Hawaasa:- Hawaasi Quchumi lekkate kowaase kilawe 1970 M.Diro xintantino. Tini kilawe hakkawarinni kaayisse xaa geeshsha Itophiyu Primiyeerete Liigera kaajjado kilawe ikkite beeqqitanni afantanno. Heewono kaajjishshe suffanni no.
Hawaasi kanami lekkate kuwaase kilawe xaa geeshshano lame higge Itophiyu Pirimiyeere Liige boowe kaaysateno dandiitino.
Saiha 2014 M.Dirono boowe kaaysate kaajjado heewo assite boowe kaayisa nafa hooggurono, shoolki deerra amadde jeeffissinoti qaangannite.
Tini Itophiyunna qoqqowu deerrinni su`ma fultinoti jawa kilawe konne albankeenni nooha 2015 M.Dirono kaajjado heewisamaancho ikkite sufate mixidhe, haammata godo`laano giddonninna gobbaydinni hidhatenna soorrate dandiitino. Konni giddo kilawe kaajjishate layinki deerra amadde jeefisino Faasili kilawe giddonni soorrinoonnihu Mujiibi Qaasimihunna wolootuno kullanireeti.
Konne ikkino daafira xaano, tenne Hawaasi Quchumi lekkate kowaase Kilawe kaajjishate addi addi doogonni mixo amande millimillo hananfoonni. Tenne giddo mitte kilawe womaashshunni umose dandiitanno gede assate.
Konne ikkinohura, Hawaasi Quchumi Lekkate Kowaase kilawe irkisaanote maamari kilawe womaashushunni kaajjishate 5 km dodanshote heewo Hawaasi quchummira harissino.
Tini dodanshote heewo heewote kaima Sumudaho assidhe, piyaassu doogo amadde Senteraali Hoteele higge Taaboori ilaali doogo widoonni gaangaabbe wirro Sumudaho jeefo afidhanote. 5 km dodanshote heewora qaaquullinna jajjabbu heewisamaano beeqqaano ikkitino.
Heewote battalara afame heewo hanafisiisinohu Hawaasi Quchumi Gashshooti Kantiwichi K/pirofeeserchi Tseggaye Tukehu, “Hawaasi Qucbumi lekkate kowaase kilawe Quchumahonna Sidaamaho malaatehonna ayimmasiiti. Quchumu turizimennihanna investimentenniha ikkanno gede assate Hawaasi kanami kilawe irkisa gadadoho” yiino.
Ledeno Kantiiwu,Hawaasi quchumi lakkate kowaase kilawe kilawenke kaajjadonna heewisamaancho ikkite suffanno gede ki`ne irkisaano godo`litinoonni qeechi jawa ikkino daafira jawu galati nooe yiino .
Kantiwichu hattonni Hawaasi Quchumi Lekkate kowaase kilawe quchumu ambaasaddere ikkitinota xawise, kilawenke gummaamenna quchumu su`ma woshshiishshannota ikkitanno gede assate jawa wo`naalsha assinanni hee`noonni yiino.
Irkisaanote maamarinni kilawe womaashshunni kaajjishate qixxaabbinoti dodanshote heewo jawa tiro afidhinota ikktinota Kaa`laanchu Pirofeserchi Tseggaye Tukehu xawisino.
Tini heewo Hawaasi Quchumi keerunnihanna baxxilunniha hattono mittimmate malaate qoleno Hawaasi ispoortete turizime mereersha ikke sufanno gede leellishino dhaggete pirogiraameeti yiino.
Hawaasi Quchumi Lekkate Kowaase Kilawe Irkisaanote Maamari Pirezidaantichi Kalaa Baayyu Balgudihu isi widoonni, irkisaanote maamari togoota kilawe womaashushshunni kaajjishate dodansho qixxeessinohu 6 dirira albaanni mitto kume ikkannokki manninni ikkinota xawise, tayxe kayinni jawa gede illacha tunge eo gamba assate 12 kumi manni alihu 5 km dodanshote heewo aana beeqqaano ikkinota kulino.
Irkisaanote pirezidaantichi xawishshi garinni, kilawe 1996nna 1999 M.Diro boowe kaayissinota xawise, alba tenne kilawe giddo godo`lite sa`inorenna kilawete heelliicho ikkite boowe kaayissanno gede jawa qeecha fultino godo`laanonna qajeelshaanno xaa yannara addi addi Itophiyu giddonna gobbayidoonni heedhannore woshshatto assine ledo xaadinse kilawete ledo egennantannonna godo`litanno gede assinoonni. Kilaweno baalanka hanqaffannotanna dagannita ikkitinota xawisate looso loonsoonni yiino.
Kilawe kaajjishatenna heewisamaancho assate lame kaampaane ledo sumimme kalanqeno loonsanni hee`noonnita Irkisaanote kilawe Pirezidaantichi Kalaa Baayyu Balgudihu qummeessino.
Kilawe hegersitino doogonni womaashshunni kaajjishatenna heewisamaancho ikkkitanno gede assate xaano wole hayyo kalanqe albankeenni Gannu ayyaanira eo gamba assate baazaareno qixxeessinanni hee`noonita pirezidaantichu buuxisino.
Mootimmate widoonnino qoqqowaho noota lamenta kilawe taalino garinni irkisate aana foonqe noota xawisinohu Kalaa Baayyu, Hawaasi Quchumi Lekkate kowaase kilaweno Sidaamita ikkasenni togoo mitiimma albillicho tidhantanno gede hasaanbanni hee`noonnita huwachishino.
Abrahaam Saamueel
Bakkalcho Fooqa 3, 2014 M.D