Wosinchu mininkera daanno woyte lekka hayishshine injaanno baycho qixxeessine konne fooliishi`ri yaanna garunni wosinsi’ne geegiissa afantinotenna egennantinote. Baxxinohunni Itophiyu baadiyyete olluubbara heedhanno daga togoonni assine wosincho ayirrinse, boorrasannokki gede hasiissannosire baala shiqisha duucha yannara budenkeetinna balchoomankeeti.
Mitu togoo hajo amma`note ledo calla amadisiisanno. Ikkollana, budu amma`no nookkiha, ama`no budu nookkiha kalaqantara di-dandiitanno. Ammanne mitto coyee ganyine loonsummoro budenke ikkanno. Baalisi mittoho; karsammoommo. Qullaawu maxaafira Kiristoosi tenne uullara hee`re milli yaanni rosaanosira isi insa baxannota co`o asse xawisansara hasi`re lekkansa heeshshi yee hayishshatenni insano wole manna hatto assite ayirrisse heeshshi yite baxillensa woleho leellishshanno gede rosiisinonsa. Togoo looso mine minenko manninke wosinchu daanno woyte goxannowa karre foolishi`rara albaanni lekka hayishshe goxisanno. Lekka hayishsha bude ikke sufe no; baadiyyete olluubbara. Togoori wosincho hiitto assine adhineemmoro leellishannoho; dancha budenkeeti. Baxxinohunni jajjabu manni lekka hayishsha jawa kaayyooti; maasso afi`nanni; “Lophi; lowoha ikki; baa baycho iilli” yee jajjabbu maasi`ranno.
Addi addi amma`note uurrinsha harunsaano lekka hayishshate looso xawoho loossanno. Baxxinohunni Ortodokisete ammanaano Yesuusi kirstoosi sutamino qaagooshshira Hamusete barra qeesootunna rosiisaano harunsaanonsara noonsa baxille leellishate heeshshi yite lekka hayishshatenni Yesuusi Kiristoosi sokka gumultanno. Yesuusi Kirstoosi Kaaliiqa ikke hee`re rosaanosi lekka heeshshi yee hayishshinota Qullaawu maxaafi Yohaannisi Wongeele 13:4-5 geeshsha borreessinoonni. Kaaliiqi heeshshi yee lekka hayishsha yaa danchumma rosiisino ikkinninna ayirrinyesi di-hooltanno.
Haammatu manninna ooso jajjabbu manni lekka heeshshi yite hayishshitannohu Qullaawu maxaafira Kiristoosi assino danchumma loosate ikkinota buuxate dandiinanni. Heeshshi yite hajajante lekka hayshsha qullaawu maxaafi saysino sokkanni ledote wole tirono no. Kunino, heeshshi yine lekka hayishsha atootehonna jireenyaho ikkinannita buunxoonni.
Mininkera hashsha wosinchu dayi gedensaanni haammata yannara sagale shiqishate albaanni balanxe waa iibbinshe lekka hayishshinanni. Tini dagate mereero wosincho mageeshshi gesshsha ayirrinsanniro leellishannoho. Konnira duucha yannara baxillensa leellishate maa’nu qaaqqi hee`riro iibbino waa haa`re heeshshi yee lekka hayishshe maasso adhate hajajamanno. Mine ooso hoogguro minu anninna ama uminsa heeshshi yite wosinu lekka hayishshitanno. Sunqe hawalle keerunni dayitto yaanni intanni sagale haa`re shiqishanno. Konni gedensaanni baxillu lexxanni ha`ranno; maassono afi`ranno. Mimmito ayirrisate yaa togoonniiti.
Lekka hayishshate yannara ane giwannoho woy diina`yaati yaa dino; Koffi yoommohe yaa dino. Roorenkanni wosincho gatona yoohe yee wosinsi`ranno. Kuni budi annuwankenni ragi`noommoho. Gatona yoohe yaa hattono heeshshi yine lekka hayishshate amuraati bire biriqiqa noo annuwi rosiissanni abbitinoho. Konnira, mimmitu ledo togoonni ayirrisammanni.
Lekka hayishshate amuraati gosa, afamishshanna amma`no calla mereersine loonsanniha di-ikino. Mannu manna ikkasinni woy wisincho ikkasinni calla uynanni ayirrinyeeti. Ikkinohura, Itophiyu qansooti ayerano konne ayirrinye uytanno. Qaru coyi kayinni dayno wosinchi ninke amma`ne dayno daafira Kaaliiqinni atoote adhate wosinsi`rate.
“Hashshinoena gashshe”e yino wosincho garunni towaata hoongummoro atoote hoogeemmo; ooso`yaranna mini`ya maaterano dancha kaayyono di-xaaddannonsa; anino gallanniwa hooge qarrameemmo woyte shiqqi assannoehu di-hee`ranno” yee ammananno. Konne ikkinohura wosincho adhinanni amuraati yaano lekka hayishshatenni hananfe dayno wosinchi baalira dancha gede wosinsi`rate.
Lekka hayishshate wole akata la`nummoro geercho, ajanna akkala yinikkinni wosinchu gede ayirrinye uyne wosinsi`nanni garaati. Ammanate assinanni coyeeti. Ikkinohura, shooshanqenna baxillu deerra leellishate yine togoo amuraate assinanni. Heeshshi yine hajajamme soqqamate gedeerichi wodana kassi assano coyi dino.
Kuni budi albi annuwi loossanni keeshshitinoho. Keeru, atootu, mittimmate, kaa`lamatenna irkisamate bude dagate wodana kassi assate loosooti. Hashshu amadeenna gallanniwa hasi’ne mittu minira shiqqi yine gashshankera xa`mi’neenna di-gashsheemmo’ne di-yaanno. Galate fajjineenna minira e’ni gedensaanni qiidu ganannokki gede diphinanniricho hattono lekkate iibbino waa abbine hayishshine daafuru fulanno gede assinannihu konniraati.
Hanni xaano lekka hayishshinanni yannara assinanni amuraate la`no. Umi`ya hayshshi’reemmo yaa di-fajjinanni. Korkaatuno, konne budesi assi`re noo dagoomi assoote ikkino daafira shooshanqe leellishate ikkinota ammananno. Konnira, maassonna atootu adhara hasi`ranno daafira giwirono maayye yaa geeshsha gadadinse lekkasi hayishshinanni.
Lekka hayishshate amuraatira shiimaho, jawaho, ajaho akallaho yine di-bandanni. Co`o yino baxille leellinshanni loosooti.
Anenni roore wosinchu ayirradoho yinanni. Togoo amuraati mannu wodana kassi assanno. La”ate tashshi yaannohonna shooshanqe wo`mitinoho. Baxxinohunni, lekka hayishsha jajjabbu manninni ikkiro baxxitino tiro aanno. Kuni budi albi baxillenke leellinsheemmoho. Wirro qolle la`nummoro macciishamannonke hagiirri baxxinoho. Togoo budi ninkera agurranna woleho nafa ikkanno bude ikkinohura dagoomu baalisi seekke agarona yee sokka’ya konne jeefiseemmo. Keerunni!!
Abrahaam Saamueel
Bakkalcho Birra 4, 2014 M.D Hamuse