Dukko Ilfinesh Seediso yaamantanno. Ilante lophitinohu Hadiyyu Zoone Misha woradira Olelcho yinanni ollii giddooti. Dirise rosoho iilli woyteno 1-8 kifile geeshsha 40 xiqqeessa lekkatenni hodhite rossinota qaagganno. Honse kifile sa’u woyteno rosu mini qooxeessaho nookki daafira 3-4 sa’’aate geeshsha hodhite rosate gadachantanno. Ikkollana hatte yannara qooxeessinsara seennu diiri hala’linoha ikkasinni rosu baxilli hee’riserono togoo akati giddoonni kageeshshi xeertiye hodhite rosose sufate didandiitino. Hasidhannokki heeshsho giddora e’’antenni hakko qooxeessinni xooqa doorsha assidhe Honse kifile sa’uhu gedensaanni ilante lophitino qa’’enni fulte Murxiso yinanni quchuma xooqate gadachantinota kultanno.
Dukko Ilfineshi anje heedhe annise kiisenni adhitino 15 birrinni rosisera qoteho shiimaadda daddalo dadda’litanni lophitinoha ikkanna; rosunnino bilchaata rosaanchooti. Honse kifile iillitu woyte kayinni baxxanno roso taxxi assite alba daddalu widira higganno.
Xooqqe martino qooxeessirano gidenna Maxine daddaltino. Gide harretenni hogobbe Qose yinanni base hodhissanni hirtino. Hakkiichinni higganno woyte kayinni maxinenna shiimaadda uduunne Geejja yinanni base hogobbe massite hirtanni daddalose jawaatte loossinota kultanno.
Tini hanafo techo iillitino deerrira safo ikkitinoseta coyidhanno. Lamala dirra geeshsha lekkatenni seeda doogo hodhitanni gidenna Maxine daddaltino. Harretenni hogobbe hodhissanni daddaltinohu shiimu daddali lophe techo jawa hoteele ama assinose. Xaa yannara Hawaasi quchumira Hoteeletenna maalu daddali aana bobbakke afantanno. “Shaaloom me’’u durishamenna Elshaday maalu beehachi” amaati dukko ilfinesh Seedisoti.
“Daddalu anje’yanni hanafe halcheemma loosooti; rosi’yanni hedoommawa iilla hoogummarono daddalunni jawa deerra iillate sharrama hanafumma; konninnino miinjirumma, batinye mini saadano ce’’umma” yitannoti dukko Ilfineshi; mine assidhu yannara wo’ma jila maatese qarrissukkinni umisenni ji’litinota hasaabbinonke.
Minaannise Hawaasi quchumira maalu mine qaxarame loosannoha ikkasinni, iseno heedhanno qooxeessinni ka’e umi yannara Hawaasi quchuma dagginohu 1988 M.D ikkinota kayissannoti techoonketi seyoote gafi wosinchonke; maalu loosi rosicho adhitinohu minaannisewinni ikkinota kultinonke.
Hawaasi quchuma daggu woyteno angase 3 kume birra amadde dagginoha ikkirono; quchumanna mannu akata rossa geeshsha minaannise qaxarame loosanno hoteele mine 50 birri aganu baatooshshira barru e’’o gamba assatenni qaxarante loossino.
Lamu agani geeshsha hakkonni qaxarante loossuhu gedensaanni loosu basera la’annoti akkimale ikkito, hoteelete fannanni sirbu huuro, moorunna raaqu, ise amalinna lophitino akati ledo ha’rannokkiha ikkasinni looso agurte fulate gadachantinota coyidhanno. Hoteelete looso agurte fultollana albano ikkiro gobbate wosincho ikkitino daafira ikkinnina amadde daggino 3 kumi birrinni daddalu looso hanaffinotano ledde xawissanno.
Konni gedensaanni dukko Ilfineshi Hawaasi dikkonni uddi’noonni uduunne /uddanna/ hidhite qolte doyissite hira hanaffu. Konni loosinni barru barrunkunni dancha horo afidhannota kayissannoti wosinchonke; umikki barri hoshshosenni Sette birra tirfe afidhinota qaagganno. Kunino dancha kakkaooshshe kalaqinoseta dimaaxxino. Konne looso Mittu diri geeshsha loosse afidhino woxe gamba assidhe ilantino qae hadhe 15 saada hirte loosidhe galtino dagara uyidhino. Konni garinni afidhino horo loosu aana hosiisatenni horonsi’raancho ikkitinota xawissanno.
