Addis Ababa:- Itophiyu gobba giddonna gobbayidi jiro qineessatenni miinju lopho borreessiissanni rakkinonna sufatto noose miinju lopho borreessiissanni afantannota pilaanetenna latishshu ministere egensiissu.
Tonnikki Afriku sufote latishshi qasiisote foreme (ARFSD-10) maakisanyote barra halantino mootimmuwara Afriku miinju komishiine harinsoonni.
Foremete aana hasaawa assitinoti pilaanetenna latishshu ministircho Fitsum Aseffa (D/r) xawissino garinni; ajanda 2063 sufote latishshi mixubba gumulatenni daggino soorrubbanna qarrubba keenate yanna agartinonna hasiissanno foremeeti.
Itophiyu latishshu wo`naallo dhaggeeffantanninna jawaachishshannote yitinoti ministircho; Itophiyu gobba giddonna gobbayidi jiro qineessatenni rakkinonna sufatto noose miinju lopho borreessiissanni afantannota xawissino.
Ajanda 2063 gumulo ragaanni dancha guma leellishshino boode Afriku gobbuwa mereerinni Itophiyu mitto ikkitinota buuxisse; kuni wo`naalshi gattino ajandu 2063 loossa gumulate lawishshu gede kaa`lanno yitino.
Gobba giddo jiro investimentete hosiisa noose horo la`noommo yitinoti dokiter Fitsum; gobba giddo jiro waaho, bushshunna dubbu agarooshshira, diilallote gadi soorronna rosu woyyaambera hosiisatenni sufote latishsha buuxisate loonsoonni loosinnino guma afaminota xawissino.
Muli dirra kawa Afriku baca qarrubba xaaddinosi yitinoti ministircho; kovid 19 fayya, diilallote gadi soorro, jio poletikaalete mitiimma, heeshshote ooltonna miinju ge`ne hoongi qarrubbate mereerinni kullannire ikkansa coyidhino.
Qarrubba kalqoomu deerrinni ikkiturono baxxino garinni Afrika gawajjitanni noota buuxisse; sufote latishshi loossa gumulate guficho ikkitinota xawissino.
Gobbate qarrubba tiratenna buxima hunate saeno sufote latishsha buuxisate dagate murciraanchimmanna kalaqotenni irkisamino loosi hasiisanno yitino.
Dokiter Fitsum xawishshi garinni; Afrikaho buxima ajisha, keeru gatamarshi, islanchimma noosi roso aa, safote latishsha wonsha, fayyimmate agarooshshe halashsha sufote latishsha buuxisate malu dooggaati.
Halantino mootimmuwa uurrinsha layinki qara borreessaanchonna qaru borreessaanchi riqiwaancho Amiina Mehammed xawisino garinni; babbaxxitino kalqoomu qarrubbanni kainohunni Afriku gobbuwa gawajjantanni no.
Muli yanna giddo kalaqantinoti kovid 19 fayya, diilallote gadi soorro, diilallote daafamme Afriku miinju lopho shontera umisiha ikkino hi`naancho qeecha assinota xawissino.
Kiphonna ge`nete hoongi Afriku ajanda 2063 gufisanni noota coyidhinoti layinki qara borreessaancho; sufote latishshi mixubba amandoonninsa yannanni gumulantannokki gede assanni no yitino.
Ajanda 2063 sufote latishsha gumulate assinoonni wo`naalshinni umi tonnu diri giddo gumulantinori baca ajuujja heedhurono; xaano gattinori heeransa daafira buuxxino.
Afriku mittimma ajuujja gumulate investimente ollahisa, poolise woyyeessa, tekinoloje lossa, roso halashshanna labbino loossa gutunni loosa hasiissannota xawissino.
Ajanda 2063 albaanni baca jifubba magadantinosita kayissinoti layinki qara borreessaancho; xa borreessantino gumma ikkado ikka hoogansanni ahiguretenna gobbuwate akati garinni miinju lopho lossatenni, kipho ajishatenninna gutunni loosatenni sufote latishsha gumula hasiissannota coyidhino.
Layinki qara borreessaancho xawissino garinni; buxima sufote Afriku ahigure qarraati; konne gatisate sufote sagalete shiqisho buuxisa hasiissanno. Konnirano gibirinnu amuraate yannoonsatenninna lossatenni sagalete wowe buuxa hasiissanno.
Abbebech Maatewoos
Bakkalcho Dotteessa 17, 2016 M.D