’’Latishshu Uurrinshuwa Irkisatenni Dagate latishshunna Miinju Lopho Buuxisiisa Xaano Massagaanotewiinni Agarrannite’’ Kalaa Geetahun Degguyye Sidaamu Latishshu Maamari Qara Loosu Harisaancho

Qiddist Gezaheny

Gobbate deerrinni babbaxxitino qooxe essubbara uurrinsanniti Latishshu uurrinshuwa qarunni qooxeessu daga latishshunninna miinjunni irkisate illacha amaddinore ikkansa ammannanni. Konninnino addi addi raginni afidhanno e’’onni dagansa owaattanni uurritino qeecha fultanna huwantanni.

Babbaxxitino qoqqowubbara qooxeessinsa daga owaattara hende uurrinsoonni latishshu uurrinshuwa mereerinni Sidaamu Latishshu maamari mittonna baalante uurrinshuwanni balaxaancho ikkirono; maamaru aanno owaantennino ikko giddoydinna gobbaydi dhukinni wole qooxeessubba latishshu maamarra gede hasi’nanni geeshshi xeertinye alba hige qaafinokkita kullanni. Konni kaiminni maamaru uurri yannanni hanafe xaa geeshsha noo harinsho,mitiimmubbanna xaa yannara assinanni hee’noonni soorrote millimmo xawisankera maamarunniha qara loosu harisaancho kalaa Geetahuni Degguyyeha tenne lamala Bakkalcho Gaazeexi wosincho assine shiqinshoommona dancha niwaawe.

BAKKALCHO:- Sidaamu latishshu maamara mamaro uurrinsi? uurrinsoonnihu qaru illachina maati?

Kalaa Geetahun:- Sidaamu latishshu maamara uurrinsoonnihu 1985 M.Dirinniiti. Hatte yannara Sidaamu kaa’looshshu uurrinsha yine uurrinsoonni. Yannate Sidaamu Zoone deerrinni Ontu manni riqiwame looso hanafisiinsoonniha ikkanna; kuri Ontunku mannooti boordetenna loosu harisaano gede ikkite massaggino. Gedenso 1988 M.Dni Wodiidi qoqqowi farcote biironni fajjo afi’re Sidaamu latishshu maamara yaamame looso garunni hanafino. Hakkuyira albaanni kayinni hatte yannara zoonete deerrinni riqiwantinori Ontunku mannooti daga gamba assite kakkaysatenni, tantano taashshatenni, maamaru hundaanni afantanno uurrinshuwa injeessatenni loossanni keeshshite 1988 M.Dni looso hanaffino. 2001 M.D hanafe kayinni haaro tantannoonni federaalete uminsa fajjonni owaattanno maamarra ejense yinanni uurrinshanni Federaaletenni fajjo afi’re loosanni keeshshino.

Konne maamara Honse qara illacha amande uurrinsoonni. Umihu Sidaamu daga miinjunna dagoomittete qarra xiinxallatenni daga kakkayinse safote latishshi aana noo qarra tirate loosate. Layinkihunni fullahaano batidhanno gede egennote dhuka lossate. Sayikkihunni dagate giddo nooha dagoomittete laooshshe lawishshaho; busha gawajjanno rosicho gargarate looso loosate. Woleno Sidaami giddo noo jiro babbaxxino garinni gamba assatenni irkisate loosoti. Shoolkihu qarunni illachinshe loonsanni hee’noommohu Sidaamu afoonna bude balchooma xawisannonna irkisanno looso loosate.

Gashshootu tenne gumulsitanno uurrinshuwa lallawunni uurrisinori noo daafira insa loossanno looso irkisate. Ontihunni baxxino garinni meyaate aana loonsanni loosooti. Meyaate dhuka rosunni, egennotenninna miinjunni lossa mittu illachi gede assine worroonni;Korkaatuno Sidaami giddo budu ledo amadaminohunni meyaate aana noo laooshshe taashshate dagate giddo noonsa beeqqo lossate.

Woluno sufo noo e’’o abbitanno uurrinshuwa qoqqowu giddono ikko qoqqowu gobbaanni uurrinse tenne uurrinshuwanni afi’nanni e’’onni latishsha irkisate. Konni gobbaanni Pirojektubba borreessatenni Itophiyu gobbaannino ikko giddoonni heedhe dagate latishshi aana loossanno uurrinshuwara Pirojekte borreessatenni noo jiro gamba assate. Honsikkihu miilla batisatenni annimma kalaqate. Latishshu maamarira anna ikkite ba’uro xa’mitannore, gadachonsa fultannorenna harunsitannore, noo jirono irkissanno miilla kiiro gotti assine annimma kalaqa illacha tunge loosate amandoonnireeti.

