23 Diri Wori Gobboomu Gaamo Qiixxaawonsa Suffanni Afantanno

Abrahaam Saamueel

Daanno Faranjete haaru diri bocira Morokote qixxeessonni 23 diri wori Afiriku boowe heewo harinsanni. Tenne heewora beeqqaano ikkate filote heewo daggano lamalara hanafanno. Sase doyichoni harinsanni filote heewo aana 38 gobbuwa beeqqaano ikkitanno. Tenne heewo aana filotenni sa`e beeqqaano ikkitannori 8 gobbuwa callate. Afiriku boowe aana 1-3 geeshsha deerrunni fultino gobbuwano Aropu kiironni 2024 M.Diro harinsanni Paarisete Olompiikete heeworano beeqqitanno.

Afiriku Boowera beeqqaano ikkate qixxaawo hanaffino gobbuwa giddo mitte Itophiya ikkitanna, umi filote godo`le 10 barri gedensaanni xawisera Abbebe Biqili Istaadiyemera harissanno. Tenne filote godo`lera gaamote haaro qajeelshaancho ikke gaamaminohu Axinaafu Alemuhunna kaa`laanchisi 36 godo`laanora woshshatto assitino, Woxawaajje 24/2014 kayisse KAF fullankete mereershira qixxaawo assitanni afantanno.

Xa kaayinni godo`lete barrubba calla gattino daafira, qajeelshaanchu Itophiyu Buni lekkate kuwaase kilawera godo`laano dagge gaamo karsantanno gede wirro woshshatto assino. Insano, Hayilemikaeeli Adefirisi, Caala Tashshite, Biruki Bayyanihunna Mehamedi Nuuri Naasiriha ikkitinota Itophiyu Lekkate Kuwaase Federeshiinewiinni afi`noonni mashalaqqe xawissanno.

Kilabba godo`laano soya hoogate ledo amadame, qajeelshaanchu Axinaafu uyno hedonni, kilabba gobbate su`ma la”a noonsa yiino. Itophiyaho xaa yannara noosi Ispoortete deerri korkaatinni hala`lado qixxaawo hasiissanno. Qoleno heewo muli yanna giddo hanafantannota ikkitino daafira, gobbate hajo balaxisiisa hasiissanno yiino. Heewo Olompiikete heewo ikkasinni, wedellu godo`laano Lekkate kuwaase riqiwamaano (Ajente) ledo egennamansa kaayyo hala`lado ikkitinohura, umonsa la”a noonsa yee qajeelshaanchu kaajjishe coy`rino.

Gaamo karsantinorinna addi addi kilawenni gamba yitino godo`laanono ledo ikkine leeltanno foonqe beeshshate qixxaawo illachiinshe loonsanni hee`noonni. Dhuka la”ate godo`leno lainohunni, gaamo gobbate giddo kilawe ledo baxxillu godo`le harissanni noota kulino.

Kaameeruuni 20 diri wori gobboomu gaamo ledo godo`late dandiisiissanno wo`naalsha assinanni hee`noonnita qajeelshaanchu xawisino. Qinaawannoha ikkiro godo`laanote yannate dhukansanna ayyaana badate dancha kaayyo kalaqannota huwachishino.

Xaa geeshsha gaamo dagge karsantinokki godo`laano mereero mittu Wodiidi Afiriki Maamaloodi Sendawusete godo`lanni noohu Abubeekeri Naasiriha ikkanna, muli yanna giddo dayee gaamote ledo qixxaawo assanno yine agarranni. Godo`laanchu noosi gadenna dandoosi leellishiro heewote guma woyyaawinoha assannotanna wolootu godo`lanora lawishsha ikkanno yee qajeelshaanchu hexxosi kulino.

Afiriku Boowera filote godo`le agartannori Itophiyu 23 diri wori gobboomu gaamo, Dimokiraatiki Riipabilike Kongote ledo xawisira assannoti umi godo`le Wocawaaru 12 harinsanni.

Gobboomu gaamo umita iille higate godo`le xawisera assitanno gede kaayyo fushshate amuraati qixxaawo amandoonniha ikkanna, gobbankera KAF fajjonni afi`noonni xawi nookkihura godo`le harinsanni xawi Istaadiyeemete hajo qarra ikkite keeshshitino. Ikkollana, barrubbate albaanni fultino mashalaqqe leellishanno garinni, gobboomu gaamo umi yanna godo`le Itophiyu Qaru Quchumira Adisi Ababaho Abbebe Biqili Istadiyeemera harinsanni gede fajjo afi`noonni.

Konni garinni, umi godo`le Wocawaaro 12, 2014 M.Diro irkisaanonsa albaanni harinsanniha ikkanna;layinki doyicho kayinni xawisi gobbaanni Wocawaaro 17 barra iille higate godo`le Kongote harinsanniha ikkanno.

Bakkalcho Wocawaaro 5, 2015

Recommended For You