Tittiro
Gobbate garinni onte miinju taqqa yine amandoonni hajubba mereerinni turizime mittete. Baxxinohunni muli dirra kawa handaara qara miinju buicho assate illachinshe loonsanni hee’noonniti addaho. Tenne mixo guma gansiisateno haaruudde daa’’attote iillo base ijaaratenna alba nooreno haaroonsate looso kaajjinshe loonsanni hee’noonni.
Konninnino addi addi gobbate qarqartora daa’’attote base ijaarre owaantete fano assinoonni; wolootano ijaarranni afammanni. Baxxinohunni IFDR xaphoomu ministirchi Abiy Ahimedihu (Dr) massagooshshinni gumulantanni noori ‘Hurbaate gobbate’ pirojektuwa biso ikkitinorinna wolootuno jajjabba daa’’attote base handaaru lophora luphiima qeecha fultanni afantanno. Anteteno hexxo tungoonnireeti.
Ledoteno muli yannanni hananfe baalante gobbate qarqartora gumullanni hee’noonnihu koriderete latishshino handaaru lophora umisi kaa’lo assannota ammannanni. Addis Ababa lendanna mite mite qoqqowu quchummano tennera xawishsha assine adhinannire ikkitanna; daa’’attote base ikkitino qoqqowu quchumma mereerinni Hawaasi quchumi mittoho.
Hawaasi quchumi woga, turizimenna Ispoortete biddishshi sooreette dukko Meqdes Hurrisoti quchumaho xaa yannara noota turizimete millimillo xawissanni; xaa yannara quchumaho nooti turizimete millimmo lowo geeshsha naandannite; babbaxxino raginni daa’’ataanote lolanke noota kulte, ispoortete turizime, xaginaatu (medical) turizime, togo yaa maccarinna jajjabbu fayyimmate uurrinshuwa nooha ikkasinni xagisi’raano babbaxxitino qoqqowubbanni quchuma e’anno. Yannaasinchu xaginaati gobbaanni kalaqamu xaginaate (iibballicho W/G, Yirgaalamete, Burqito) horonsi’rate quchuma e’anno daga fooliishshonsa Hawaasi quchuma assidhanno daafira quchuma daa’’atate kaayyo afidhanno.
Woluno lamalate jeefonni daa’’attotenna boohaarshaho quchuma e’anno daganna addi addi gambooshshuwa korinni quchuma daa’’attanno daga kiiro wole yannanni aleenni lexxitanni daggino akati noota coyidhinoti biddishshu sooreette; quchumu turizimete injiinoha ikkasinni tennera dooramaanchoho yitinno.
Baxxinohunni keerunna ga’labbotenni dooramaancho ikkasi qummi assite; qooxeessaho noo keeri ammansiisannoha ikka daa’’attote lolanke lexxara jawa qeecha amaddannota huwachishshino.
Dukko Meqdesi xawishshi garinni; quchumaho baxxino garinni 2017 M.D kawa woyyaawino yinanni deerrinni turizimete lolanke noota haammata daa’’ataano haadhino yanna ikkase buuxissino. Addi addi amma’notenna dagate ayyaannano tennera luphiima qeecha amaddannota coyidhino.
Konni ledo amadisiisse quchumaho turizimete millimmo qiiddino yine addi addi raginni fincinanni duduwi soronniha ikkasi dukko Meqdesi buuxissino.
Sooreette amadisiisse sa’u lee aganna giddo 211 kumi ale ikkitannori gobba giddo daa’’ataanonna 30 kumi ali gobbayidi daa’’ataano quchuma e’inota xawisse; konninnino 267 miliyoone birra e’’o afi’noonnita xawissino. Tini e’’o wo’manta owaante leddukkinni daallasu owaantenni calla afi’noonni e’’o ikkase huwachishshino.
Hattono 265 kume ikkitannori haaruudde daa’’ataano quchuma daa’’attinota kayisse; amma’notenna dagoomittete ayyaanna ikkitubba luphi yino deerrinni quchumaho gumulantinota xawissino.
Konni daafira quchumaho daa’’ata hasidhannori hiitti daa’’ataanono dagge daa’’atturo hobbaatinsa agaraminoha ikkasi dukko meqdesi ledde buuxissino.
Xaa yannara quchumaho 2ki doyicho koriderete latishshi loosi gumulamanni nooha ikkanna; qoqqowu pirezidaantichi kalaa Desta ledamohu tenne lamala giddo towanyo assino. 2ki doyicho koriderete loosi woyyaabbino ollonkenna islanchimmanni loosamanni noota assino towanyonni xawisino.
2ki fooliishsho koriderete latishshi loosi Hawaasi Sawuz Ispiringe Hoteelenni kayisse Shaafeetu badhichi geeshsha diwannoha ikkanna; 5.6 km seendille afi’rino. Pirojekte 6 agani giddo loosante jeefantannoha ikkanna 2.1 Biliyoone birri fulonni gumulantannota ikkase fultino mashalaqqe kultanno.
Qiddist Gezzaheny
Bakkalcho Badheessa 4, 2017 M.D
