Titiitro
Xaphoomu ministirchi Abiy Ahimed (Dr) kakkayishshinni 2011 M.D gobboomu deerrinni hananfe gumullanni hee’noonnihu haanju harumi amuraati sufe diru dirunkunni techo geeshsha gumulamanni afamanno. Mitte hawarronni miliyoonnatenna biliyoonnatenni kiirranni chiginye Itophiyu daga timbiliqqe fulte kaassino. Konninnino kalqe maala’litino; gobbate su’mino kalqete bare aana woshshamino.
Umi yannara Maaja 22,2011 M.D gumulloonni umi doyicho haanju harumi chigineyete kaashshi mixonni mitte hawarronni 200 miliyoone chiginye kaasate mixi’noonniha ikkirono; 353 miliyoone ali chiginye kaansoonni.
2014 M.D geeshsha shoole dirrara gumulloonni umi doyicho haanju harumi chiginyete kaashshinni 25 biliyoone chiginye kaansoonni.
Layinki doyichonni 2015 M.D mitte hawarronni 25 biliyoone chiginye kaasate mixi’ne loosu giddora e’noonniti qaangannite.
Sufotenni 2016 M.D 6ki yannara haanju harumi chiginyete kaashshi amuraatinni mitte hawarronni 600 miliyoone chiginye kaasate hende 615 miliyoone chiginyuwa kaasa dandiinoonni. Itophiyu 6 dirra giddo xaphoomunni 40 biliyoone chiginyuwa kaassino.
Tayxe haanju harumi chiginyete kaashshi amuraatinni 7.5 biliyoone chiginyuwa kaasate mixi’noonniha ikkanna; xaa geeshsha 4.7 biliyoone chigginye qixxaabbinota Itophiyu qooxeessunna dubbu agarooshshi ministere egensiissino. 441 kumi hekitaare chigginye kaansanni bayicho bandoonnitano buunxoonni.
Haanju harumi amuraate gumula hananfi sa’u lee dirra giddo Sidaamu qoqqqowi garinni daggino soorronna afi’noonni guma hattono tayxe haanju harumi amuraatira balaxote qixxaawo lainohunni qoqqowu dubbunna qooxeessu agarooshshi biilloonyi qaru dayirekterchi kalaa Shittaye Yumurihu ledo hasaawa assinoommo.
Tayxe 2017 M.D haanju harumi balaxote qixxaawo assinanni hee’noonniha ikkanna; qoqqowu garinni tayxe haanju harumi mixo gumulate lamu dani chiginye qixxeessinoonnitanna kunino dubbu iillo lossitanno chiginyenna waanna bushsha amadatenni qooxeessu agarooshshira kaa’litanno chiginyuwa ikkansa dayirekterchu xawisino.
Qoqqowu garinni xaphooma tayxe haanju harumi mixonni 300 miliyoone chiginye kaasate mixo amandoonni yinohu kalaa Shittaye; xaa yannara 98% chiginye qixxaabbinotanna (Dotteessu) agani goofimarchinni hananfe kaasa hananfanni. Konni loosira kaa’lo ikkannoha bushshunna waayi agarooshshi looso gumulle xaa yannara bale ummanni hee’noonni yiino.
Xaphoomu ministirchi Abiy Ahimed (Dr) kakkayishshinni haanju harumi mixo gumula hananfi 6 dirra giddo Sidaamu qoqqowira jawa looso loonsanni keeshshinoonnita kulannohu dayirekterchu; konni alba 13% nooti qoqqowu dubbu iillo xaa yannara 24% ale iillitino yine hendannita kule; dagate huwanyootino lexxanni dayinota coyi’rino.
Konni gobbaanni Hawaasi garba daafamatenni gatisate babbaxxino looso loonsanni hee’noonni yaannohu biilloonyu dayirekterchi; qarunnino huwanyoote kalaqate aana hajo la’annonsa bissa ledo hasaawa assinoonnita xawisino.
Qiddist Gezzaheny
Bakkalcho Dotteessa 2, 2017 M.D
