Tini yanna badheessu Irshi loosi gumulameenna goyirete yanna loosira balaxote qixxaawo assinanni hee’noonnita ikkasenni handaaraho illacha tunge loonsanni hee’noonni.
Gibrinnu handaarinni laalchimma ikkadu garinni lossate dandiisiissannota xiinxallotenni afi’noonni hedubba loosu aana hosiisanna yannitte tekinolojubba horoonsi’nanni hayyo woyyeessa agarranni.
Gobboomu deerrinni babbaxxitino qooxeessubbara addi addita gibrinnu laalchonna laalchimma lossitanno yine buunxoonnire gidu sirchubba loosidhe galtinorira iillinshanni hee’noonni.
Gibrinnu laalchimma woyyaabbanno gede yannitte tekinolojubba shiqqono woyyeessa, egensiisanna loosidhe galtinori garunni horoonsi’ra dandiitanno garinni huwanyoote kalaqa hasiissanno.
Handaarunni laalchimma yanna yannatenni woyyeessatenna lossateno xiinxallote loossara uynoonni illachi jawaachinshanniho.
Konninni, fiqaaqunna agadu hattono rumuddate gidi sirchubba, makimaanonna labbinore batinyunni laashshanna hasattonna shiqqo taala hoogguro nafa woyyaawino garinni laalcho dikkote afi’ranna horoonsi’ra dandiinanni gede assate murci’ne loosa agarranni.
Tayxe sajjoo dirrara albaanni mitte hektaarenni afi’nanni laalchi tonne kuntaala sainokkiha ikkasi mashalaqquwa leellishshanno.
Gibrinnu xiinxallo uurrinshubba assitanni noo wo’naalshi kaiminni dagganni noo soorro woyyeessateno deerru deerrunkunni afantanno gibrinnu latishhsi uurrinshubba qinaabbe loossara agarranni.
Gibrinnu ogeeyyeno xiinxallotenni afi’noonnire laalchimma leddanno sirchubbanna amaalete hedubba loosidhe galtino dagara halashshatenni gidu laalchimma lophora halammetenni loosa hasiissanno.
Deerru deerrunkunni afantanno gibrinnu xiinxallo uurrinshubba ikkito handaaru loosu minna xaa yannara qooxeessubbate baattote ofolla garinninna diilallote akati garinni laashshinanni laalchubba woyyaabbanno garinni loossanni afantanno.
Konninni, gibrinnu laalchimma lophora luphiima qeecha afidhinore gidu sirchubba xiinxallotenni lossatenna halashshatenni gobbate giddo hororanna gobbaydi dikkuwara sonkanni laalchubba bikkunni lossate qeechansa fultanni afantanno.
Itophiyu umisenni laashshidhanni sagaletenni umose dandiitannota effidhe gibbanno wolquwa techo geeshsha jawa sharro assitanni afantanno. Insa anga la’ne calla hee’nara hasidhanno daafira.
Gobboomu deerrinni goyirete yanna loossanni haaruudde gibrinnu latishshi paakeejje loosu aana hosiisatenni badheessu yanna irshu loossanni woyyaawino gumi maareekkamanno gede assa dandiinoonnita kullanni.
Tayxe badheessu yanna gibrinnu loosinni woyyaawino laalcho gamba assate mixi’noonnitano Gibrinnu ministerenna deerru deerrunkunni afantannori handaaru loosu minna xawissino.
Xa hee’noommoti yanna badheessu irshi loossa gumulle albaanni daanno aganira hananfanniha goyirete looso hananfannita ikkase kaiminni ikkado qixxaawo assinanni hee’noonnita ikkasenni illachunni loosa agarranni.
Handaarunni laalchonna laalchimma ikkadu garinni lossate dandiisiissannota haaro tekinolojubba horoonsi’ratennino deama dihasiissanno.
Konninni, roorenkanni fiqaaqunna agadu gidi laalchimma lossitanno tekinolojubba hattono kalaqamu harishsha (kompooste) garunni qixxeessinanni horoonsi’rate hayyono woyyeessi’ra hasiissanno.
Konni ragaanni illachunni loonsanni hee’noonniha ikkirono sa’e sa’e xaaddanno mommoddanna xe’ne rahotenni taashshinanni harate loossano guuta ikkino garinni gumulantara agarrannite.
Ledoteno, mekaanayzeeshiinenna baxxinohunni badheessu yannanni laashshinoonni gide hafanfarre nookkiha gamba assa dandiinanni hayyono horoonsi’ra hattono goyirete yanna loosira baattote qixxaawonni kayse gide gamba assate loosi illachunni loonsanniha ikka noosi.
Bakkalcho Onkoleessa 14, 2017M.D
