Itophiyu lekkate kuwaase Ispoorte gobbate afantanno qoqqowubbaranna quchumu gashshootta hundaanni tantanantino federeeshiinna widoonni biheraawe federeeshiinenni fulanno seerinna wodho aana safante massagantanno. Qoqqowu federeeshiinna kayinni gobbannita lekkate kuwaase millimmo lossitara dandiitanno loossa ragi raginsanni gumultanno.
Muli yannanni uurrinsoonnirinna dancha loosu millimmo assitanni afantanno qoqqowu lekkate kuwaase federeeshiinooti mereerinni Sidaamu qoqqowi lekkate kuwaase federeeshiine afantanno. Qoqqowu isi widoonni noosiha kisaminokkiha lekkate kuwaase dhuka mucuqqi asse horonsi’rate sharro assanni afamanno.
Sidaamu qoqqowi baxxinohunni Hawaasi quchuminna qooxeessu luphiima lekkate kuwaase dhuki dandoo afantannowanna haammata Itophiyu biheraawe gaamo riqiwa dandiitino godo’laano fultinowaati. safantunkunni shoole dirra kirisiissinoti federeeshiine qoqqowinnita lekkate kuwaase lossate zoonnatenna woraddate deerru deerrunkunni gashshaano tantanatenni woyyaabbino millimmo assitanni afantanno.
Federeeshiine muli yannanni sanfoonniha ikkirono; leellishshino luphiima loosu jeefishshinni gobboomu deerrinni baalante federeeshiinenni albisa ikkitino. Babaxxitinota giddoyidi heewo harisanna gobboomu heewo haadhe qixxeessate widoonnino jawa qeecha fultanni afantanno.
Qoqqowoho harancho yanna giddo sase lophitanni noo lekkate kuwaase pirojektuwa heedhurono; ikkadda ikka hoogansanni kiiro ledate hende loonsanni hee’noonni. Kunino luphiima womaashsha xa’mannoha ikkasinni konnira kaa’lanno gede balaxote qixaawo assitanni afantannota federeeshiine egensiissino.
Qoqqowoho afantannore lame pirimiyer liigete luphi yiino deerrinni beeqqo assitanni afantanno kilabba (Hawaasi quchuminna Sidaamu buni) lekkate kuwaase kilabba kaajjishatenna irkisatenni aleenni qoqqowo riqibbanno kilabba kalaqate harinshote aana hee’noonni.
Qoqqowu lekkate kuwaase federeeshiine borro mini sooreessi kalaa Tesfaye Tafarrihu federeeshiine qarooyye ogeeyye amadde addi adi loossa gumultanni afantannota huwachishanno. Pirojektuwano uurrisate qixaawo assinanni hee’noonni. Hasiissannore womaashshu, mannu wolqa, uduunnunna xawo injeessate qoqqowu woganna turizimetenna ispoortete komishiine irkote borrotenni xa’minoonni.
Qajeelsiisaanotenna qajeelaanote hasiisannoha ispoortete uduunnenna wolootta coyubba wonshate dandiissanno qixxaawo assinanni hee’noonni. Pirojektuwa amadde qajeelsa dandiitannorenna ogimmansanni ikkadda qajeelsaano qajeelsatenni balaxote qixxaawo assinoonni.
Kilabbate kiiro ledate assinanni sharronni lame kilabba umi liigewa lophite heewonsa harisa dandiiturono; mitte baajeettete anjenni gatasenni aantete heewisantanno kilabba amadate Ispoortete komishiine ledo hasaambanni hee’noonnita sooreessu qummeessino. Baajeetete anje gatisatenni sufo noonsa kilabba kalaqate qooxeessu daga ledo halamme kilabba irkisantanno akata kalanqanni.
Kilabba heewo harissanno yannara woradda, zoonanna quchuma riqiwatenni daggannore ikkansanni kilabbate ledo mittoo’mitannohanna irkisa dandiitanno akata kalaqatenni Itophiyu pirimiyer liigera beeqqitannore ledonnire jawaata kilabba kalaqate hende loonsanni hee’noonni.
Itophiyu pirimiyer liigera luphiima iibbille kalaqqanni afantannori Hawaasinna qooxeessunni fultinori lekkate kuwaase godo’laano haammata ikkitanna; konne kaajjishe sufate pirimiyer liige lendanna quchumaho harinsanni heewo qoqqowu lekkate kuwaase kisaminokki dhuka fushshine horonsirate kaayyo kalaqqannota sooreessu qummeessino.
Pirojektuwatenna gaamote kiiro ledate assinanni sharronni womaashshu anje gatisate budunna turizimete hattono qoqqowu Ispoortete komishiine ledo hasaawatenni baajeete gaamsiisatenna addi addi giddoyidi e’’o kalaqatenni lekkate kuwaase jawaattanno gede loonsanni.
Woraddate, zoonnatenna quchummatenni fultinori 10 gaamo harinsanni hee’noonni qoqqowu kilabbate shambiyooni aana heewisantanni nooha ikkanna qeeltanno kilabba qoqqowo riqibbe qoqqowu kilabbate shampiyooninni qeela dandiituro kayinni Itophiyaho umi liigenni qoqqowo riqibbe heewisantanno. Konni garinni uminna layinki deerra amaddino kilabba qoqqowo riqibbe qoqqowu kilabba Shampiyooni aana beeqqitannoha ikkanno. Heewo qoqqowo riqibbanno kilabba kalaqatenni aleenni lophitanni noo godo’laano umonsa leellishshannonna rosicho afidhe jawa deerra iillitanno gede doogo fantannota qummeessinoonni.
Lekkate kuwaase lossate hasiissanno coyubba mereerinni millimmo assinanni xawo ikkasinni Hawaasi quchumira afantanno xawubba taashshatenna huxxantinokkire huxxisiisatenni quchumu giddo afantanno xawubba baalantanni qoqqowu lekkate kuwaase federeeshiine hundaanni galtanno gede assate dandiissanno loossa gumulate hendoonni.
Qiddist Gezzaheny
Bakkalcho Onkoleessa 8 / 2016 M.D Hamuse
