Yaareed Geetaachew
Gobbankera ayyaana ayirrinsanni gari baxxinoho. Ayyaana ayyaana lawisate duuchunku dhuku fajji garinni qambaachamanno; dikkote cancinna shaa’malto iibbitanno. Shiima dirra kawa anga ajjanni, dikko kayinni luphi yitanni hadhino. Ikkollana Itophiyu daga ayyaana ayyaanaho yiisiisanno budi giddo ayyaanaho ji’linoonni jila woshshamme itate.
“Ane mine; Anewa…” yinanna minunni mine gaangaambanni intanni. Marre itanna aga hoongiro abbooshshu di gatannoho. Kuni budinna balchoomi kayinni heeshshote oolto abbitino hekkonni ba’’akka yitanno bidhatto nooe.
Kuni agani budunna amma’note ayyaanna bado bado hoodisi’re dayinoho. Kiristinnu amma’no Yesuusi kaote ayyaana, Isilaamunnihu1444ki ramadaanunna Sidaamu daga diru soorro ayyaani konni agani giddo ayirrinsannireetinna dagate hagiirre baaliiqissannoreeti.
Ayyaanu barra fiixu firasi, olluu olliichosi, qachu qachisinni baalunku gamba yee mittimmatenni itanna aga ayyaanunnita mittimmatenni sayisate balchooma hundinni hananfe tareessinanni abbinoonni Itophiyimmanke ayemmaati.
Konne budenna balchooma mereeroho hunanno yine bidhantanniri giddonni mittu barru baala heeshshote aana leellanni noo waagunna laalchu taala hoogaatinna hasattote lupheenyaati yitanno hedo nooe.
Roorenkanni ayyaana Itophiyu daga woloottunni baxxinoha assannori addi addi ayyaanna hee’rasiisiti. Kuri ayyaanna yannara mimmito kaa’lamanna ayyaana mittimmatenni ayirrisatenni sa’’e Isilaamano ikko Kirisitaanu widoonni ayyaana mittimmatenni mittu wolunniha ayirrisate balchoomaati.
Konne ikkina ayyaanu yannara amma’note rosiishshi fajjanno garinninna Itophiyu budinna balchoomi noosihu noosikkihura beehanna dhuku noonsakkire kaa’la, mimmitoho irkisama hawantukkinni yaate. Amma’note massagaano xawissanno garinni ikkiro gobbankera ayyaannate baxxino garinni qarraataamma,buxanenna dhuku noonsakkirinni ledo mittimma ikkatenni seeda dirrara ayirrinsanni dangoonni.
Xa kayinni mittimma ba’ino yaa hoongirono hoshooshantanni dagginota buuxate dooggate hasaambanninna addi addi xiinxallono kultannota huwantannitano amma’note massagaano dimaaxxanno. Itophiyimmanke malaatinna budinke mannu mannunni ledo mitteenni itatenna aga calla ikkikkinni saada nafa gattukkinni mararanno mannaati.
Konne buuxate Sidaamu daga diru soorro ayyaani Fichee cambalaalla la’’a ikkitanno. Saadatenna kalaqamaho marartanno. Olluu saada mittimma gamba yite kalo fuuqqanno konne barra. Kuni hoshooshamannokki gede annuwinke dhagge mayyiitannoro xa’manna nabbawa hasiissanno.
Tenne borrora mitto barra xaadino’’ere kayisa baxeemmo. Kaameelu giddooti. Wedellichu beetti kaameelu giddo balaxe Wombarete aana ofolle daanni hee’reenna doogote mittu geerchi kaameela uurrisi’ranno. Anfintenni gede kaameelu Minibaase yinanni shiimaatina, kaa’laanchu heeshshonna minibaase wo’mite di egentino yee geercho kaameela eessisi. Ikkollana geerchu ofollannowa hoogeenna mittu wedellichi ka’’e base eennasi kaameelu waaga baatanni diro rumi. “hay tenne yanna bai ati.
Duuchuri baino baashaataame yanna…” yaanno. Kaino wedellichino annaanna mayira rumamatto yeenna “tini ki’ne yanna/ ilama/ baasheeti. Ninke kaameelaho sumune baante lophinoommo. Jawa hando lameho sajjuu birrinni inteemmo; xa kayinni yanna’ne abbitino baashe….” Yaanni geerchu ledilla. Wedellichu kayinni huwatinohona geerchu yaatto aaraawisseennasi “Xa ki’ne ittinoonni asale baaxxinanni hee’noommoya” yee giddosita heeshshote oolto fushshi’rinoti di hawantannoe.
Ee, mimmito dironna sana rummanni bashshoonke balchooma hunneemmona badhe hinge la’’a hasiissanno. Konne heeshshote oolto balchoomanke miiccannonna diiggannokki gede qoropha hasiissanno. Ayyaanu baxillunniha, mittimmanniha, gibbo giwansho xeertidhannoha ikkara halchonkeeti. Dancha Faasiiku ayyaana!!
Kuni gafi addi addi polotiku, miinjunna dagoomitte hajubba lainohunni qansootu xawado hedonsa wortannowaati. Konni gafira fultanno borro qixxaawote kifile uurrinsha dixawissanno.
Bakkalcho Dotteessa 5, 2015 M.D
