Wocawaaro 24/2014 M.D Afriku mittimma buuxisino barraati yine adhiniro kapho dikkanno. Wocawaaro 24 Itophiyu xaphoomu ministirchi Dr. Abiyi mootoo’ma calla ikkinokkitanna Afriku mittimma kalqete buuxise wirro Afriku mittimma buuxisino barraati.
Tenne dagonni Afriku qarra Afrikaholla tira hasiissanno ikkinniina,galchimi jajjabba gobbuwa anga wora di hasiissanno yitanno sokka duudhe sayissanno ikkitooti wocawooro 24/2014 M.D kalaqe sainohu.
“PAN Africanism” yitanno hedo wirro baqqi yaa hasiissannota buuxissino bare;Afrikunnita jajjabba massagaano xaadissino. PAN Afrika yaanno qaali safaminohu Afrika mitto assateeti;wole widoonnino kalqete aana heedhanno sirchu kaiminsa Afrikunniha ikkitino kolidda daga mitto assate jawu qeechi no mittimmaati. Gobbayidi gobbuwara heedhanno koliddi gobba noonsakkiri gede assine kiirranna keeshshitino. PAN Afriku safamara kaima ikkinohu Adiwu olira Xaaliyaanu qeelama ikkinota dhagge kultanno.
Pan Afriku poletiki hedora bacu Afriku qansooti lubbonsa kakkaltinoti xawoho. Lawishshunni kullanniri Afriku massagaano:-Mootichu Hayile Sillaase,Kuwaame Nekuruma,Patiris Lubumba,Tomas Sankaara,labbannori albisaanote. Galchimi gobbuwa kuri Afriku albisa massagaano sharretenni bebbeekke biilloonyunni shorratennino sa’e; shigiggissannoreyoonni shinanni gede assitino. Togo assatenni PAN Afriku mittimmate hedo madaarantanno gede jawa loossa loossino.
“PAN Africanism” Afriku mittoo’ma millimmo Afriku umisi giddo qarra allaggichu anga e’ukkinni,umisinni tirate dandiissanno poletiku dhuki noonsa;hakuy ale kaayyonsa uminsanni gumula di dandiitanni; konnirano ikkannore ikkado egenno dinonsa yitanno rumaxxitino kadote gashshooti malxifata Afrikunninna Afriku qansooti aaninni fine hoolate jawa baqqeenya kalaqinohonkanni.
tini hedo roorimankanni Galchimi kalqera sa’u 100 dirrara xaaddino qarrubba korkaatinni hasi’noonni bikkinni qaafa dandaa hoogirono;Afriku mittimmanna Afriku uurrinshuwa kalaqate widoonni noose qeechi luphiima ikkinota ammannanni. Tini Afrikimmate hedo mittu sani gedensaanni wirro kalqoomu poletiki barera daanni nooha ikkanna;kalqoomu bareno togooti qarrubba xaaddanna afantanno.
Tini hedo wirro ka’ara 2010 M.Dirinni biilloonyaho dayinohu Dr.Abiy Ahimed qara kullanni massagaanchooti. Dr.Abiy biilloonyeho dayi layinki soodo sammo arrawunni laaxate gede ayirranno gede assine kalqete dagara leellinshoonni Itiyo-Eertiru qarri keerunni tidhamanno gede assatenni kalqe afoo amadisiissanno dhagge loosino. Konninni Kalqete keeru noovele baraarsha afi’rino. Kuni Dr.Abiyi qaafo “PAN Africanism” madaaraminoha wirro kayisatenni Afrika mitto assate hananfoonni kaimu hanafooti.
Dr, Abiy Ahimed Itophiyunna Eertiru mereero keeru diilallo diilallitanno gede assatenni sa”e; “PAN Africanism” hedonni laino laooshshinni,galchimi Afrikira afantano danu coyi’ramme giddo ubbino gobbuwa hasaawisatenninna araarsatenni halante loossanno gede asse qooxeessaho duuchu ragi lophora injiitanno hayyo kalaqe dancha looso gumulsino.
Konni garinni Sudaanete wolquwa mereero kalaqamino gobba diiganno qarra hasaawunni tiramanno gede assatenni sudaanete qansootira jawa looso loosino. Togo assatenni Afriku daga giddonsa qarra hiittino gobba wolquwa anga wortuikkinni umise qarra umisenni tira dandiitannota rosiisino.
