Lamenti gobbuwa Itophiyu aana seertanno seera galchatenna xaa yannara amaddino uurrinsha gufisate giddoyidi mittimma agaramanna kaajja hasiissanno yitu Yirgaalamete meedikaale kolleejera rosiisaanchonna Addis Abebu yuniversite doktireetete rosaancho hattono Abbayi hajo yekkeeramaancho Mekka Adem Aliti.
Adem Ali baxxinohunni Itophiyu pireesete uurrinsha ledo assitino hasaawinni; Gibtsenna Sudaane gobbate giddo addi addi qooxeessira kalaqantanni noota babbaxxitino kiphonna mannihimmate mitiimmubba horonsidhe Abbayi kofatto ledo amadaminohunni addi addi garinni qeenfattanni afantannota kayissino.
Konnira giddoyidi mittimmanna halama kaajjinshe agadhine gobbayidinni daannoha Itophiyu lopho gufisate wo’naalsha diiganna qeelaano ikka dandaa noonke yitinno.
Ilamase Humeru quchumira ikkirono; dargete gashshooti yannara maatese ledo darante umi digrese amadda geeshsha Sudaanete lophitinota kultannoti Mekka; mini giddo garetenna sirchu daafira hasaambanna macciishshite egentinokkita kayissanno. Konninnino mittu Itophiyi daafira calla affinotanna muli yannanni garenna sircho yinanniri hee’rasi huwattinotanna techo gobbate giddo ikkanni noorinni lowo geeshsha huluullantannota hasaawinsummose yannara kultinonke.
Konni kaiminni sudaanete heedhu yannara sudaane Abbayi laginni mageeshsha horonsidhannoro hattono Abbayi daafira gobbayidi gobbuwara sodhino mashalaqqe iillishshanna la’’a’yanni anino dandeemma afiinni gobbayidi miidiyubbara shiqe Itophiyunna Abbayi kofatto daafira taalo mashalaqqe iillishatenni qansichimmate qeecha’ya fula noo’’e yite konne looso hanaffinota xawissanno.
Aanteteno addi addi dagoomittete qooliranna gobbayidi miidiyubbara shiqe taalo mashalaqqe iillishatenni qeecha’ya fulanni afameemma ; togo assa’yanni lowo hagiirri macciishshamanno’’e. callinni duucha hinge loonsoommo ; ikkollana gaamotenni loosa gobbankera jawa kaa’lo assitino;macciishshitanno afiinni assineemmo hasaawinni xiiwo kalaqa dandiinoommo, noo halaaleno huwattanno gede assinoommo yitanno.
Gibtsenna sudaane techo togoo uurrinsha amadansara korkaatu mite mite sudaanete biillootinna Gibtsete xiiwooti yitannoti Mekka; lamente gobbuwa uurrinsha galchate qarunni giddoyidi mittimma hasiissanno yitannoti yekkeeramaancho; Gibtse giddoonni loossanno seera Itophiyu illacha tugge harunsa hasiissannoseta huwachishshinno.
Konni alba faranjootu 1997 nni lamenti gobbuwa Abbayi laga taalo horonsirate aana Itophiyu beeqqo nookkiha fushshitinnota kadote gashshooti sumiimma wirro abbitara hasidhannoha ikkirono Itophiyu kayinni harontanni adhannokkita ikkase xawissanno.
Konni daafira xaano Baalunku tenne gobboomu hajora badhe hingummokkinni hedotennino ikko woxunni hananfoommo beeqqo sunfe kofattote gatamarsha jeefo gansiisa mittu mittunku qansichi qeechaati.
layinki doyicho wayi wonsha amandoonni yannanni gumulama hasiissannota yekkeeramaancho Mekka qummi assitinno.
Qiddist Gezaheny
