1.Sukkaarete xagisiraano madate reqeccaabbannohu mayraati? -Sukkaare manaadda mundeete nigga (Micro-vasculature) gawajjitanno xisso ikkitino daafira okisijiine noose mundee babbaxxitino bisu kifillara iillitannokki gede gufissanno.
-Mundeete giddo nooti luphiima sukkaarete bikka bakiteeriyubbate injanno lophote akata kalaqannohura mada shotu garinni dihurtanno.
-Sukkaarete xisso macciishshammete munyuuqqa gawajjitanno daafira xagisiraanchu woy xagisiraancho bisisi woy bisise kifile aana gawajjo iillishshara dandiitanno coyebbanni umonsa agara hoogganno.
2 Sukaarete ledo amadisiisante daggino mada hiittoonni xaginsanni?
-Sukkaarete ledo amadisiisante daggino mada wo`ma (Holistic) ikkino xagisa hasiissannose. Tini xagiso mitteenni amada noosehu:-
- Mundeete sukkaarete agadhate ikkado xagganni woyyeessa (giddoydi xisso ispeeshaaliistenni, indokirinolojistetenni woy diyabitolojistetenni),
- Ikkado heeshshote hayyo (Life stayle) soorro, sagalete amanyooti ogeeyye, ispoorte loosiissannore (Exercise Therapist) nna tii“u ogeeyye (Psychologist),
- Garunninna xagisate hossanno waacubbanni assinanni madate xagisa woy mada xagissanno ispeeshaalistenni,
- Qaafate buuxo (Biomechanics) nna gari daniha koatte horonsi`rate amaale (Off-loading and proper shoe) podiyatiristetenni (Podiatrist),
- Mundeete nigga buuxo (vaaskulaar erginetenni)
- Kuri xaginaatubba wo`mitukkinni sukkaarete ledo amadisiisante dagganno mada hursa qarrissannota ikkitara dandiitanno.
- 3 Sukkaarete xagisiraano mada xaaddannonsa woyte maa assito?
- -Egennantino sukkaarete xisso noonsa manni lekkatenni, angatenni woy wole bisu kifile aana mada xaaddannonsa woyte harunso assidhanno basera hadhe hajo la`anno xagisaanora leellishira noonsa.
- -Baca xagisi`raano uminsa anganni mada xagisate wo`naalatenni woy qarqarinsara afamanno fayyimmate uurrinshara calla haratenni mada hala`lituhu gedensaanni haruso assannonsa xagisaanchiwa hadhanno. Kuni qole kaajjado ikkitinota amadisiisantino gawajjubba (Complications) abbara dandaanno.
- Jeefoteno gargadha xagisirantenni woyyitanno. Garunni sukkaarete xisso xagisiratenni, lekkankera garunni ikkitanno koatte wodhatenni, culunqanke qorophotenni mudhatenni hattono mada hala`litukkinni gari xaginaate hasi`ratenni kalaqantara dandiitannota fayyimmate qarrubba gargadhino.
- Bue:- D/r Feeve Moges:- Madatenna istoomu xaginaati amaalaancho
Abbebech Maatewoos
Bakkalcho Onkoleessa 1 / 2016
