“Umisi mine fii’rinokkihu manniha xaallalanno’’

Mittichu baadiyyete heerannohu loosi’re galino manchi sase oososi mereerinni sayikki qaaqqosi ‘’Gooxaancho’’ yee su’mino. Konni qaaqqi su’ma kayinni olliichunna rosu mini miillasi xonote gede assite heddino daafira babbaxxino garinni saalsiissasira woy su’misi korinni boohaarate hasidhe iso la’u kiiro ‘’gooxaanchu dayi!’’ yitanni, wolootuno qolte ‘’ate gooxaancho yine su’minoonnihehu isi mayraati; wolu su’mi hoogeennaatinso—?’’ yitanni shetisseennasi xaate dirisinnino rosisinnino lexxanni hegersate dandoosino lexxitanna 5ki kifile iilli yannara kuni su’mi huluullise giweennasi ‘’anna’ya xa’me konne su’ma rosu mininni kayse soorri’ra nooe’’ yee hedi.

Qaaqqu: ‘’ Annu anehu, techo lekkakki hayishsheemmohehu aneeti! Techo hashshira wolu ayino hayishshahera difajjeemmona fajjie’’ yee annu lekka mereero sussu’lamanni xa’miri.

Annu: ‘’Gooxaanchi’yara techo marichi leelleennaheetikka, konni albaanni ateta nafa amakkilla hayishshitannohena techo ane  lekka hayishshate halchoottohu? Maahoyye atilla annikki lekka hayishshite loosi’ranni hosinohura daafuro fushshittoro dimaassaminorichootiyya, marte waa abbite yannantenni co’o assiteennae ma’na hallo hiiqqireemmona!’’ yiisi.

Qaaqqu: ‘’Maahoyyena hayishshummohe gedensoonni kayinni baraarsha aattoe’ya?’’ yii.

Annu: ‘’Ee, atilla seekkite hayishshie’’ yii.

Qaaqqu: Waa gubbe gubbe annu lekka mucuqqi asse hayishshi gedensoonni ‘’baraarsha’ya rahixa!’’

Annu: ‘’Maahoyye, qaaqqu anehu worbunna faayyu Gooxaanchi lophi lowoha ikki, baa baycho iilli!’’ yee maassi’risi.

Qaaqqu: “Hakku baraarshahoyyanni maassoteronna xonotero umosinni dileellitino, hakko iso Gooxaanchu anehu!!’’ yite dogge xonattoe, mullankanni rosu mineno ollaahono konni su’minni ooso ea fula ho’lite nooena; baraarshu gatino su’ma’ya soorriexa!’’ yee wi’li.

Annu: ‘’Ooso su’makki irkidhe xontanni shetissuhe; maahoyyena mitte Rosiisaancho Gooxaancho dhagge kuleemmohena qaxaqqa’a yite macciishshi;  barrunni mitto barra tini gooxaancho ise qelpheephonni tonne ero ayirrannoha mitto sagalete ikkannosericho duqqite albira higge gugattanno. Mittichu doogaasinchi ise witiittanni noo doogo ragaanni sa’’anni umosi heeshshi yee laise gedensoonni lekkasi kayise mirciishshasera hilicciri gatasite geeshsha aanase aanase worara hedi.

‘’Tenne gooxaancho mitte hige koatte’yanni mirciishshummosero ikkannose; kuni hodhishshise, loosisenna heeshshose qoleno lubbose ane yoonna kaajjishshi giddooti noohu’’ umisinkura hedotenni coyi’ri. Mittu hakkaanni sa’’anni noohu jaalisi laesi ‘’callichikki macharaaraamu gede hasaawattohu mayikkiteeti? Heeshshi yite la’’attohuno marichooti?’’ yiisi.

Manchu gooxaanchote aana assara hedinorenna gooxaanchote heeshshonna lubbo isi qorqorshi hundaanni hee’rase marro ledisi. Jaalisino, ‘’laweennaheeti ikkinnina gooxaanchote heeshshonna lubbo Kalaqaanchise woy Kaaliiqise anga aana ikkinnina ate anga aana nooha dikkino’’ yiisi. Tenne hajo aana shiinqare nyekkeerantu gedensoonni doogaanchu (balaxe la’isehu), ‘’hakkawoyteetiro leellisheemmohena’’ yee mirciishshasera wirri yaanni jifanni heereenna, jaalisi ledono nyeekkeerantanni noo yaannara mittoreno uurritukkinninna guranna qiniite yitukkinni sammi yite doogose aana illachishshe gugattanni nooti gooxaancho xeertidhe marte umise looso gumultu.

Konni daafira tenne gooxaanchoti qara sokka umikkihunni mannu jifinohe woy reewinohe woy mishinohe daafira diikkino ate coyi uurrannohu, ati jifote korkaatinni uurratto woyteeti ikkinnina; layikkihunni,  mannu huneemmohe yiino daafira dikkino ati ba’’attohu, kuni manchi hunaeraati yite waajjittonna huluullamittorooti ba’’attohu; sayikkihunni, mannu goofokkiiti yiinohe daafira dikkino atera goofattohu, goonfummo yiittorooti goonfe ikkitannohehu. Mannu maano ikko maano yoo sammi yite co’ichu garinni doogokki sufi, loosokki illachishi! Coyi maammaashshunni biifannona hakkuri ate  mishate, heeshshi assatenna saalsiissate heddannori ‘’umisi mine fii’rinokkihu manniha xaallaleemmo yaanno’’ yinoonnihu gedeereeti.

Hakko daafiraantiwe atino rosiisaancho gooxaancho gedeeha worba qansicha ikkattoe yee hedoommohura ‘’Gooxaancho’’ yoommohehu’’ yaanni xawise kulisi.

Qaaqqu:  ‘’Hi’’i ballo anna’ya! Hegerera udumitte heeshsho’yara amaalete qoe ikkitanno dhagge kuloottoe – dhaggekki baqqi assitinoe coyi heeriro anni’ya ikkakki macciishshammenni qaaqqikkira maricho hedde fushshoottoero hegersa heedhannae irkiraanchonna hedeweelcho gumiweelo hedonni jiffaera looso tirte uurritinorira macca aa’ya higgeno higgannokki hambe’yaatina utuwa ikkite heerie’’ yee annaho umo sunqi.

Demmellaash Demmeqe

Bakkalcho Maaja 3, 2017 M.D

Recommended For You