Abrahaam Saamueel
Saiha seeda diro Itophiyu daganna dagoomi mimmitu ledo baxame, halamenna, hattono ku`u ko`onne duqqe amma`no, budunna balchoomisi hattono ayimmasinni babbadamikkinni keeshshino.
Dagoomittete heeshsho widoonnino lophinanni doogo woy hayyo kalaqe Iddirete, suuqotenni addi addi doogonni xaadooshshesi kaajjishe ha`risate loosono loosanni dayno. Wi`lanna jilu hee`ranno woyte olluu miteenni xaade male amaale shii`rihu ledo wi`le, hagiidhihu ledo hagii`resi beeqqe mimmito irkisanni dayno.
Konne baalasi loosanno woyte fiixu, garenna gosate badooshshi nooikkiha, biishsha kolishsho, harancho seeda, kee`madohonna shaalado yee babbada di-egennino. Ollaaho kiphonna gaance ka`uro amanyootunni gamba asse hasaawise huninoha seerunna wodhote garinni qorichiishe ga`a togoo coy hee`rannoikki gede asse giwami manna araarse keere fushshanno.
Ikkollanna, Muli yanna kawa Itophiyu giddo togoo balchoominna hayyo horoonsi`ne dagoomitte xaadooshshe kaajjinshanni gari ajanni dayno. Daga daganniwa, gosa gosanniwa, gare garenniwa mimmitu aana ka`anno woyte hayi yine araarsatenni roorenkanni coyi iibbanno gedenna gaance lexxitanni hadhanno gede assa rosantanni daggino. Busha loosihuno “ani eweli gosa ikkeenna xiimbie” yaatenni ga’rete giddo caa’le kakkayisanno. Tini duucha dagginohu hunda nookkiti sai gashshooti biilloonya seedisi’rate yee kaasino utichinniiti.
Itophiyaho noonkeha dancha balchooma budenna hattono hornyanke hunne, kaaliiqi yannotano waajja agurre, jajjabbu seejjono mullawa hakko gattona yine tunge agurroommo.
Mereeronke mimmitu aana huluullo kalaqantara hasidhanno bissa, dagate horora mittore lawannoikki horraasinenna jaddaasine seeda yannara gosate giddo maaxante hadho wixxe gosa gosanniwa gare garenniwa gaancenna badooshshe kalaqqe uminsa biiloonye keeshshiishi`rate yite loossino loosi xaa geeshsha haammata daga lubbamate, daramatenna, miinjnsa mulqamanno gede assitino. Konne mereero Itophiyu lophonna jireenya baxxannoikkiri gobbaydi wolqano angansa giddora eessite xiiwo kalaqatenna uminsa hedo widira Itophiyu higanno gede miiccanninna gobba hembeelantanno gede assitanni leeltanno.
Itophiyinke jawa gobbaati; dancha dhagge noote. Amma`notenni, garetenninna gosatenni mimmitu ledo itantanno gobba di-ikkitino. Togoo looso Itophiyu daga
effidhe gibbanno. Ikkirono, Itophiyu keere hee`rannota baxxannoikkiri gobbaydi wolquwa, giddo cancishaano ledo ikkite biilloonyeho yite Itophiyu billaalara hasidhannori gobbanke daaqqisanni no. Xa Itophiyu daga baalanti maa assa hasiissannosi? Itophiyu keerira aja adumenna jajjabbu, amma`note annuwinna uurrinsha hattono mootummate bissa albinni roore shootti yite ka”a doorshu dinoote.
Konne ikkino daafira, Itophiyu kaajje albilicho sufanno gede xaadinoke qarranna jifo qeelletenni sa”ate amma`note annuwa kaaliiqi widira qolte huucca noonsa. Amma`note annuwa kaaliiqi kaa`lonna irko wodanninni hasi`rate; albasiinni wi`latenna hashsha barra iso xa`mate ka`a wole wolqa noonsa ikki daafira kaaliiqira ammanante h a r u n s i t a n n o n s a a m m a n a a n o r a halaalunni soqqante lawishsha ikka noonsa.
H a r u n s i t a n n o a m m a n a a n o t e miillansara danchu amanyooti roso duucha woyte rosiissanna harunsa h a s i i s s a n n o n s a ; danchumma calla qullaawu maxaafi yaannota dagate gatisukkinni wodaninsa giddora co`o yaanno gede assa insawinni agarrannite.
