Diru dirunni hagiirrunni ayirrinsanni ayyaanna giddonni mittunna banxannihu haaro diru soorro ayyaanaati. Diru soorro ayyaani Inquxaaxaashi yaamamatenni woshshamanno. Konni qaalira babbaxxitino tiro uyinannano la`nanni.
Baxxinohunni, ayyaanaametenni, ayyaanaame ikkitinokkitenninna dhaggete kaiminni uyinanni tiro babbaxxitinota ikkiturono baalanti diru soorro ayyaani ledo amadisiisantannote.
Mittu mittunku manchi diru soorro ayyaani Inquxaaxaashi daano woyte ita agate gobbaanni heeshshosira halchannorinna hexxannori baasaho. Mannu baalu haaro hexxonni wo`manno; diru giddo gumulate halchannore baala kiidhanni Maganu albaannino huuccattotenni shiqanno. Labbaahu meyaati, ajuno geerchuno, rosannohuno loosi’rannohuno dirunnita mixo fushshi`ranno ayyaanaati.
Konne ayyaana haaro macciishshammenni adhatenna dukkisate Itophiyu daga qaccetenni qaccete geeshsha babbaxxitino balaxote qixxaawo assitanni quqquxxotenni agartannonna ayirrissanno ayyaanaati.
Inquxaaxaashi ayyaani daanno kiiro bire anje noomma waro mittu mininni wole mine jaalla`ya ledo mitteenni doyaanni luukete aana babbaxxino kuulinni biifise loosoomma daraarcho hiranni saante adheemmati qulli yitannoe. Goxoommawinni yanna barrisi`re fule doyaanna marumma mine baala ‘’Iillinshoommo!’’ yitannae umo darshe giiramenna umi`yara hanqe, fooggale mitte bakku afi’rummakkinni higoomma diro ayee woyteno dihaweemma!
Qaaquullu woraqatu aana addi addi kuulinni daraaro loosse ollaaho doyitanni uytanno Inquxaaxaashi; hattono seennu mitteenni gamba yee dibbe gananni “Abeba aayeeshi woy” assi`ranni minu minunni maasso adhanno. Haaru diri haaro hexxo, haaro halcho, laooshshu soorronna dancha ikkino coye haa`re daanno yineno ammannanni.
Itophiyaho haaru diri eanno woyte kalaqamu baalu soorramanno ayyaanaati. Xawubba baala adalu daraaronni biiffanno. Wocawaar agani eanno woyte gidu mu’ro daraara hanafanno. Booraabbino xashshuwa xalala hanaffanno. Adalchuno baatto diwa hanafanno. Ilaaluno xawuno konni adalchinni latanno. Diru giddo mitteegge calla leeltannoti Masqalu cea maaxantinowiinni fulte bubbete aana buubbanno yannaati.
Tenneraati Itophiyunniha haaro diro hagiirrunnihanna hexxonniha assine hendannihu. 2015M.Dni gobba babbaxxino qarri giddoonni sa`anni daggino. Aliyye widoonni fanamino oli keeru sumuummenni tidhamino. Babbaxxitino handaarranni gumulloonni loosinnino dancha guma borreessiisa dandiinoonni.
2016M.D eanni no; “ninkena?” kawa iillishinonke Maganira galatu galosina gimbono banxono, hasi`nono hasi’ra hoongono 2016M.D eanno. Xaano xa`monke “Hiittoonni e`no?” yitannote. Gibbonke ledo, abbooshshuwanke ledo, bunshenke ledo, yaaddonke ledo konne haaro diro ea dinonke. Aaninkenni giggishsha noonke coye giggishshine haaru wodaninni qixxaambe adha noonke. Co`o yine wodananke keereensine haaru diri ledo karsama hasiissannonketa ammaneemma.
Ee! konni gedensaanni woloota haaro dirra halchineemmoha ikkiro akkaltino coyibba giddonkenni fushsha noonke.
Haaru diri hagiirrunniha, lophonniha, baxillunnihanna keerunniha, jiroo`mannihanna atootunnihanna baashenna barshe gobbankenni ba`annoha ikkanno gede murci`nenna jawaante loosu giddora ea doorshu noosekki hajooti. Dancha haaro diro!!
Abbebech Maatewoos
Bakkalcho Fooqa 2, 2015 M.D
