Dagate soqqamaanchimma dagatewiinni gotti yine ofolla ikkitukkinni; daganniwa shinqe dagate ledo hee’nanninna dagate hedo macciishshinanni ledo qaafate. Jireenyu paarte umi gambooshshi jeefo aana illacha tuggino hajubbanni mitte dagatewiinni xeerti’nikkinni daga owaatate hasiishshaati.
Paartete pirezidaantichinna IFDR xaphoomu ministrchi Dr Abiy Ahimedihu; loosu gumulsiisaanonna mereershu komite miillasi gamba asse loosu massagooshshe uyi yannara; massagaano dagatenni baxxitinorenna dagate giddonni baxxite fultinore ikka noonsakkita, roorenkanni daganniwa shiqqe dagate ledo hasaabbe mitteenni loosa hasiissannota huwachishino.
Konni garinni mootimmate loosu sooreeyye tenne lamala giddo qoqqowubbatenna quchumu gashshoottara dagate ledo hasaawa hanaffino. Dagano babbaxxino garinni xawissanni keeshshitinorenna no yitanno qarrubba shiqishate kaayyo afi’ransanni hasattonsanna hedonsa sooreeyyete kula hanaffino. Konninnino danchu gashshootinni mussinnu geeshsha, heeshshote muxximmanni adawu geeshsha noonke yitanno mitiimmubba, latishshu, miinju, keeru yaaddo….. tittirte hasaabbino. Massagaanono eelira dirrite daga la’anno gedenna qarra tirtanno gede xa’mitino.
Keerunna adawu baalunku coyi kaima ikkasinni daga noonsata keeraanchimmate yaaddo xawisse; qansootu yaaddo nookkiha heedhanno, ayimmansanninna wolu korkaatinni darantinorinna reyitinori dagoomu bissa shettannokkita, qansootu keerunnu fulte loosidhe e’annota, xaphoomunni qansootu keeru yaaddo macciishshantunsakkinni heedhanno gobba kalaqa mootimmatewiinni agarranniha qara looso ikkasi daga xawissanno.
Danchu gashshooti hoongi, moorunna mussinnu dagate ba’re aana gotti yite macciishshantino huurooti. Mootimma daga owaattanno gede mootoonsitinonsari mite mite sooreeyyeno ikkito insanni massagantanno ogeeyye xaa yannara daga owaatate gaamantinore ikkansa habbinoha lawa geeshsha daga tootayyeessitanni, hajo guxxate maranno hajamaancho hajosi ikkikkinni angasi la’annota daga lowo huluullonni kayissino. Kunino hajamaanchu ayimmate xawishsha fushshi’rate gatikkinni hajosi gudate anga
hiixatate gadachantanno. Kuni mussinnu qarri xaa yannara xawoho gumullanniha mussinna ittannori xa’mamaano ikkitannoha lawannokki geeshsha iillino. Konnira mootimma tenne huwatte qarru dagate ayimma danote aana tugasira albaanni illacha tugge tira hasiissanno yitanni daga huwachishshanno.
Hattono waagu lexxa daga yaachishshanni noo hajooti. Laalchu anjenni, seera agarsiisatenna mereeroho hisiissannore batisa, kalqoomu akati ledo amadamino korkaata shiqinshanniti waagu lexxa dagoomu aana luphi yitino xiiwonna heeshshote muxximma abbitinoti addaho. Dagano kultannohu koreeti. Konne qarra tiratenna shotisate yawo ubbinohu mootimmate aana ikkasinni waagu lexxa ajishate, heeshshote muxximma woyyeessate qeechansa fultara, gobbayidi xiiwo ajishanna meessi dhukinni loonsanni loossa loonse qarra tira hasiissannota ammannanni. Konnira mootimmate ayimma murtanno hajubba mereerinni mitte heeshshote muxximmanna waagu lexxa ga’labbisa daga illacha tugge wortino.
Loonsoonnikkiha loonsoonni, ikkinokkire ikkino yine shiqinshanniti kaphu rippoorte dagate aana iillishshanni noota dagoomittetenna miinju xiiwo massagaano dirrite la’’a, halaalu aana irkisamme hasiissanno qaafo adhinanni gede xa’minoonni. Togo assa hooga dagatewiinni meessineete bada ikkase huwachishshino.
Konnira daga umi barra umikki qara ba’re aana shiqishshinori kurinna labbino qarrubba macciishshantino. Kuri qarrubbano qolle daganniwa garunni shiqa dandiiniro lowo geeshsha macciishshantannorenna kaajjite leeltannota ikkase addaho. Konnira mootimma kuri qarrubba macciishshanna, dagannita qara hasatto badde loosa hasiissanno.
Gashshite noo paarte dagate giddo noo qarra huwattanno gede assitino mitte fooliishshooti; ikkeennano qarru jawimma daafira la’’ate konni aleenni daganniwa shiqa, woraddanna olluubbate geeshsha iilline hasaawa hasiissanno. Qarru noowa iilla tirote boco haruma iilla ikkitinohura konni garinni qarru kaima huwata tironsarano shiqate; dagoomuno qole mitiimma calla ikkikkinni furchono adhannoha ikkasinni macca uyne macciishsha, xa’mono wodanchanna dawara hasiissanno!
Bakkalcho Badheessa 22/ 2014