Itophiyu wolambinati kaajjenna luphi yee leellanno gedenna dagoomittete xaadooshshe sufsiisate hattono hornyinkenna budinke ayirranno gede assate amma`note bissanni lowore aga`ranni.
Gobbate gashshaanonna biiloonyu aana noori dagansa halaalunni massaga hasiissannonsa; Biiloonyu daganniha ikkinota afate; dagate mereero ka`anno gaancera wiinamunni dawaro qolatenni gaance kalaqinorichi aana buuxo assine ikkado farco aate looso mootimmate bissanni agarrannireeti.
Mootumma coyi baalisinni keere balaxiisa noonsa; keeru jirote, miinjunna lophote kaimaho. Gobbate mereero sumimme heedhanno gede baalasi mereersino garinni hasaawu battala qixxeessatenni daga baalante hedonna xa`mo mittowa dassinikkinni wodaninni macciishatenni mereeronsa co`o ikkino assoote leellishate. Araaru yannara halaalanya ikkino araara assatenni Itophiyu qeelanno gede assa dandiinanni.
Daga riqibbe dagate yekkeerantannori addi addi doogonni dagooma baqqi assitanno bissanna hattono hettisamaano paarte gaancetenna gibbote kakkaasanno coye agu`rte gobba roortinohura korkaatu aana kaima assite baalanta Itophiyu daga hedo ayirrisse, sammi yine ati bushaho yituikkinni gobbte balaxo uyte, gobbate horo balaxiinse qansichimmansa qeecha fula hasiissanno.
Wedelluno xa tenne yannara gobbankera ikkanni noo coyee buuxxe affenna huwatte meesaneeti macciishammenni fulle gobbanke daafira mittimmatenni yekkeerama hasiissannonke. Hunote wolqara sa`ne aamammummokkinni halaalenna xara, buranna ra”ado, bushanna dancha bande afate bilchaante uddira gadadoho.
Amma`note annuwi sa`u lamalara Itophiyu dagara sokka saaysanni “Wedellu, korkaatunni, egennotenni kaajjado Itophiya kalaqatenna uurisate loosate; kaaliiqa waajatenni, annuwanke xaa geeshsha agarte konni dirira abbitino gobbanke allagichoho saayinse uynummoikkinni, ga`a dhagete xa`mamaano ikkatenni gante meesaneeti macciishammenni gumuleemmo gumulonni agadhino” yite sokka saayisino. Konnira, wedellahono gobbasi daafira jawu qeechi noosita buuxa hasiissannosi.
Dagoomu tuqi xaadooshshi ogeeyeeno insa amaddino uduunnichi jawa qoropho assa hasi`rannoho; gobba diigannohanna daga daganniwa gosa gosanniwa gaance kalaqqanno mashalaqqe tuqisatenni qoropha hasiissanno. Kaphu mashalaqqe daga cancishanno; gobbanna daga gawajjitanno, qaaqquullunna amuwu aana jaddo abbitanno; togoo mashalaqqe tuqisatenni qropha hasiissanno.
Itophiyu ka`a ninkera wole gobba di-nonke. Gobbate keeru hoogiro loosi`ne di-lophinanni; tenne yannara nafa hunote wolquwanni mageeshshi miinji goofino, billaalino. “Itano hooggummaro fince di-huneemma” yitino lukkicho gede, Juntu qeelamasi yanna dagginota afe mariwa baala honote loososinna baxxinohunni miinja horranni; gatinohano horo aannoikki gede assanni no. Dga baalanti konne diina hunatenna Itiphiya billaalatenni gatisate, keeru, atootmunna ashilu hattono jireenyu bati`ranno gede baalanti uurrinshate bissa dagate ledo halante sharrama hasiissannose.
Itophiyaho keerenna co`o yitino ga`labbo abbate qaalu callunni ikkikkinni uulla dirinse illete leellanno looso loosa hasiissannonke.
Itophiyu xaano albi gede mittimmasi agadhenna kaajjishe albilicho ha`rate; Gobbaaydi xiiwora anga aa di-hasiissanno. Itophiya billaalisara hasidhanno diinnara daga be`e yitukkinni keerunna ga`labbo batidhanno gede sharramate. Xaano mereeronke noo foonqe beeshate, baqqi yino; baalunku hasiisannosi qeecha fulate loosa hasiissannosi looso jawaata loosate. Itophiyu hegerera hee`rona!!
Bakkalcho Wocawaaro 20, 2014