BAKKALCHO:- Konni daafira Uurrinshu amandoonni illachi garinni la’nanni woyte uurri yannanni kayse xaa geeshsha noo yannanni hasi’nanni geeshshi xeertinye harino yaa dandiinanni?; miteekke harinokkiha ikkiro korkaatu maati?

Kalaa Geetahun:- Sidaamu latishshu maamari 1985 M.Dni uurri yannara wole qooxeessubbara ( Oromiyu, Tigrayete, Amaaru…) latishshu maamarra di uurritino. Sidaamunnihu umiho yaate. Umiha ikkollana uurrino mixo garunni gumulsate aana jawa foonqe no. Qaafa hasiissanno garinni diqaafino, dilophino. Tennera batinye gobbaydi giddoydinna korkaatta heedhanno. Gobbaydi korkaatta yineemmo woyte latishshu maamari albi mootimmate massagaano maamaru hasiishshi iima noo laooshshi ajanna murci’raanchimmate anjeeti. Woleno poletiku karsamaati. Togo yineemmo woyte maamaru umisinni mixo amade loosannore ittisatenni hajajo uyitanno wolquwa anga wortanna keeshshino. Uurrinshate massagaano poletiku laooshshinni gaammanni;gaamantino massagaanono soorrate assooti leellanno. Konninni kainohunni tini uurrinsha dagate giddo adhamooshshe hoogganno gede, daga umi’yate yite annimma kalaqqannokki gede assate looso loonsoonniti gobbaydi mitiimmubbaati.

Giddoydi mitiimmaati yineemmori mannu wolqa ikkadimma, loosu harinshonni, giddoyidi wodhubba hee’ra hooganna noorino yannaasincho ikka hooga ,loonsoonni looso dagate tuqu xaadooshshe horonsi’ne xawisa hooga,jiro amadde dagganno pirojektuwa amadooshshi laanfenna amadooshshu hoonge, noo jiro garunni horonsi’ra hoogate gobbaanni gobbate deerrinninna qoqqowu wodho garinni seeru gadacho fula hooga, guficho ikkite keeshshitino.

BAKKALCHO:- Konni albaanni guficho ikkitinore giddoyidinna gobbayidi qarra xawisittonke eega,soorrote kawa qoqqowo ikkine loonsoonni loossanna adhinoonni qaafo?

Kalaa Geetahun:- Gobbayidi xiiwo Qoqowo ikkinumo kawa ajjayi ajjayi dagino. Maamaru umosi dandee uurranno gede assate Mootimmate ledo halamme loosate ninke widoonni qixxaamboommoha calla ikkikkini xiiwe ha’rate duucha hinge wo’nalanni hee’noomo. Soorrote gashshootino Jireenyu hornyinni dagate loonsanni latishsha baxxino

 garini irkissanno daafira alba noote gedeetano ikko wole xiiwo Maamarinke iima iillitanno yee dihedeemo.

Gidoyidi qarubba kayinni sa’u mittu diri giddo balaxxannota mixi’ne tirate wo’nnaallomo. Gidoyidi qarrubba tira gadadonke ikkitinohu latishsha loosate uurinshate akati hee’ra hasiisanno daafirati.

Tenerano, baino uurinshate fajjo haroonsa, Odiite 3 dirita assa, kuusantino gashshootu giwire baata, loosasinete dhuka kajisha, biddissubba qixxeessanna noore haaronsa 5 diri seeda yana mixo loosa,Mamaru hundaanni galtanno mereershubba uullate pilaane haruunsanna haaro adha, loosu darga bikkanno deerrinni haaronsa, jiro kiirsiisanna bilaalinowinni gamba assa, loonsanni looso midiyubbate leelishanna dagate laooshe taasha,Eo lossate gashshootu ledo halamateni loosa,Latishshu uurinshubba haaronsine wiro tantanate xinxallo loose gashooteho kaimu sanade eessa,Rosu, afuu, budunna dhaggete iima illachinshe irko hasidhanno qansootira irko assa,Latishshu Maamara qolle tantanate kaimu sanadena loosu imma hosiisate itiichatenna gumulshu sanade qixeesse gashooteho eessa labbannori soorrote kawa loonsoommo loossaatinna laansanni afammeemmoreeti.