Sudaanete aana tungoonni seedu diri agawo kayinsanni gede assatenni kalqoomu xaadooshshe dagaadante noo yannara;sudaane woxxe gobba gobbayidi xaadooshshe taashshitanno gede dandiisino.
“Anera HWHT badino Itophiya calla ikkikkinni,Duucha Afrika Mitto Assate ajuuja Nooe” yaatennino macciishshamino xaphoomu ministirchi Abiyi; ree waamaminoha lawanno PAN Afrika” hedo dawadhitanno gede assatenni,Afriku buudira afantanno Eertira,SumaalennItophiya Miinjuninna dagate xaadooshshinni halantanno gede assatenni qooxeessu keeraancho ikkanno gede assate loosino loosi keere hasidhanno kalqete daga widoonni jawa adhamooshshe afi’rino. Qooxeessu gobbuwa dagara xawaabbu faasho fanino hedeweelcho ikke leellino.
konne huwattino galchimi gobbuwa wirro dhaabbatannio nooha PAN Afriku hedo ciiggishatenna fugate addi addi doogganni ola fanatenni hurudhi di yitino. Gobbate giddo hajo aana hasiisannokki garinnio anga woratenni hanaffe, kalqoomu uurrinshuwa gattukkinni wodhote gobbaanni ikkatenni gaadu beeqqaano ikkitanno gede assitanni afantanno.
Ikkollana keeru doorshi Itophiyu giddo harannokki gede busha himana himantanna himaninsa haaqee ikke gati. Itophiyu daga Itophiya doodhitu. Itophiyuno doorami;diinu saalfatilla.
Itophiyaho harinsoonni Mootimma safate amanyooti PAN Afriku hedo Afiriku poletika buuxisatenni galchimi gobbuwara afalcho be’e assatenni sae umu damuume ikkinonsa. Wocawaaro 24/2014 M.D wirro “PAN Aricanisim” yiniro saalsiisannokka?! Di saalsiisanno. Sheexaanu saalino! Diinu masino;Afriku mitto ikkino. Afriku karra Afriku giddo calla tirranni yaa afuunni cal;la iokkitukkinni loosunni leeltino!
Itophiyu daga galchimi sharre irraawisate baattino kakkalo dhagge di habbannote! Kuri giddonni shiimare qummi assate; Galchimi gobbuwa guluffino HWHT Gargarooshshu olanto qassu yannara seera agarsiisate yannara Itophiyu daga mereero kalaqantino halama maala’lissannotenna Adiwu ola qaagiissitannote.
Wolu 2013 M.D Itophiyu daga assitino qeelle kayinni 2013 M.D doorshshii ledo amadaminohonkanni. Itophiyu daga Massagaanchinsa huuro macciishshatenni; addintanni coichu daarshi keerunni goofanno gede asitino. Hettisamaano Paarte galchimi kalqe sharre huwatte gobbankenni roorannonkeri dino yaatenni; doorshu yannara kalaqantino so’ro aana coyi’rama agurte gobbannino giddonnino gobbate ka’ino kakkachuullu assoote ittisate massagaanchinsa qote uurritu.
Itophiyu mootimma,daganna hettisamaano paartubba gobbansara calla ikkikkinni duuchu Afriku kaora ikkanno massagaanchnsa PAN Afriku hedo wirro Afriku poletiki giddo lubbo kalaqi’ranno gede leellishshanni afantanno baqqaanyinna baattino waagi Afrikaho ga’a dhagge giddo luphiima base afidhanno gede assanno.
Afriku mittimma wirro baqqi yitinotano Wocawaaro 24/2014 M.D Afrikaho qaru quchumira,Masqalu xawira DR. Abiyi Mootoonsate atoomi aana leeltino jajjabba Afriku gobbuwa massagaano xawoho,kalqe macciishshitanna,diinu saalanna,babbaxxino kalqete afiinni,duuchu tuqu xaadooshshi odeessanna faajjetenni naqqassino.
Itophiyu Kaajjilli Afriku Qeelleeti! Afriku Qeelle Wirro PAN Afriku hedo Abbitinote!
Bakkalcho Wocawaaro 27, 2014 M.D Hamuse