Dukko Ilfineshi mittu loosi aana calla di uurritino. Yanna yannatenni woyyaabbino e’’o abbanno looso harunsitanni daddaltino. Uddi’ramino uduunne doyissite hiratenni aante bunu daddalo hanaffino. Hawaasi gaangaawira afantanno quchummanni buna hidhite jimlunna xuxxulunni hirtino. Babbaxxino daddalo daddaltanni keeshshitu yannara rossinohu jawu coyi cincate.
Dirrate gedensaanni minaannise umise daddalo hanafisiisise. Hawaasa Piyassaho Kokeb yinanni hoteele kirunni adhite hoteelete looso hanaffu. Konne looso 16 diri geeshsha loosse gummaame ikkitu. Hoteelete looso 1 diro loossuhu gedensaanni mine hidhate dandiisanno dhuka kalaqidhinota xawissino. Kunninnino kiru mine iillitannose shettonni fushshitinoseha ikkasinni luphiimu hagiirri macciishshaminoseta kayissanno.
“Umikki qaaqqo’ya ileenna gumaataho dayinoe goco hoowenke giddoonni digorri’ratta yine ho’lineenna”e mini giddo uduunne hayishshi’nanni saafira gorri’roomma yanna dihaweemma” yaatenni meessi mine afi’ra hagiirre ero assitannota coyidhanno. Jawaata sharramaancho ikkasennino Hawaasi quchumira 07 olliira ledote mine hidhitara dandiitino. Hakkono ledote kifilla minte kiraho aatenni horonsi’raancho ikkitinota coyidhano.
Xaa yannara 07 olliira hidhitino mine hirte Atoote qarqarira Hoteeletenna maala hirranni mine fa’nite loossanni afantannota coyidhino. Maalu mine loossannoti umoseeti. Konne assate meyaata ikka ittissinose.
ikkase xawissanno.
Dukko Ilfineshi coyidhanni; xaa yannara quchumaho daddalu millimmo qiida shiimunnino ikkiro loosu aana hekko kalaqqino. Hattono seeriweelo maalu daddali hala’lano seera agadhite loossanno daddalaano aana xiiwo kalaqqanni afantannota kultanno. Lawishshaho; seeriweelo daddalaano maala Monoppoletenni, Tuulatenna Morochunni madaabbarunni hogobbe abbite seeriweelo doogonni hirtanno. Qeeraho gorritannori heewisante hirate qarramansanni kisaaraho aamantanni afantannota coyidhanno. Konninni kainohunni iseno maalu minese mittu dirira cuffino yanna noota kayissanno.
Woluno saada hirranni woyte darrasanyu dino yitannoti dukko Ilfineshi; tini ikkito kayinni VATte borreessamaano aana kalaqqanno xiiwo luphiimate. Konninni kainohunni aleenni xawinsummonte gede sa’u 20 dirrara maala murate loosi aana keeshshitinoha ikkanna; sa’u lame dirra kawa kayinni suwashsho ikkinokki garinni maalu daddalinni kisaaraho aamantinota coyidhanno.
Konni daafira mootimma tenne hajo aana kaajjado qorqorsha assite baalanti maalu daddalaano seera harunsite loossuro heewisamaanchimma kalaqantanno daafira horonsi’raanchimmano hakko bikkinni lexxitanno. Mootimmano afi’ra hasiissannose e’’o hoogganni noota wodancha hasiissannota huwachishshanno.
Gummaa’matenna lophate jawaante loosa hasiissanno yitannoti dukko Ilfineshi; lame lubbonni heedhe nafa fooliishsho nookkiha loossanni hosse iltino yanna noota qaagganno. Ilaancho heedheno ilaanchimmate yannase nafa garunni sayissannokkitanna, qaaqqo hanqafidhe heedhenni loossannota hasaabbinonke. Dukko Ilfineshi lamala ooso amaati. Oosose lossidhe babbaxxino rosu deerrinni rosiisidhanni afantanno.
Kalaqaanchu kaa’lo nookkiha manchi beetti loosisinni calla gummaamo ikkara didandaanno” yitannoti dukko Ilfineshi; xaa yannarano hoteelete hundaanni 9 qansootira loosu kaayyo kalaqantino.
Jeefoteno sokkasenni meentu mini giddo ofolle minaanninsa anga la’’atenni fula noonsa. Mitte maate giddo mittu manchi calla loose e’’o abbate rosichi gata noosi. Baxxinohunni meyaati ooso ilte calla lossa gadachose di ikkino. Dhukase kaajjishidhe babbaxxino looso losse iseno minese irkisa e’’o abbanna heesshoseno soorra noose yitanni sokkase sayissanno.
Qiddist Gezzaheny
Bakkalcho Birra 7, 2017 M.D