 BAKKALCHO:- Maamarunniti qara e’’ote bue maati?

Kalaa Geetahun:- Qara qara e’’ooti yinanniti umiti giddoydi bu’’eeti. Giddoydi bueeti yineemmo woyte maamaru hundaanni galtannori lame uurrinshuwa no. Yirgaalamete iibballichonna Gudumaalu paarke gangalatu uurrinshubbaati. Kuri gobbaanni miillatenni afi’nanni e’’ooti.

Latishshu maamari Batinye miilla nookkekki daafira tini buicho yarte seeda yanna keeshshitinote.

Sayikkiti pirojektuwa borreessine abbinanni e’’ooti. Dagate hasatto aana illachishshino piroppozaale qixxeessatenna borro borreessatenni afi’neemmo e’’ooti. Muli yanna kawa loosu aana hossino pirojekte nookkiha ikkirono; Ontu diri albaanni loonsanni keeshshinoonni pirojekte noota buuxa dandiinoommo. Xaa yannara gobbatenna kalqete noo keeru akatinna Koroonu fayya iillishshino miinju xiiwonni womaashshu dhuki anjenni qixxeessinoommo pirojektubba dinonke.

Xa kayinni mitte wo’naalshu pirojekte kaimaho loonse gummaame ikkituro halashshine loosate hendeemmo pirojekte wodiidi kooriyu mangiste irkonni loonsanniti “Mini hydro Power Production/MHP/’’ yinanni pirojekte noonke. Booni woradira Muraago yinanni wayi iima loonsanni hee’noommote. Konnirano Lee /6/Miliyoone birra hendanni uduunne irko assitankera “K water inna RIO Energy” sumiimme malaatinse loosu giddora e’noommo.

Tenne pirojekte hasiisanno uduunni wo’munkunni hattono qajeelsha uyitannanke jeefisate sumuu yinoommo garinni kaa’litannanke loonsanni hee’noommo pirojekteeti. Konni gobbaanni borreessine eessinoommoti Sase Pirojekte no . Hattono mite mite giddoydi millimmo hananfoommoti heedhanno. Lawishshaho; haaru dirira Baazaarenna reqecco qixxeessinoommo. Hattennenni 1.5 Miliyoone birra afi’noommoha ikkanna rosu mine minate rosu biiro ledo hasaambe millimmote aana hee’noommo.

Konni gobbaanni qoqqowu giddo amaalete mininni afi’noommo fajjo garinni Federaaletenna qoqqowu baandeera ninke uurrinsha widoonni attammanniiti loonseemmo; hakkiinnino afi’neemmo e’’o heedhanno. Hakkuy gobbaanni gobbate wodho fajjitannonke daafira wole eote bue kalaqate mixo amande loonsanni hee’noommo. Xaa geeshsha noonke e’’o tenne labbanno

BAKKALCHO:- Latishshu maamari hundaanni galtannori Yirgaalamete iibballichonna Gudumaalu gangalatu base yannaasincho assine haaroonsi’ne turizimete iillonni afi’nanni e’’ono lossate konni alba maa loonsoonni?; tenne widoonni albillitte noo’ne mixo maati?

Kalaa Geetahun:- Tenne xa’mo dawara’yara albaanni qoqqowo ikkine tantanammi kawa baxxinohunni sai Mittu diri giddo maa loonse sa’ni?; hiittoo woyyaambe Assini? yitannota xawise sa’’eemmo. Aleenni xawisummore giddoydinna gobbaydi mitiimmubbaati yee kayisummore tirrummoro qarru tidhamanno yitanno ammana noonke daafira hakkonne qarra tirateeti wo’naalloommohu. Baxxinohunni gobbaydi qarra poletiku xiiwo yineemmore wolu garinni qoqqowo safi’nummo kawa Sidaami gashshooti gobbaanni noo poletiku hasatto noonsa wolquwa Sidaami gashshaano widoonni ninke uurrinsha aana xiiwo kalaqqanni keeshshitino.

Miinjunna dagoomittetenni luphi yitinoti Sidaami daga kalaqanturo wole poletiku xiiwo kalaqqannonke yitanno yaaddonni xiibbanninna gufissanni keeshshitino. Tini albinni hananfe la’nanni dangoommo xiiwo xawisantannohuno e’’o afi’nanni buicho hala’litannokki gede, daga annimmatenni amaddannokki gede, dagate giddo huluullo kalaqatenni daga babbadantanno gede assatenni, daga xa’mitannokki gedenna miila ikkitannokki gede assatenni,maamara lainohunni sodhino mashalaqqe fincatenni uurrinshu lophannokki gede assate loonsanni loosooti. Ledote e’’o afi’rate assinanni wo’naalsha gufisate ikkito ko garinni xawisantanno.

