Kalaqamu jironni baraadhinoti Itophiyu turizimete handaarinni horoonsidhinokkihu cibbamino dhuki qaru ispoortete turizimeeti. Itophiyu baxxinohunnino atileetiikisetenni kalqete deerrinni gotti yee ka“anno su`mi hee`riserono ispoorte turizimete ledo xaadisate ragaanni konneeti yinanni looso diloossino. Tenne gaabbono haammatu wirro kayisanna la`nanni.
Muli dirra kawa konne soorrate illacha assinanni afammanni. Bareedu atileetichi Hayile Gebiresillaasehunni xintante lemoo dirra ale kiirsiissinoti bayiriidi dodansho Itophiyaho ispoote turizimete lede qineessatenni albisa ikkitinota kullanni. Tenne bayiriidi dodansho Itophiyunnita jawaachishshanno hanafo turizimete ministereno karsante muli dirra kawa babbaxxitino quchummara doogimaru aani dodanshote heewubba qixeessatenni mitteenni loossanni afantanno.
Diru albaanni muxxe atileetooti buicho ikkitino Beqqojjira doogimaru aani dodanshote heewo qixxeessatenni hananfoonnihu atileetiikise turizimete ledo xaadisate wo`naalshi konni dirinni iillosi shoole quchummara halashshatenni jawaachishshanno hanafo leellishino. “Liweqish Itophiya” yaanno adawarshinni sai ammajje aganira Hawaasi quchumira hananfoonniti doogimaru aani heewo muli barri giddo layinki iillose Jimmu quchumira assatenni harisantino. “Liweqish Itophiya” dodanshote heewo qixxeessitanno shoole quchummanni mitto ikkate dandiinohu Jimmu, dhaggete bayichubbasi, bununna haqqu laalchubba ledotenni dodanshote iillo ikkatenni ispoortete turizimenni horaameessa assannosi kaayyo afi`rinota bayiriidi dodansho Itophiyaho loosu harisaancho dukko Daagimaawiit Amaare coyidhino.
Lamente heewubba aana xibbuunni kiirranniri babbaxxitino gobbuwanni dagginori gobbaydi qansooti beeqqitino. Konninnino Itophiya egensiisate ragaanni heewubba jawa qeecha godo`litinota beeqqaano uytino hedonni huwata dandiinoonni. Togoo heewubba egensiisatenna ispoortete turizimenni horaameeyye ikkate kayinni kuri callu ikkado dikkitino. Aantete wolootta quchummarano halashsha hasiissanno.
Itophiyu daga maala`lissanno dhagge borreessiissino atileetiikise gobbate ispoortete turizimera jawa kaayyo noose. Turizimete ministere riqiwamaancho ikkinohu kalaa Geetinnet Gizaw; Itophiyu cibbaminohu turizimete dhuki heeriserono sa`u 60 dirrara dagoomittete turizime calla horoonsidhanni keeshshitinota qaagatenni handaara lossate konne soorra hasiissannota huwachishanno. Turizimete biizinese giddora e“ateno ispoorte jawa uduunne ikkitinota buuxise; “bayiriidi dodansho konni ragaanni balaxxe baqqi yitino” yiino. Turizimete ministereno konne horoonsirate lallawunni uyinoonni biilloonyi noohura bayiriidi dodansho Itophiyaho ledo loossanni afantanno yiino.
Itophiyaho haaro gede hanafantanni noo innisheetivubba giddonni mitte ispoortete turizime ikkitanna; konni ragaanni sa`u dirrara bayiriidi dodansho Itophiyaho baraassanni noo qeechi luphiimaho. Itophiyu bacu dani donanna kalaqamu elto baraadhino gobba ikkasenni eltuwase latisse turizimete eose lossate hananfoonni millimillo jawaachishshannote. Ikkollana ispoortete turizime ragaanni kayinni bacu coyi gatanno. Ispoortete turizime gobbate lophoranna su`maho noose qeecha kaajjishate mootimmatenna hallanyu handaari qinaawatenni loosa hasiissanno.
Abbebech Maatewoos
Bakkalcho Dotteessa 2, 2017 M.D
