddo dagatenna dagoomu mereero babbadamanna huluullo kalaqqe sa’ino Cancishaano gaamo techo kayissanno olira babbada uyitannonsa horo balaxxe huwattino;ikkpollana Itophiyu daga irraawissino. Konneno Cancishaanchu HWHT kalaqino canco babbadatenninna mimmito giwanshiishatenni qeelate assino hayyo toltusikkinni gattino.
HWHT mixo gede ikkoommero techo Itophiyu daga billaallite soorrote gashshoote giwatenni TPLF wirro biilloonyaho dagganno gede kaayyo fantannonkannki. Kayinnilla aliyye, Wodiidi,soojjaati galchimi HWHT babbade ganate wo’naalino wo’naalsha irraawissino mitto ikkatenni. Lawishshaho:- Aliyye oli hanafi yannara Sidaamu,Wolayitta,Amaaru Oromo Hadiyyu kambaatu mitto ikke gaadoho fulita “Olu Amaarunna Tigirayete daga callunniho; Amaaru baattonke horrara kayisino ola irkissinoonte “ yaatenni babbadate wo’naaltu. Di ikkinonsa! Xaano ikkoonkensa.
Hakkawaro suuqqino babbadooshshi techono loose hooginoha Itophiyu daga busullenna bilchaante irraawissino. Aliyye wodiidi mitto ikki; Xaaliyaanu aana mittimmatenni ka’ino cigile wirro tayixe daggu. Diinu saalfati;Itophiyu mitto ikki.
Tayixe ayirrinsanni daganna dagoomu barri halaalunnihonna mittimmanniho. Mittimma wirro dhaabbattino. Dimokiraase reqecci yite leeltino. Daganna dagoomu barra barru hoshsho beenkenna kubbinanni bare kalanqe calla ikkikkinni halaalunna dagate xa’monna ayimmansa buuxisatenniiti. Konne buuxisate lame lawishsha kayisa baxeemmo.
Umihu Sidaamu daga seeda dirrara Wodiido yinanni gimbooli giddo worreenna qoossose fugante keeshshitinoti umisenni umose gashshate kaayyo afidhu. 10ki qoqqowi safameenna Sidaamu umisi umosi gashshatenni giddosi hanqafino daganna dagoomii ledo mittimmatenni ,baxillunninna hanqafamaanchimmatenni 16 yannara ayirrinsanni ayyaana hawaasi quchumira Sidaamu wogate harira mittimmatenni ayirrinsoonni.
Wolu dhaggeeffachishannohu,soorrote gashshooti dagate xa’mo qarru soossoorino yannarano balaxisiisasiiti. Wodiidi galchimi Itophiyi 11ki qoqqowo ikke fula dagate sharrammanninna dagate qoossonna hasatto wonshate gashshootu kaajjille buuxisino. Gobba qarru aana heedhe qarra e’noommohu dagate dawaro qolateeti yitinoha labbe 11ki qoqqowo saffu. Konneeti daganna dagooma ayirrisa;togooti dagate hasatto ayirrisanna daga ayirrado ikkitinota buuxisa.
“Badooshshinke biinfillenkeeti; Biinfillinke mittimmankeeti” yitanno borro techo loossanno. Ee techo loossanno. Badooshshinke biifannohu Itophiya yinanni gobba heedhurooti. Biinfillenke buuxinseemmohu Mittimmanke giddooti. Biinfillinkeno leellino; mittimmanke biinfille ikkitino. Hatti yaatto tayixe loossino.
Ikkino/Nomore/ gaadi duuchare xawisinonke. Gobba giddo noo Itophiyu daga agurranna Awuropppahonna Ameerikaho afantanno Itophiyu daga mitto ikkite Ameerikaho Waajju gashshooti mini waalchira manni gobbaati yite waajjitukkinni Ameeriku Itophiyu aana iillishanni noo xiiwo tiyyidhe gibbinota xawissanni afantanno. Ameerikaho heedhanno Itophiyu qansootinna ilama itophiyunniri Ameeriku Itophiyu aana iillishanni afamanno xiiwo agura hoogiro sambata sambata Waajju gashshooti mini albaanni soodannonke yite uminsara woyyo e’ino.
HWHT billaallissino daganna dagoomu mittimma insaranni qolle kayinsoonni mittimmate Cigilenni wirro Qolloommo! Insatero babbaddinonke; ee babbaddinonke. Itophiyu kayinni mittimmatenni waaxame kaino. Gobbanke diinu daanno wote mittoo’ma haaro dikkinosete. Tayixe 16ki daganna dagoomu barra ayirrinseemmo wote halaalu baxilli leellino yanna ikkase hawa di hasiissanno.
“Badooshshinke biinfillenkeeti; Biinfillinke mittimmankeeti” ; ee mittimmankeeti! Bakkalcho Bocaasa 30 / 2014