Konni gobbaanni kalqoomu danchumma loossanno uurrinshuwa dagganno woyte hasaawinse abbinannikki gede hoolatenni hasattonsa wolewa qoltanno gede assa, konni alba Sidaamu Latishshu Pirograame (SDP) yine hananfoonni qixxaawonni kaa’laano agurte badhera higganno gede massagaanote hedo soorrine kaa’litannokki gede assa, dagganno kaayyo wole wole qoqqowubba hadhanno gede assa; tini baala gobbaydi poletiku xiiwooti. Daga annimmatenni xa’mitannokki gede, Massaggara worranni massagaanono uurrinshu daafira dudumbanna macciishshitanno coyinni kainohunni murcidhe massagate mitii’mitanno gede assa wole gobbaydi xiiwooti yitanno hedo noo’’e.

Qoqqowo ikkinihu gedensaanni mootimmate gede lallawa fushshine, haaru garinni tantanne tenne kaayyo horonsi’ne massagaanote ledo qinaawatenni loonsanni hee’noommo. Xaa yannara alba kalaqantino foonqe taashshate wo’naallanni hee’noommoha ikkirono; albi macciishshamme noo daafira xaano massagaanonniwa illacha tunge latishshu hajo balaxisiinse loosate aana qarru leellanno. Maamara irkisa hasiissanno deerrinni irkinsanni di hee’noonni.

Layinkiti giddoydi tantanooti. Qoqqowo ikkini gedensaanni giddoydi tantano taashsha umi looso ikkitanno. Ninke kawa dangummo yannara uurrinshate miilimmate yanna sa’eenna Fajjo nookki uurrinshaati adhinoommohu. Konni gobbaanni Sase diro Odiite diassinoonni; mixotenni loonsannirichi dino, rippoortete yinanniri dino; manna gashshinanni hajubba, e’’o gamba assinannitinna fulo fushshinanni hajubba, uduunnu jiro gashshinanni hajubba, kuusamino baantoonnikki giwiri korkaatinni mootimmate ledo co’imma dino, xaphooma kurinna wolootuno xawinsoonnikki giddoydi loosu hayyo aana batinyu qarri noonkanni. Sasente uurrinshuwara tenne baala xawisummotanna xawisoommokkita mitte mittenta hajo akatinsa garinni hasaambe haaroonsatenna taashshate wo’naalloommo. Aanteteno dagate giddo nooha so’rino la’’ooshshe soorratenna maamaru hee’rasi buuxisate addi addi looso loonsanni hee’noommo. Lawishshaho; dagomittete qoola fanne mashalaqqe aatenni, miidiyubba horonsi’nanni maamaru loosanni noorenna noo deerra dagate egensiisatenni dagate giddo kalaqantino huluullo coisate looso loonsanni dangoommo.

Lamente uurrinshuwa giddo Gudumaaleho ‘’Gudumale Eco-Turizim Project’’ yinannita Lamalu diri albaanni Woganna Turizimete biiro biddishshunni noo yannara Hawaasi Yuniversite ledo halamatenni Dizayne loossinonkanni. Tini pirojekte Sase fooliishshonni gooffanno gede hendoonniha ikkanna umi fooliishsho xaa geeshsha digooffino. Mittu dirinni gooffanno yinoonni pirojekte Onte diro kiirsiissino. Tenne pirojekte jeefisate hexxo ajjanni dagginohura Dizayne haaroonsate looso loonsanni hee’noonni. Pirojekte gumulsitannore Hawaasi Yuniversitenni, Woganna Turizimete biironninna ogeeyyetenni filantinore Pirojektete gaamo uurrinseenna loossanni afantanno. konnira qoteho umi doyicho looso uminkenni loosiisa hananfoommo; dagganno lamalara gooffanno yine hendeemmo Pirojekteeti.

