Hawaasa:- Kalaa Debbebe Deedde yaamamanno. Sidaamu dagoomu qoqqowira Burru woradi teessaanchonna woradu Milishu borro mini sooreessaati. Tini yanna gobbanke jawa jifo giddo noota ikkasenni gobbanke daga qaccetenni qaccete geeshsha kakka’e gobbansa gatisate gaadiranna gobbate gargartote olantorano babbaxxitino irko assitanni afantanni noote.
Gobbate gargartote olanto karsantanno wedelli wolootu gobbanke qooxeessinte gede Sidaamu qoqqowinnino kiironsa haammattu wedelli gobbansara noonsa baxxille leellishatenna gobba diinunni gargarate gaaddanni afantanno.
Sidaam qoqqowinni gobbate woshshatto adhatenni qoqqowunniti addi wolqa gaaddino. Xaa geeshshano 4 kumi ale ikkanno wedelli gobbate gargarooshshu olanto karsantino. Kuri wedella qoqqowu deerrinni geegete amanyoote harinsi yannara Kalaa Debbebeno woradisinni gobba gatisate gargarooshshu olanto karsantanno wedella massage Hawaasi quchumira Miliiniyeemete gudumaalira leellino.
Tayxe 20 diri albaanni Itiyo-Ertiru oli yannara yaano 1990M.Dra isino gaade shoolu dirira gobbasi daafira olamanni keeshsheeti ilamino qaesira higinohu.
Xaa yannara kayinni agarroonnikki garinni; hiikkuno gobbaydi diini nafa ola fananno yine agarranniki garinni cancishaanchu Juntu gobbate gargartote olanto aana hedeweelcho barshe iilishino. Gobbate ooso, roduuwasi, gobbanke agartannori, baxxinohunni Tigrayete qoqqowira 20 diri ale dagate ledo mitteenni keeshshitinore Aliyye hajajo miilla aana albaanni gobba kade gashshe, xa kayinni biilloonye agursiinsisi yannara gashshino gobba wirro cancishanni afamannohu hunote gaamo assootinni umisinni assa dandaannore hedani keeshshino.
Gobbankera sa’u sette agannara Aliyye qooxeessira juntu kayisino oli kaiminni federaalete mootimma seera agarsiisate qaafo adhitanni keeshshiturono xaa yannara kayinni babbaxxino korkatinni motimma ola uurrise qoqqowu daga keeri teesannonna daga loosidhanno gede assinorono cancishaanchu HWHT kayinni gobbate aana ola fanino.
Konnirano mootimmate ga’labbote bissa cancishaancho gaamo aana kaajjado qaafo adhatenni gobba gatisate assitanni noo wo’naalshira wedellu qaccetenni qaccete geeshsha kakka’e gargartote olanto karsantanni afantanno. Kalaa Debbebeno woradisira biilloonyunni massagannohu loosu goli widoonni woradunni borreessante gargartote olanto karsantanno wedella calla ikkikkinni isino tenne gobbara agarrannisiha qansichimmate qeecha fulate isi albaanni gaade higi kawa ile iillishinoha beettosino wolootu wedelli ledo gobbate daafira ha’re olamanno gede maassi’re geegeessino.
‘’Gobba keere ikkite hegeraa’mite heedhuro callaati ooso ilano, ille lossi’rano, rosiisi’rano, jajja fushshi’rano dandiinannihu’’ yaannohu kalaa Debbebe; maatesi ledo hasaawatenni ilino beettosi jaallasi ledo gobbate daafira gaade gobbasi diinunni gatisate sharramanno gede gobbasi agadhitannoha qansichimmate qeechasi fulinohu.
BakkalchoMaaja 29 / 2013