Albillicho e’’onkeno lossatenni sa’e dagate owaante uytannota jawa boohaarshu base ikkitanno gede hendanni hee’noommo. Konni alba Gudumaalenna Taaboori ilaala mitteenni waanxe ‘’The great Hawassa Eco-Turizm Project’’ yinanni pirojekte loonse gobbate deerrinni xaphoomu ministrchi amidino Pirojektubba giddonni shoolkita assine loonseemmo yine kaimu hedo Qoqqowu pirezidaantichira shiqinshe tumo hoongoommo hajooti. Ninke widoonni kayinni Gudumaale latisate looso kawaanni hananfoommo yaate. Albillitte mixonke Taabooritanna Gudumaalu Pirojekte mitteenni waanxe daga kakkayinse gobbate deerrinni luphi yitino Pirojekte loosate mixo noonke. Xa kayinni noo injoo bikkinni looso hananfoommota xawisate hasi’reemmo.

Yirgaalamete iibballicho Dizayne haaroonsate loosino Gudumaalu pirojekte gumulsitanno gaamonni loosamannoha ikkanno. Konninnino umihunni giddoydi doogo gatamarshanna amadantino giddoyido injeessate loossa gumullanni. Konnirano millimmote aana hee’noommo.

BAKKALCHO:-Maamaru hundaanni galtanno uurrinshuwa giddo xaa geeshsha mageeshshi qansootira loosu kaayyo kalaqantino?

Kalaa Geetahun:- Yirgaalamete iibballicho giddoonni 27 manni uurrinshunni qaxarame loosanni afamanno. Gudumaalehono 24 manni uurrinshunni loosu aana afamanno. Konni gobbaanni xa assinanni hee’noommo millimillonni Yirgaalamete loonsanni hee’noonni Pirojektenni 18 mannira yannate geeshshi loosu kaayyo kalaqantino. Gudumaaleho hananfoonni Pirojektenni 33 manni yannate geeshshi loosu kaayyo kalaqantinonsareeti. Woluno xa hananfoonni Pirojekte harunsite 52 qooxeessu wedelli gaamotenni loosate tantanante borreessantinoreeti. Kuri wedelli umi fooliishshonni paarkingetenna daanno manna haa’re giddoonni daa’’atisiisate tantanantinoreeti; 13 seenni Sha’’enna Buna shiqishate tantanaminoreeti. Layinki fooliishsho hanaffanno woytenna jeefantanno woyte batinyu wedellira loosu kaayyo kalaqqanno pirojekteeti. Kuri gobbaanni garbu aana yowolote looso loossannori 16 wedelli no; Xaphoomunni Gudumaalu boohaarshi hundaanni Mittu Xibbi ale ikkino mannira loosu kaayyo kalaqantino.

BAKKALCHO:- Maamaru xaa geeshsha qooxeessu dagara rosunni, fayyimmatennino ikko addi addi dagoomittete handaarranni uynoti baxxitino owaante heedhuro; uynoha ikkiro hiikko qooxeessira mayi handaarinni?

Kalaa Geetahun:- Maamaru dayino harinsho giddo xawinsoonnikkiti batinye loossa heedhanno; Baxxinohunni Lamalunna Settu diri albaanni yaate. Tenne yanna gedensaanniiti addi addi dani foonqe kalaqantinohu. Hakkuyi albaanni rosu minnanna fayyimmate keella minnoonni, Shoolu woradi giddo anganni waa qansoonni; kunino xaa geeshsha owaante aanni afamanno. Konni gobbaanni babbaxxino handaari aana harancho yanna qajeelsha, Sasu woradira caabbicho shiqishate, doogo fanate looso loonsoonni. Rosu aana loonsoonni loossa mereerinni qarunni Hayyoole pirojekte xintate loosooti. 12 diro kiirsiissinoti Hayyoole pirojekte xintantinohu Sidaamu latishshu maamarinni ikkanna; Ontu diri albaanni hananfe Furra kolleeje ledo halamme Mitto Xibbe ikkitanno rosaano rosu kaayyo afidhanno gede assinoonni. Xaphoomunni maamaru lowore loosinoha ikkirono ha’ra hasiissannosi deerrinni albaage qaafino yee di-ammaneemmo.

Mittu diri kawa wo’ma haaroonsa assinummo gedensaanni 34 PHD rossanno rosaanonna 38 Layinki Digre rossanno rosaanora womaashshu irko assinoommo. Konni gobbaaanni Baazaare loonse afi’noommo woxinni Shaafaamu Woradira Jawiidinna Layinki dirimi rosu mine halamme minate safote kincho tungoommo. Babbaxxitino jawiidi rosu uurrinshuwara rossannore 30 ikkitanno rosaano rosiinsanni hee’noommo. Ledoteno 350 birra baatte fayyimmate inshuraanse hidha dandiitannokki 2000 maatera inshuraanse/Fayyimmate wowe/ hirroommo; qoqqowu fayyimmate biiro ledo halamme tenne hajo aana loonsanni hee’noonniri batinyuri no. Baxxinohunni xaa yannara Sidaamu afii, dhaggetenna budu aana illachinshe loonsanni hee’noommo. Noonke ogeeyyera Hawaasi Yuniversite ledo halamme dandoonsa lossidhanno qajeelsha uynanni hee’noommo.

BAKKALCHO:- Itophiyu xa noo akati gobbate albillitte miinjunna latishshu harinsho aana mitiimma kalaqanno yine hendannina; olu gedensaanni latishshunninna miinjunni jawaattino Itophiya kalaqate mootimmatewiinnino ikko latishshu uurrinshuwanni maa agarranni?

Kalaa Geetahun:- Latishshano ikko huno loonsannihu gobba heedhurooti. Mootimmate yinanni amanyooti hee’ra hasiissanno. Konni daafira gobbate hajo balaxo uynannite. Dagate xiiwonni daggino Sasu diri soorrote yanna giddo anfe egenninoonnikki soorro daggino. Tenne gibbinori uminsa horora galtino gaamo gobba diigate Fantino horronni gobba gatisate gobba sharrantanni afantanno. Qachu gobbuwa ledo hananfoonnihu qooxeessu xaadooshshi Soojjaati Afrika amadate hasattonna millimmo wole yaaddo ikkitinonsa. Hattono Hiddaasete kofatto ledo amadaminohunni badheenni heedhe qassanni keeshshitinori konni oli albaanni daggino. Olu Itophiyu mootimmanna wolootu lophitino gobbuwa mereero harinsanni hee’nooonniho yee adheemmo. Konni daafira mitte gobbate hajo la’annose latishshu uurrinsha gede hedotennino ikko hasiisannorinni mootimmate qotira uurrine gobbate mittimma agarsiissa agarantannonke.

Layinkihunni duucha woyte keere hasidhannokki bissa heedheenna wole ragaanni nooti keere hasidhanno daga keere afi’ra didandiitanno. Konni daafira qansootu gobba gatisate assitanni noo sharrora qoteho gobba qeelletenni gumula dandiitanno gede hasaawu doorsha kalanqeenna keerunni jeefinsoommero umi’yanna uurrinshate garinni noo’’e hasatto xawisate hasi’reemmo. Korkaatuno latishshu keeru nookkiha hee’rannokki daafiraati. Keeru kalaqamiro aaantete mixonke gawajjantino daganke latishshunninna miinjunni irkisate mootimmate ledo ikkine latishshu aana illachinshe loosate.

BAKKALCHO:- Wole qooxeessubbara noo latishshu maamarra gede Sidaamu latishshu maamari dhuka lossatenna agaramannore garunni gumula dandaanno gede assate dagoomunniwiinni agarranniri maati? amadisiisse saysatto sokka heedhuro?

Kalaa Geetahun:- Latishshu maamari baalante dagaho. Konni daafira baalunkuwiinni agarranniri duuchuri hee’ranno. Umihunni gashshaano latishshu maamari wole dagawa mageeshsha qeechasi fulanni nooro affanno yee hedeemmo. Harinshotennino ikkiro hakko deerra iillanno gede techonni hananfe maamara hasiisanno baalinni irkisa hasiissanno. Gashshootu daga kakkaysate ha’nanni doogo injeessatenni halamankera hasi’neemmo. Dagate giddo maamaru daafira noo laooshshe eeli geeshsha soorrine daga annoonsate looso irkisankera hasiisanno. Konni gobbaanni afi’nanni kaayyo heedhuro balaxxe gashshootunniwa dagganno daafira insano ninkewa qolte soyatenni irkisa dandiitanno daafira ko garinni ledonke ikkitanno gede qaagiissate hasi’reemmo.

Dagano giddonsa noo dhuka uminsa uurrinshara fulo assite irkissanno gede , miila ikkatenninna harunsatenni hale ikkitanno gede sokka sayseemmo. Konne maamara uminsaha assite la’anno gede huwachishate hasi’reemmo. Ninkeno dagate hasatto xiinxalline bande hakko garinni loosate qixxaamboommore ikkanke xawisate hasi’reemmo.

BAKKALCHO:- Yannakki uyte oottonke hala’ladu xawishshira wodaninni galanteemmo.

Kalaa Geetahun:- Anino galateemmo.

Bakkalcho  Bocaasa 16 / 2014

Recommended For You